Një ide e mrekullueshme

Botuar dhe në Tribuna Shqiptare

Muzeu i Historisë së Emigracionit Shqiptar
Nisëmtar dhe projektus :
Migjen Mehmet Kajtazi


Projekt i Muzeut të Historisë së Emigracionit Shqiptar


« Kultura, është kujtesa e popullit, vetëdije kolektive e vazhdimësis historike, formë e mendimit dhe të jetesës »

(Milan Kundera)



Hyrje dhe kontesti i projektit



Muzetë lujnë një rolë shumë të rendësishëm në fushën e kultures. Muzetë janë, në faktë, një burimë i pasterrshëm të kultures. Muzetë përmbledhin sasi të objekteve që i takojnë të kaluares por edhe të tashmës dhe falë pasurisë së tyre të koleksioneve janë vende të kalimit të diturisë, të edukimitë e kuptohet të integrimitë socialë.



Muzetë janë vende të ndyshme, vende të veqanta, ku stukturat fundamentale të kohës dhe të hapësires janë apsulitikishtë të ndyshme nga strukturat që na rrethojnë në jetën tonë të përditshme.

Vende në të cilat raportet tona „përputhen“ me Kohën dhe me Hapësirën dhe që këto raporte janë thellësishtë të ndyshme.

Muzetë janë tempujë të kohës së humburë dhe të rigjetur në të njejtën kohë.

Muzeu ndalon kohën, mbanë vizitorin para një fragmenti të një epoke të shumë larguar apo më të re, e zhytë vizitorin në ketë kohë-tjetër, në një kohë që nuk është e tijë dhe që nuk është më në rrjedhoren kohore.



Me rrjedhjen e kohës ndyshojn edhe qellimet. Ketë e vrejmë edhe te muzetë.

Qëllimet e muzeve tani kanë një pikëpamje tjetër përballë kohës dhe përballë të kaluares. Sepse nuk kemi të bejmë më vetëm të hulumtojmë gjurmet e së kaluares dhe që ti tregojmë si mundemi të bejmë ekspozita.

Tani, kemi të bejmë me mundësi, të ridhënjes jetë të gjurmëve duke i japur kuptim, duke i shkruar në një të kaluar që kuptohet lehtë duke marrë vendin e vetë në eksperiencen e tashme.



Muzetë janë vende për të pritur secilin, vende të hapura ku të gjitha preokupimet janë marrur që vizitori të mundë të jetë i lirë për tu mahnitur apo që të mundë të eksperimentojë.

Kultura muzeore nuk është përgjigjje e angazhimit të verbër, ndarës, e me skepticizëm por është përgjigjje e knaqësisë së interesitë për pajtim ne mes të shkences dhe artitë.

Muzetë janë njëherit shkolla të tolerancës kundër fanatizmave sepse nese një muze ka një qeshtje atëhere është ajo për të bër një objektë të mendimit në distancë.


Muzeu i Historisë së Emigracionit Shqiptar gërshetohet me Kohën dhe Hapësirën. Rrjedha dhe valët e emigracionit shqiptar janë shtri në rrafshin kohor dhe hapsinor.

Me projektin për MHESH mundohemi të vëjmë më mirë në pahë gershetimin e kohës dhe hapësirës për emigrantin shqiptar.

Në rastin tonë, ajo që mundet të jetë lidhëse më e fortë në mes kohes dhe hapësires është ajo që quhet jetë emigranti.

Jemi shumë të vëdijshëm që jetën e emigrantit dhe emigantëve shqiptar është shumë veshtirë të paraqitet qoftë deshiren e madhe për ketë që mudemi të kemi më projektin e Muzeut.

Një që mundemi të pretendojmë e të mundohemi të bëjmë së bashku është ideja që Muzeu ti sherbejë vizitorit si një llojë orejentusi për të shikuar, hulumtuar, gjurmuar apo për të pasur së paku idenë për emigrantin shqiptar.

Kuptimi më i mirë që mundet të jepët për Muzeun e Emigracionit është kujtesa për emigrantin.

Kujtesë që nuk ndalet vetëm në ndjenjat kundër harresës por që shtrihet në kujtesën të Kosovës për historinë e vetë.

Me anë të projektit të Muzeun të Emigracionit mundohemi që Historia e Kosovës të ketë atë pjesë të pandashme të Historisë së sajë e të kontribojmë në aspektin e përgjithshëm të kujtesës kulturore.

Kujtesës kulturore e Kosovës që sherben si urë e pandalshme me migrantin shqiptar dhe si pohim që ajo që kujtohe nuk harrohet apo që sherben që të mos harrohet.



Kujtë i kushtohet ky projekt:

Projekti i kushtohet pothuaj çdo shqiptari po më në veçanti është emigranti shqiptar.

Këtu mundet ta gjejë vetën qdo shqiptar që në menyrë direkte apo indirekte e dinë se qdo të thotë emigrant.



Direktë : numër i madhë i popullësisë shqiptare që kanë emigruar apo tani mundemi të themi numer i madh i shqiptareve me origjinë nga Kosova, themi me origjinë pasi dihet që tani një numër i madh është i lindur në shtete që jetojnë.



Indirekte : Nuk ka pothuaj asnjë familje që nuk e ka një apo shumë të afermë që jetojn në shtete tjera largë Kosoves.



Përmbajtja e muzeut të ardhshëm :



Muzeu do të përmbajë :

- Një instalim të perhershëm dhe të ekspozitave të perkohshme

Me një shiperfaq mbi …m2 me informata kronologjike e tematike



- Një polë të burimeve që do të funksiononte në katër shtylla :



1. Një qendër e burimeve të multimediave që do të mundete të oriontonte kerkesat e vizitorëve duke venë në dispozicion dukumentet , arshiva, dhe fonde tjera të historisë të emigracionit shqiptar (fonde zanore e audiovizuel) dhe njëherit burime tjera të dhenave.

2. Faqe të internetit si mjetë i kumunikimitgë që ti knaq deshirat e publikut , e që do ti mundësonte publikutë të jetë në lidhje të burimeve. Njëheritë shumë shoqata në shtetet ku janë vendosur shqiptarët do të mundë të antersohen në ketë faqe e ku do të mundeshin të jepin ide, sygjerime, vrejtje e qeshtje tjera..



Situata inicuse dhe kontesti i projektit:



Përqindaj e madhe e shqiptareve të vendosur në shumë shtete të botës.

Periudha e emigracionit shqiptarë : duke filluar që nga mesjeta e deri në ditët e sotme.

Numri i madh i emigracionit shqiptarë që tejkalon numrin e populsisë së Kosovës.

Shembullë: mbi 10 përqind e populsisë të Kosovës jeton në Zvicër

- Rrethanat e emigracionit

- Valët e emigracionit

- Periudhat e emigracionit

- Përqendrimet e emigracionit

- Motivet e emigracionit

- Planet e të emigruarve

- Prokupimet e të emigruarve

- Bazë e të dhenave

- Punimet shkencore

- Hulumtimet shkencore mbi emigracionin shqiptar e emigracionin në përgjethësi



Objektivat e Përgjithshme të Muzeut të Historisë së Emigracionit Shqiptar:

Burim i Kujtesës



- Qender nacionale e emigracionit shqiptar

- Qender e dukumentacionit (burime publike dhe private)

- Qender të arshivës

- Qender e të dhenave dhe kujtesës

- Qendër e regjistrimitë të populsisë

- Trashigimi për emigrantet



Objektivat e veqanta :



- Krijimi i websitit

- Mbajtje i seminareve e supoziumeve me karakter kombëtar e nderkombëtar

- Etnologi

- Rrjetë i kordinimit të dhënave

- Film(a)

- Film(a) dukumentar

- Bibliotekë (Kushtuar posaqerishtë historisë së emigracionit në pergjithësi, me konsultime në vendë dhe me mundësi të huazimitë të librave)

- Mediatekë

- Publikime

- Musikologji

- Revista

- Ekspozita

- Ekspozita fotografishë

- Kollokë

- Lidhje me adresa të ndyshme (private, elektronike, website, etjera)

- Shkëmbime

- Shpërndarje të informative

- Regjistimi në listen e adresave elektronike (mailing list) , guestbook etjera

- Organizim të aktiviteteve shkollore si pjesë të programit arsimor

- Kurse mesimore (fakulteti i Historisë, Etnologji, sociologji etj).

- Organizim të atelieve të ndryshme

- Aktualitete të Muzeut



3. Një Qendër botuse si në libra ashtu edhe ne faqe elektronike, që do të permbante një mjetë të kerkimeve duke pasqyruar aktivitetet e muzeut



4. Takime e rrjetë





Si polë i burimeve do të ishte kompletuar me aktivitete të takimeve, që do të munde të organizonte seminare dhe kollokte që do të kishin si mision të shkembimeve kombëtare, europiane e ndërkombtare



Hapat që duhet të ndërrmiren për paraqitjen, formulimin, organizimin e etapava punuse për realizimin e projektit:




Problematika lidhur me realizimin e këti projekti:

- Si të futet Muzeu i Emigracionit në Konceptin e shumë Institucionveve, Partnerve, Ministrive, etjera

- Mungesa e specialistëve në fushën e muzeve

- Pregaditja e kuadrove

- Mandatusi

- Kordinimi

- Bugjeti

- Cilësia

- Hapësira

- Gjetja e Partënerve të Jashtëm

- Realizimi

- Etj.

Institucionet vendore pjesëmarrse në ketë projektë : (fazë para projektuse)1

Ministria e Kultures , Muzeu Kombetar në Prishtinë, , Departamenti për qeshtje jorezidente, Biblioteka Kombetare, Fakulteti i Historisë, Institutet, Shoqatat, Klubet, Klubet Sportive , Persona - të ndyshme që veprojnë në shtetet ku është përqendraur emigracionit shqiptar



Institucionet ndërkombetare pjesëmarse në ketë projekt : (fazë para projektuse)

L’UNMIK, Agjencia Europiane për Rindertim , SOROS, l’UNESCO, Instituti Europian i Kulturës me qendër në Luksemburgë, Ministria Franceze e Kultures dhe Kumunikimit, Muzeu Kombëtar i Shqipëris, Muzeu kombëtar Francez i artëve dhe traditës popullore, Programi Zvicëran për kulturë –Pro Helvetsia në Prishtinë….

Literaturë:

Michel AILARD, Bernard LEFEBURE „ Le Musée, un lieu educatif“ Canada, Musée d’art contoporain de Monteral.

Faqe të ndyshme të internetit të kosultuara për ndihmesën në përpilimin e projektit të muzeu të emigracionit shqiptar



http://www.imiscoe.org International Migration, Integration and Social Cohesion



http://www.cefmr.pan.pl

Central European Forum for Migration Research Warsaw, Poland



http://www.culture-routes.lu

Institut Européen des Itinéraires Culturels

http://www.bmu-foundation.ch/engl/e_index.htm

The Foundation for Population, Migration and the Environment (PME) is an institution which is free of any political, ideological or religious bias.


www.adem.ch, Ateliers d’ethnomusicologiem – Zvicër

www.histoire-immigration.fr Muzeu i Immigracionit – Paris (Francë)

Muzeu i Imigracionit në Lozanë – Zvicër, Av. de Tivoli 14, 1007 Lausanne.