Shqipëria, mes kontradiktave dhe shpresave

Shqipëria, mes kontradiktave dhe shpresave

Intriga, dashuri dhe spiunë në shembjen e komunizmit



Një diplomate italiane “gjendet” në Shqipërinë gjatë rënies së diktaturës. Një realitet që është shumë larg, një botë e cila, pa shembjen e regjimit nuk ishte e thënë të zbulohej. Kujtimet e saj në një libër.

Serena Luciani ka qenë në tiranë në vitet e fundit të regjimit komunist, në një distancë 20 vjetore, ka rrëfyer kujtimet e saj në një roman titulluar “Tërmet në Tiranë”. Libri tregon Shqipërinë në fund të regjimit diktatorial në sytë e një vajze të re italiane, e cila përpiqej të mbijetonte në një ambient diplomatik në Tiranë, mes intrigave dhe izolimit. Shkruar në formë autobiografike “Tërmet në Tiranë”, ndërton një testament lidhur me shoqërinë shqiptare në kohën kur rrëzohej Muri i Berlinit dhe kur regjimi komunist kishte nisur ndryshimet.
Ju jeni transferuar në Shqipëri në vitin 1989 deri më 1990. Çfarë kujtimesh keni nga Shqipëria e atyre viteve?
Nuk dija pothuajse asgjë për Shqipërinë. Kur u transferova për të zbutur ndikimin mes dy vendeve, kisha vendosur të udhëtoja me makinë nga Jugosllavia, dhe kontaktet e mia të para me Shqipërinë filluan në Malin e zi. Kur u tregoja njerëzve se isha drejtuar për në Shqipëri, reagimet e tyre ishin dëshpëruese. Kam kaluar kufirin shqiptar në një ditë me shi. Pashë njerëz që ecin në shi në anë të rrugës,ngadalë, pa çadër, të dorëzuar. Dukeshin njerëz të zhgënjyer. Të gatshëm për të bërë çdo sakrificë. Pastaj kam kuptuar se sapo kisha njohur veriun, pjesën më i largët të Shqipërisë
Si ishte të jetoje në Tiranën e aso kohe?
Në Tiranë mungonte jeta. Nuk mund të gjeje as edhe një bar-kafe. Kjo ishte diçka shumë e çuditshme, sepse prisja të gjeja një vend të Ballkanit, si të Jugosllavisë, ashtu si në Greqi. Tirana ishte një qytet gri, një qytet i ri pa shumë histori, ku ajo pak se çfarë mund të dëshmonte nga e kaluara e tij u shkatërrua për të krijuar një lloj qyteti komunist. Ishte një qytet shumë i ftohtë, plotë vetmi. Për mua ato ishin vitet e vetmisë së madhe. Perceptohej se vendi kishte jetuar në një diktaturë dhe atmosfera ishte shumë e rëndë. Frikë se gjithandej kishte spiunë. Gjithashtu ne, trupi diplomatik, nuk kishim liri të udhëtonim në të gjithë vendin, s’mund të lëvizim pa leje. Mbaj mend një herë kam kërkuar të shkoj për të parë jugun e vendit, kisha dëgjuar se ishte i bukur, por nuk m’u lejua.
Çfarë thuhej ndër shqiptarët që punonin në ambasadën tuaj?
Ndër shqiptarë flitej shumë keq, për qeverinë. Nuk kuptoheshin shumë njerëzit, kultura e tyre. Ata ishin tejet të kontrolluara nga pesha e diktaturës dhe kishte shumë formalitete në marrëdhëniet midis tyre. Por shpesh pamja e jashtme të gënjente, nga ana jonë kishte shumë paragjykime.
Përktheu: Bruna Merko
Vijon