Fatmir Minguli:POETI QË BISEDON ME HAPËSIRAT E JETËS KOSOVARE

nga **Agim Gashi** Fri Sep 07, 2012 8:45 pm

Fatmir Minguli:POETI QË BISEDON ME HAPËSIRAT E JETËS KOSOVARE
-----------------------------------------------

Libri i ri i poetit Adem Zaplluzhës “Fluturimet e korbave në netët pa hënë” vjen me një befasi të re .Ai është strukturuar jo me poezi siç është paraqitur vazhdimisht ky poet ,por me prozë poetike .Adem Zaplluzha me modestinë që e karakterizon i quan këto copëza delikate RREFEJZA DHE ESE,por që në esencë të tyre janë proza poetike të mrekullueshme.

Befasia,jo më kot ,thonë se është bukuria e artit,dhe në veçanti e poetit.Tek e ka përfunduar këtë buqetë me lulet e mendimit më të bukur poetik ,ai e hedh me qetësi mbi hapësirat kosovare ,mbi luginat,fushat,malet e lumenjtë madhështorë.E hedh këtë buqetë në hapësirat e gjithë jetës kosovare duke përfshirë kohërat dhe gjeografitë e duke krijuar një ftesë për bashkëbisedim,një ftesë kësaj rradhe të shkruar në prozë por që tingujt e jehonës i ka më kumbushëm se ato të shkruara me poezi të mirfilltë.

Në këtë libër simboli i tij është korbi ,një shpend i papreferuar në përgjithësi.Por për një poet edhe ky zog ka nevojë për bashkëbisedim ,ka nevojë që të gjallojë...

Korbi ,ky zog alegorik i përbotshëm e ka ndjerë përkujdesjen e njeriut që në historinë biblike të arkës së Noes,në penën e të madhit Edgar Allan Poe poezia e të cilit u përkthye me ngazëllim madhor prej Fan Nolit e për të shkuar te poezia e Martin Camajt tonë tek shkruan;”Një ditë e ka dhe korbi”.

Shumë lehtë mund të zgjidhte Adem Zaplluzha për simbol referimi poetik edhe shqiponjat,edhe pëllumbat edhe dallëndyshet sepse ato janë paqja ,fitorja,pranvera e plot gjëra të tjera të bukura.Ndryshe është me figurën e korbit ,mbi të cilën”rëndojnë”plot halle e enigma të jetës.Adem Zaplluzha duke qenë poet i drejtpërdrejt ka për qëllim final jetën e hapur ,pa lajka,me revolta ,pa servilizma,me fisnikëri qytetare duke ju drejtuar hapësirave të mëdha .Ai e sheh veten në prozat poetike të këtij libri brënda dhe jashtë jetës kosovare duke qenë njëkohësisht dhe poet prishtinas dhe poet europian.

Këto aspekte të performancës së tij shfaqen me dinjitet në pjesët brilante në librin “Fluturimet e korbave në netët pa hënë” si psh:”Kurse paga e juaj”,”Gjumi”,”Endrra e ditës”,”Dyert”,”Shiu dhe balta”,”Etja”,”Era”, “Vetmia”,”Fluturimet e korbave” etj.

Në këto proza dhe në shumë të tjera në këtë libër ndjehet një stil i veçantë,me konceptim modern të të rrëfyerit ,duke tejkaluar ndjeshëm nivelet e sotme jo vetëm në Kosovë.Në dhomën letrare kosovare të Adem Zaplluzhës ,pranë oxhakut tradicional, flaka e zjarrit sjell vegime të Migjenit e i përzjen me ato të Bodlerit.

Adem Zaplluzha ankohet artistikisht, ai shiun dhe baltën e frymon dhe e ngarkon njëlloj si Korbin.Ja se si e jep të keqen e eksodit të popullit të Kosovës në pjesëzën ‘Shiu dhe balta”:
“Më pas thua se qante qielli.Qielli dhe balta u ngjizën në lëkurën tonë ,u ngjizën edhe mjegullat ,çdo e ligë na hyri në shpirt...”

Në këtë mënyrë autori bën psiko-terapinë e kohës ,duke i kthyer rrëfejzat në monologje dhe dialogje midis tij dhe lexuesit ,edhe kur ai është në kundërshtim me autorin.Para pak kohësh Adem Zaplluzha shkruajti poemën “Korbi i vetmuar” ku në fillim të saj thotë:

“Nëpër xhepa
I kërkojmë ditët e humbura,
Si hija
Po na ndjek një nostalgji”

Pikërisht ky është dhe laitmotivi i librit tëri që kemi në dorë.Prandaj ai nuk i mëshon shumë ngazëllimeve pompuese të lavdisë , fishekzjarreve festivë,fjalimeve që trumbetojnë futjen në parajsë.Ai ka një jetë të jetuar dhe që do ta jetojë akoma por me qetësinë tradicionale të shqiptarit,me nostaligjinë e kuvendit të burrave e me kujtimin e fjalës së dhënë.
Korbi , sipas biblës ,u nis nga Noe për të gjetur ndonjë copë toke mbas përmbytjes së përbotshme dhe korbi nuk u kthye në arkën e madhe pa e gjetur tokën...
Korbi i Zaplluzhës , gjëndet pothuaj në çdo prozë të këtij libri ku nëpërmjet simbolikës së tij autori arrin të prek gati të gjitha dertet e hallet e njeriut të sotëm duke i dhënë hapsirën më të madhe jetës së kosovarëve.

Fatmir Minguli
Kritik letrar
Durrës 30 gusht 2012

Mon	Tue	Wed	Thu	Fri	Sat	Sun
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30