Disa nga shenjat dalluese ose normat e zhvillimit te komunikimit te nje femije normal nga mosha 0-5 vjec.

nga vera kurti Mon Apr 12, 2010 1:32 pm

Disa nga shenjat dalluese ose normat e zhvillimit te komunikimit te nje femije normal nga mosha 0-5 vjec.

Per te gjithe ju nena dhe baballare qe keni femijet te vegjel,
gjysher dhe gjyshe qe kujdeseni per niprit dhe mbesat, per ju edukatore
apo professioniste qe merreni me edukimin e femijeve te vegjel nga
1-5vjec, dhe per ju student e pedagog qe studioni ne kete fushe. Ne kete
material te shkurter do te gjeni nje document shume te rendesishem pa
dyshim per ato qe jane te inetresuar dhe kuptohet se kur vjen puna te
femija interesi i kalon permasat e tij. Do t’ju lutesha qe pasi ta
lexoni me kujdes observojeni femijen tuaj ne cfare do niveli te moshes
qe mund te jete, testojeni dhe perpiquni ta vete evaluoni ate. Nese
shikoni disnivle te medha mos vononi, mos humbni dhe nje minut kohe po
kerkoni ndihme ku te mundeni… e kuptohet qe ju prinder dhe kujdestare do
jeni ato qe do jeni terapistet e pare dhe te fundit, dhe me te
specializuarit per femijen tuaj. Mjaft me idene e nenave tona he se do
flasi, do ti vije goja me vonese se dhe i vellai/motra, nena/babai kane
folur me vonese. Dhe Ju mjeke te nderuar mjaft me teorine : “Do flasi po
mos u merzit; le te presim”, e te tjera praktika te tjera te demshme
per me te pafajshmin ne kete bote, femijen. Sa per sqarim “Mos kini
frike, mos u trembi nga Autism, mos t’ju shkoje mendja atje ( eshte nje
traume e vertet psikologjike per prinderit)se jo te gjithe femijet qe
nuk ose flasin pak fare jane Autistik. Mund te jene problem te vogla sot
po qe neser mund te te behen te medha dhe mund te jete shume vone per
ti korrigjuar nese nuk nderhyjme sa me shpejt. Ju lutem kerkoni ndihme
dhe tek une. Duke qene se sapo mbarova masterin per keto mosha dhe punoj
direkt me femije te tille, Ju prmetoj qe do bej c’eshte e mundur dhe me
te gjitha menyrat e mundshem edhe pse ne distance do t’ju ndihmoj.

Me falni per Shqiperimin…duke qene se nuk e di terminologjine qe
perdoret atje ndoshta do gjeni ndonje fjale apo fjali qe nuk ka kuptim
apo ju nuk e kuptoni, Ju lutem me pyesni per cdo gje. Ju falmenderit per
mirekuptimin dhe bashkepunim.

Some of general signs of receptive and expressive language.

Disa nga shenjat dalluese ose normat e zhvillimit te komunikimit te nje
femije normal nga mosha 0-5 vjec.

Komunikimi perfshin dy pjese perberese :

1.Receptive Language( te kuptuarit)

2.Expressive Lnaguaga( te folurit)

Le te shohim hap pas hapi normat e nje zhvillimi normal te nje femije
0-5 vjec.

0-3 months

Receptive language

• shows a startle response to noise… fillon te reagoje ndaj zhurmave

• makes eye contact… fillon te ndjek me sy ate qe i flet ( nenen,
babain)

Expressive language

• differentiates cries for various needs…fillon te shfaqi
qarje apo shenja te tjera per askur per nevojat etij/saj , pra per
cfare kerkon.

2-8 months

Receptive language

• localizes voice …lokalizimi i zerit

• respond to name …reagon ndaj emrit te tij

• respond to “No” …reagon ndaj “JO”

Expressive language

• cooing vowels sounds (oohs and ahhhs)

• gurgles, laughing sounds…fillon te qeshe,

• first babbling ( bababa; dadada; gagaga; mamama) belbezimet e para

• use of intonation…perdorimi i intonacionit pra ndryshimit te timbrit
te zerit

12 months

Receptive language

• follow simple steps…ndjek komanda te thjeshta( hajde te mami, mere
lodren)

• responds to name and “No”…pergjigjet kur e therret ne emer dhe reagon
kur I thua JO.

• understands many words, begins to associate words with actions…kupton
shume fjale dhe fillon te beje lidhje te fjaleve dhe veprimeve ( ulu,
ngrehu, hajde, perplas duart,)

Expressive language

• first words…fjalet e para

• one word sentence…nje fjali me nje fjale…ulu, ngrehu, hajde,mbylle,
hape

• word imitation…perlplas duart, imiton te rriturit dhe sidomos zerat e
kafsheve

• ( si ben pula, macja, qeni)

• playing of peek-a-boo…fillon te luaj peek-a-boo ose lojra te tjera qe
nena luan me femijen

18 months

Receptive language

• retrieves a requested object…merr nje object te kerkuar( Merre topin)

Expressive language

• child says 20 words…femija duhet te thote 20 fjalet e para

24 months

Receptive language

• points to several body parts…prek duke treguar disa nga pjeset e
trupit, hunde, sy, goje.

• answers yes/no questions…pergjigjet pyetjeve “JO/PO”

• distinguishes among pronouns…fillon te dalloje midis pronsisse. perdor
pronoret; imja, imi, jotja joti.

Expressive language

• 150 words…duhet te thote 150 fjale

• word combination…fillon te kombinoje fjalet

• two word combination…dy flale te kombinuara( topi im; top I kuq)

• referring to self by name…fillon te perdore emrin e tij ( eshte e
Gesit,jepja Gesit, pra perdorin emrin e tyre ne vend te thote eshte
imja, ose ma jep mua.

• first use of yes/no questions…perdorimi I fjaleve “JO/PO”

• takes turn speaking…fillon te mesohet te ndjeke radhen, d.m.th te
degjoje dhe te flase kur ti vij radha.

• verbalizes needs…fillon te perdore fjalet per te kerkuar ato qe do.

• produces h, m. n. p,w sounds…fillon te prodhoje tingujt m,n,p.

30 months

Receptive language

• follows two-part directions…ndjek dy komanda si psh; merr topin dhe
hajde ketu.

• understands big, little, in, on, one…fillon te kuptoj conceptet i madh
i vogel, ne mbi, nje

• understands a few color names…fillon te kuptoje disa nga ngjyrat

Expressive language

350 words…duhet te dije deri ne 350 fjale

• begins to use personal pronouns…fillon te prdore peremrat pronore :
une, ti, ai

• begins to use “wh” questions…fillon te perdori pyetjet; ku,si,pse

• recites songs and rhymes …perserit fjalet e knegeve qe rimojne

36 months

Receptive language

• identifies objects…fillon te identifikoje objekte

• uderstands long or complex sentences…fillon te kuptoje fjali te gjata
dhe kom plekse.

• answer questions about the functions of objects…u pergjigjet pyetjeve
rreth funksioneve te obbjekteve, p.sh, Cafre eshte ky?, Cfare ngjyre ka
topi?

Expressive language

• 700 words…deri ne 700 fjale

• begins complex sentences; three to four word sentences…fillon te
prdore fjali komplekse me 3-4 fjale.

• makes up stories..fillon te krijoje perralla apo tregime

• asks many questions..pyet shume

• names a few colors… thote emrat e disa ngjyrave

• rote counting…numron permendesh 1-10

• tells own gender…tregon gjinine e tij(jamvajze /djale)

• states own full name…thote emrin e tije/saj te plote( emre mbiemer)

• uses past and present…perdor te tashmen dhe te shkuaren kur flet

• recites simple rhymes…thote fjale qe rimojne

• produces sounds; b, d, f, h, k, j,…shqipton tingujt b,d,h,f,k,j

48 months

Receptive language

• follows three-part directions…ndjek tre pjese te komandes;( merr
librin , mbylle ate dhe fute ne dollapin e librave; hap frigoriferin
merr lengune frutave dhe mbylle deren e frigoriferit; hape deren e
dhomes tende, merr arushin dhe sille ketu e tj.

• understand time concept…kupton conceptin kohor; tani, me vone, me
pare, dje, sot, neser)

Expressive language

• 1,500 words…deri ne 1500 fjale

• average sentence length of five words…fjali me gjatesi mesatare me 5
fjale.

• counts to five…numron deri ne 5( femijet tane numeronje me shume se
deri ne 10 ne kete moshe)

• uses verbs and plural nouns…perdor folje dhe emra shumes…

60 months

Receptive language

• Understands common opposites…fillon te kuptoje te
kundertat;(lart/poshte;larg/afer;shume
/pak/ftohte/nxehte)

• Retains information in sequences…i/e afte te ruaj informacione ne
lidhje sequenciale,( kohen e dhe kronologjine e ndodhjes se gjerave);
psh.e para, e dyta, dhe e fundit ose cfare ndodhi ne fillim ,pastaj dhe
ne fund)

Expressive language

• 2,000-3,000 words…2,000-3,000 fjale

• defines words…percakton, dallon fjale

• tells attributes of an object…tregon cilesite e objekteve

• tells sequences of events…tregon ngjarjet ne sequence kronologjike…

• asks what words mean…pyet se c’do te thote kjo/ajo fjale.

• defines simple words…eshte i/e afte te identifikoje me te pare fjale
te thjeshta

• count to 10..numro deri ne 10( femijet tane me shume deri ne 20)

• use grammatically correct sentences…perdor fjali te rregullta
gramatikisht( emer, mbiemer, folje) p.sh: “mami eshte ne pune”

• recites family stories by memory…tregon tregime per familjen duke
perdorur memorian.

• correctly produces l, r, ng, ph, t…shqipton rregullisht dhe pa gabime
tingujt l, r, ng,t…

about 2 months ago · Comment ·
LikeUnlikePerparim Mata, Anila Xhani, Fation Lami and 5
others like this.

Ilda Muka sei

Vera Kurti
...Grazzie tanto Ildush....

Fejzi Visha
Vera duke biseduar dhe duke lexuar shkrimin tuaj: vertete me vlera te medha
sidomos per prinderit e rinj por edhe per gjysherit dhe edukatoret.Pasi
eshte e vertete qe problemet tek femijet e tyre nuk kapen ne kohen e
duhur nga prinderit dhe te afermit e tjere.Ato qe spiegoni ju jane
shkencore por dhe te kapeshme me pak kujdes nga prinderit.

Dritan Mataj Thanks!
you!

Vera Kurti
...You are more than wellcome dear Tani...

Vera Kurti
Falemnderit per mirekuptimin Fejzi...Nuk do
doja gje tjeter ne bote sikur nenat dhe te gjithe ata qe merren me
rritjen e femijeve ta kuptonin dhe vleresonin problemin me te njeten
shkalle qe une, Ju dhe disa te jtere e bejne...

Telat Haxhiu
Vera!
Shume njerez nuk i vene shume rendesi selljeve te femijve kur jane te
vegjel. Per kete , nuk do te ishte me e mire te lidheshim me shtypin e
shkruar per te botuar nje cikel shkrimesh per kete problem.

Vera Kurti
Flm shume Telat...eshte nje sygjerim i
drejte nga ana juaj dhe une e kam ne mendje kete...duke qene se jam
plotesisht e shkeputur nuk s'di ku ti botoj,..ne te njten kohe jam duke
mendouar per te hapur faqen time ne web dhe ndoshat dhe kjo do jete nje
ide e mire...

Elona
Cenmurati
Pershendetje Vera!
Si ,fillim komplimente per
look-un,ruan po ate freski si shume vite me pare.Kam ndaluar shpesh ne
faqen tuaj te fb por nuk kam patur mundesi te te shkruaj.Sapo lexova
materiali e mesiperm dhe mendoj se eshte nje informacion i domosdoshem
sidomos per ata prinder qe jetojne ne Shqiperi ku informacioni per
problem te tilla tek femijet eshte i paket.E admiroj punen qe ben dhe te
uroj suksese te metejshme.

·

Mon	Tue	Wed	Thu	Fri	Sat	Sun
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30