Gjakush Tana: Jusuf Gervalla - Kompleksi i sfidave

Gjakush Tana: Jusuf Gervalla - Kompleksi i sfidave



Fragment u lexua sonte, ne Manifestimin tradicional "Flaka e Janarit 2009" që mbahet ne Kërçovë. Mori pjese edhe Suzana Gervalla, bashkeshortja e Jusufit, babai i Nuhi Berishes, dhe shume familiare te deshmoreve dhe hronjve te renë nga Shqiperia, Kosova dhe Ilirida.



...Pas ndodhisë, Jusuf Gërvalla u shndërrua shenjti i përlindjes sonë ! Ai i shoqëruar me bashkeveprimtarët e tij, vëllaun Bardhoshin, dhe shokun e idealit, Kadri Zekën nuk mbetën tri shenja të heshtura e, të mbuluara me tokën e varrit, por, u bënë jehona që u prinë gjithë manifestimeve që e mbuluan përmasën gjithshqiptare. Jusuf Gërvalla, promotori i Lëvizjes tanimë vetëm fizikisht mungonte. Ai shpirtrisht ishte në mes të çdo shqiptari , po aq i dashur, po aq vullkanik, po aq elokuent, se rruga e fitores duhej të ecte , dhe të arrihej deri tek qellimi!

Në distancën e shqyrtimeve për ardhmërinë Jusuf Gërvalla krahas shumë veçorive ngërthen në vedi kultin e përlindjes së njeriut që kthehet në shëmbëlltyrë historike. Edhe si krijues , edhe si këngëtar, edhe si udhëheqës, ai del dhe vendoset në profilet e njerëzve që kanë virtytet e afrimeve, të unitetit! Për këtë arsye, nëse ai me shkrimet e tij mbetet Promethe i simbolikës lirike, edhe në definimin e zhvillimit të ngjarjeve dhe etnipsikologjisë shqiptare ai është kompleksi i sfidave për shumë arsye.


Në planin e parë:

Kur çështja shqiptare akoma ndodhej në proceset e bllokimit nga shumë vendime cënuese të sistemit socialist, dhe zhvillohej ndjenja e një varfërimi shpirtëror për Të, edhe ngritja e një muri të përhershëm të ndarjes së Shqipërisë nga pjesa e saj më e madhe ku jetonin shqiptarët e okupuar nga regjimet ortodokse, ishte një natyrëshmëri e domosdoshme e arsyetuar nga gjithë mekanizmat botëror, Jusuf Gërvalla kishte parandjenjë se duhet të dilej nga këto vargonj! Kjo padrejtësi e copëtimit të Atdheut, Jusufin parasëgjithash si poet, e frymëzoi që të bëjë shestimet nëpër vargjet e një sipërfaqjeje të lavdisë por të mbuluar me metaforën dhe simbolin e lirisë. Pikërisht , tashti konsiderata për të, e ka përfëshirë çdo dimension shqiptarë .



Në planin e dytë :

Jusuf Gërvalla, shndërrohet në udhërrëfyes që e pret ardhmërinë e rëndë. Edhepse është i vetëdishëm se çështja shqiptare është çështja më e goditur, prandaj është edhe më e përçudnuara për t’u zgjidhur, ai e hap kontestin e një Historie të Re që prej saj s’duhet hekur dorë. Vargu “ në gjumë shekujsh me ndërrime të më zgjojnë” kthehet si arsye ku përballen mirësia me prapësinë, e me këtë rast ndeshet poeti me “gjuhën e vjetër të kafshës së zezë”. I vetëdishëm se në këtë rrugë do të pësojë, sepse edhe shumë vëllezër të kësaj ideje në frontin e përballjeve, apo në distancat e qëndresës kishin përjetuar dëmtimet tragjike, për atë se “Kafsha e zezë” kaurroshkinia sërbosllave nuk do, as nuk e pranon variantën tjetër , pos nënshtrimit! Jusuf Gërvalla në sëndërtimin e nismave e ka të qartë se do të ndeshet me të papajtueshmen, me anticivilizimin, me antinjerinë, me pushtetmbajtësit, dhe me manovelat e tyre shqiptarë! Megjithatë, për nga drejtimet e kaheve ai e ka arsyen ta kërkojë në trollin e vet gjithë atë që i takon një situate vendimtare, që në analet e jetës kthehet në kulm përcaktues :
“Vermëni atje tek do të tregojë guri për udhën”!

Në planin e tretë:

Universalja si buronjë ekspresive krijon fenomenin e tërësisë që idenë e sëndërton në çështje! Të këtillë kanë qenë pak, apo, të tillë, rrallë ka pasur në botën e historisë krijuese! Në botën e revolucionit! Jusuf Gërvalla është veçoria unikate që ka ndezur mekanizmat e Lëvizjes Kombëtare dhe sot është bërë militanti më i madh i karakterit sfidues. Ai e paralajmëron shpalljen e sfidës së tij me vargun :
“Ja tek po zgjohem er’ e re e dashurisë së tokës”! për Vetvendosjen Shqiptare !