NJË RRUGË PËR DY DASHURI
Faqja 1 e 1
NJË RRUGË PËR DY DASHURI
NJË RRUGË PËR DY DASHURI
Nga Pilo Zyba
Vid,
vid, vid, e thirri Lumturia pëllumbin e saj të vogël, ai hapi krahët si
parashutë dhe u ul në pëllëmbët e duarve. Filloi të gugiste e të
çukiste me sqep farëzat e lulediellit. Ngrinte kokën përpjetë dhe e
shikonte në bebe të syrit sikur e pyeste “ Hë, kemi ndonjë të re, nga
universiteti, nga shoqet? Patjetër që më thirre për diçka, ende nuk
është koha për të ngrënë”!
Gezuar ditlindjen... Kosovë
Lumturia,
i përkëdheli kostumin e bardhë të puplave, gushën gri, sqepin e kaltër,
e ktheu nga vetje dhe filloi ti fliste, ashtu si bënte gjithnjë, me
ëmbëlsi. Pëllumbi, linte farëzat, kthente sytë e kaltër nga vajza dhe
mërrte qëndrim. Shumë herë kur i pëlqente biseda, bënte një rrotullim
në piruetë me gu, gu, gu, dhe qëndronte përsëri.Por këtë herë,
përkëdheljet dhe sytë e vajzës ishin të gëzuar, në thellësi të tyre
kishte një lëngëzim, si mjaltë peme në kohën e çeljes së sythave.
Pëllumbi,
fryu gushën, çukiti farat që kishin mbetur dhe qëndroi, po priste që Lumturia ti fliste.
- Nuk ka më fara! E di pse të thirra ?
Pëllumbi
lëvizi këmbët në pëllëmbët e duarve, sikur, ato që mendonte, kërkonte
ti shkruante në duart e Lumturisë, që e shikonte pa ja ndarë
vështrimin. Dukej sikur shprehej, “ E kuptova që diçka ka ndodhur, e
kuptoj në vështrimin tënd që është diçka e gëzushme”. Pëllumbi jetonte
pranë saj prej 6 vjetësh. Dinte me saktësi, kur
trishtohej, kur gëzohet. Dy petalet e buzëve të saj, ai, i lexonte me
lehtësi, si mund të lexohet qartë fletorja e madhe e hapësirës nga
flatrat e zogjve. Pëllumbat janë si njërzit,
fluturojnë si mendimet, si dëshirat e tyre. Kraharorët i kanë të
vegjël, po kështu dhe krahët, por, fluturimet i kanë të gjata.
-
Do ikim! Po, po, do ikim me pushime në Itali. Mos më shiko ashtu si i
hutuar, deri tani dëshirat e mia kanë fluturuar vetëm me krahët e
ëndërrës dhe të tuat, por, tani do fluturojmë të dy bashkë. Do vemi ta
takojmë, po, po, do ta takojmë. Do ta puthim, do ta puthim me gjithë
fuqinë e shpirtit. Kam plot 6 vjet që këtë dashuri e mbaj të kyçur
këtu, dhe me dorën e djathtë i ra kraharorit. Si thua, do gëzohet kur
të na shikojë? Do ti shkojmë papritur, si një kartolinë në ditë
festash. Me morsën e sqepit tënd do trokasim te porta e shtëpisë.
Pëllumbi
e shikonte në dritën e syrit. Ai, ia dinte të gjitha tiparet, flokët e
gjatë gështënjë që i binin mbi supe, hundën e shtypur, kullumbritë e
syve dhe shushurimën e zërit nëpër pyllnajën e flokëve. E çukiti me
sqep në vetull.
- Do më nxjerrësh sytë!
Në fakt, pëllumbi, pa një qime floku që i binte përpara syve.E çukiti dhe e hoqi, si duket i ngjante me një re, me një re që nuk e linte të vështronte shikimin e syrit të saj.
- Ç’far bën? Si do vemi në Itali me një sy, pastaj, na duan me një sy?
Pëllumbi
kërceu sikur bënte balet. Hapi krahët, bëri një rrotullim dhe, qëndroi
si një mjelmë me sqepin poshtë krahut të djathtë.
- Mos ik! Kam shumë për të thënë! Sot nuk do flëmë gjithë natën. Do bëjmë gati plaçkat,
dhuratat.
Në
duart e vajzës u derdhën një tufë e tërë me pëllumba. Kështu i kishte
mësuar. Kur ushqente pëllumbin e saj u hidhte dhe të tjerëve. Ishin
shokët dhe shoqet e tij. Gjatë ditës që ajo ishte në Universitet,
pëllumbit i bënin shoqëri. Pëllumbi i saj hapi krahët, gu, gu, gu, i
përplasi dhe i përzuri të mos uleshin në bordurin e ballkonit. Dukej
sikur u thoshte, “ Ikni, nuk është momenti, na lini vetëm, duam të
bisedojmë”. Por ata nuk pranonin, donin të mërrnin pjesë në gëzimin e
tyre.
Lumturia, mbushi
një grusht mirësie me luledielli dhe ua shpërndau. Në çast, fëshfërima
e rrahjeve së krahëve krijojë një fllad dhe muzikalitet të ëmbël e të
harmonizuar. Gugitjet, shprehnin një botë. Një botë, që e kuptonte dhe
e lexonte vetëm shpirti i Lumturisë. Erashkat e krahëve të tyre, ishin
bërë pjesë e qiellit të saj. Ajo, i dashuronte këto fluturime si
rrallëkush.
Gu, gu, e përmëndi Sqepkaltri, kështu e kishte pagëzuar pëllumbin e saj.
Lumturia
u kthye në botën e tij. Kishte gjashtë vjet që jetonte me të. Dy gjëra
të shtrënjta kishte kur kaloi pikën kufitare të Kakavijës, pashaportën
për të vërtetuar identitetin dhe
pëllumbin,
Sqepkaltrin, dashurinë e vetme nga vëndlindja, Kuksi. Në shkollën e
mesme dhe të lartë, Sqepkaltrin e njihnin të gjithë shokët dhe shoqet e
saj. Lumturia dinte gjuhën e tij, fluturimet, gugitjet, deri te të
fshehtat që Lumturia mbante në zëmrën e saj.Ishte 14 vjeç
kur u takuan për herë të pare. Që at’herë nuk u ndanë më. Tani ishte 20
vjeç. Sqepkaltrin kishte vëlla, shok, motër. Ajo i tregonte pëllumbit
gjithçka, në krahët e bardhë të tij si fletore, i dukej se shkruante
ditarin e jetës. Lumturia, i fliste Sqepkaltrit për fluturimet e saj,
për dashurinë, për ëndërrat. Ai, nuk fliste, por gugiste, kjo gugitje
ishte një pohim. Ajo, kishte e zgjedhur pëllumbin e saj, ai nuk ja
nxirte sekretet, ishte besnik. Fjalët e saj nuk ua thashte as
pëllumbeshave, me të cilat fluturonte bashkë pullazeve të dashurisë.
***
Ankona
Kur
ankoruan në brigjet e Ankon –ës, në bregdetin italian po binte mbrëmja.
Disku i florinjtë i hënës rrotullohej në orbitën e diellit dhe detit.
Thellë, thellë në det, hëna, dukej se po lahej e shoqëruar nga prushi i
dashurisë së yjeve që përkundeshin në valë, si vajzat në ëndërrimet e
dasmave.
Ankona,
ishte një qytet bregdetar si Saranda, por me shtëpi të vjetra të
ndërtimit Romak. Ato sa vinin e dukeshin më qartë, në fund u dukën dhe
muret e kalasë në kodren e djathtë të qytetit. Atoparlantët njoftuan
për zbritjen. Posagjerët fotografonin, mërrnin me kamera çastet për ti pasur me vete në ekspozitën e kujtimeve.
- Zbrisni në këmbë sa të marr makinën, tha babai. Ndaloni te pika doganore për vulat.
Lumturia
pa me kureshtje barkun e madh të vaporit. Ai mbante brënda kaq dashuri,
binte dhe mërrte kaq shumë kujtime. Dhjetra makina e qindra njerëz. Një paradë e tërë përshtypjesh
shpërndaheshin në portin e madh e mikpritës të tij. U afruan te doganjeri e po prisnin babanë.
-
Hapni bagazhet! Doganjeri ishte një mesoburrë me flokë pak të bardhë në
zonën e veshëve. Kishte një zë të ëmbël e të trashë si violençel në
notën, Re, bemol maxhor.
Babai hapi dyert dhe bagazhin.
- Ooo, no, sinjore! Ç’është ky pëllumb? Sëmundja e shpendëve nuk na lë ta kalojmë, duhet dokument mjekësor.
Babai
me nënën mbetën të habitur. Ata nuk e kishin parë, Lumturia e kishte
marrë me vete pëllumbin në një kafaz të vogël. Panë njëri tjetrin.
- Po tani, moj bijë, si do tja bëjmë ? Pse e more me vete?
- Pse nuk na the?
- Të paktën ti kishim nxjerrë një leje.
Lumturia bëri një hap përpara. Hapi çantën dhe nxori një letër.Në të ishte dhe fotografia.
- Ç’far është kjo, pyeti, babai?
- Letra e mjekut, sqaroi vajza.
- I paske marrë masat dhe nuk na tregove, gjithnjë e saktë bija ime, buzëqeshi nëna dhe pa të shoqin.
- Bravo, bravo, sinjorita! Doganjerit i pëlqeu e pa pritura. Vuri vulat, dhe bëri me shënjë
që të lëronin radhën.
- Edhe kur të të martojmë, Sqepkaltrin do ta bëjmë pajë me vete, e ngacmoi e jëma.
- Jo! Djali që do marri dhe Sqepkaltrin do paguaj, qeshi babai. Ai është më shumë se një pajë.
Lumturia, nuk e kishte mëndjen. Ajo mendonte takimin që kishte ëndërruar.
-
Baba! Ku do flëmë sonte, në Rimini? Prindërve ua kishte sqaruar, në
Itali vinte për në këtë qytet. Në të kishte një dashuri gjashtëvjeçare.
- Jo, sonte do flëmë te e dashura ime e parë!
Nënë e bijë mbatën me gojën të hapur!
- Baba! Vajza i tërhoqi vëmëndjen.
Nëna shikonte herë të shoqin dhe herë të bijën.
- Po, erdhi koha që ta dini dhe ju.
- Mamasë nuk i ke thënë kurrë ?
- Jo, Lumturia ime, nuk i kam thënë. Ndoshta, ajo nuk donte ta ndante dashurinë. Nëna jote gjithë jetën ka qënë pak xheloze, ndaj e kam mbajtur të fshehur.
- Të fshehur !?
- Po, bija ime. Kam qënë 14 vjeç at’herë.
- Po ajo, vajza pyeste pa e kuptuar se pse?
Ajo nuk e di! Thoshin që është shekullore.
Nënë e bijë nuk po kuptonin asgjë. Shikonin njëra tjetrën, me sytë dhe gojën në gjëndje habitore.
- Sonte jam i ftuar të flë në prehrin e saj.
- Sa vjet kanë kaluar që atherë, baba?
- Po ja, sot jam 53 vjeç po të heqim 14, sa mbeten?
- Tridhjetenëntë baba ! 39 vjet e ke ruajtur dashurinë për të?
- Po bija ime, po! Dhe më e çudiçmja është se nuk e kam takuar dhe nuk e kam parë sanjëherë.
- At’herë si e dashurove, baba?
Gruaja
kishte mbetur si busti i gdhëndur prehistorik. Fytyra e saj kishte
marrë ngjyrën e verdhë në të mermertë, vështrimi i ishte shtuar, ndërsa
goja i ishte prerë.
- Ja, ndodh edhe kështu! Njeriu mund të mbajë të fshehur një dashuri edhe për 39 vjet,
edhe për gjithë jetën. Vjen pastaj një çast që shpërthen e i thotë të gjitha.
- Po familja?
- Familja ka dashurinë e saj.
- Baba, të lutem! Nuk erdhëm në Itali!... Vajza dukej që ishte e emocionuar.
-
Kam një dëshirë të zjarrtë ti puth sytë, gushën, të përkëdhel
kraharorin e saj. Ti bëj të gjitha ato që i kam ëndërruar, që në rininë
time të hershme. Edhe dheu ndoshta nuk do më treste pa i provuar këto
emocione.
Në
sytë e së shoqes u shfaqën retë e para të shqetësimit. Ata i ngjanin
një cikloni, që sa vinte e ngarkohej nga reshjet, furtuna pritej të
shpërthente nga çasti në çast.
- Fare hapur, për këtë na paske prurë në Itali? Nëna, fliste me gjysëm zëri.
- Po, tha ai. Për këtë, dhe takimin e dashurisë së vajzës sime të vetme.
- Vajza ka moshën, ti çfar ke?
- Edhe unë kam moshën, grua! Dashuria nuk ka moshë! Ajo të rrëmben, të rinon, të ngren në botën e shtatë hemisferave.
Vajzë e bijë nuk e kishin parë kurrë të fliste në këtë mënyrë.
- Si e ka ëmrin baba ?
-
San Marino! San Marino! Nuk i heq dot nga mëndja ato pulla poste me
fotot e saj, katrore, drejtkëndshe, trekëndshe! Të bukura, të
mrekullushme! Me kalanë me tre kulla të larta, pallatin mbretëror,
universitetit. Ato rrugica, ato pemë, që i mbart në shpirt, sot erdhi
dita ti shoh, të shëtis në rrugët e saj, të marr një tufë me kujtime të
gjalla, që më ngjet se më shtojnë jetën.Dikur jepja dhjetë pulla të
tjera për një San Marino, sot nuk do jap më. Ëndërrën e kaq viteve
erdhi koha ta bëj relitet.
- Baba! San Marino është e dashura juaj?
- Po bija ime! Pse ta fsheh!
E
shoqja u zgjat nga sedilja e prapme dhe e puthi në faqe. Ato çaste
ishin për të një torturë shpirtërore që nuk e kishte menduar kurrë.
Lumturia,
hidhej si vogëlushe dhe bënte kollotumba në sediljen e parë. Ajo nuk e
kishte menduar kurrë dashurinë e të jatit veç nënës së saj.
Ndërkohë 45 kilometrat kishin ikur pa u kuptuar fare.
- Në fillim do zëmë hotel, tha babai. Pastaj programin e bëjmë vetë.
San Marino
***
Të nesërmen u ngritën herët. Hipën në kullën e sahatit. Porsa kishte filluar të agonte.
Topi i zjarrtë i diellit po dilte nga deti. Ishte i qeshur, i veshur me rrobe të kuqe.
San
Marino është një qytet shtet. Ndërtuar mbi një kodër, me një kala
piktoreske. Ky shtet 36 mijë banorësh ka 3.5 miljon turistë në vit. Tej
në thellësi, shtrihet përgjatë Adriatikut qyteti i lashtë e i ri,
Rimini.
Lumturia, vuri syrin te teleskopi i madh, e drejtoi nga qyteti, sikur kërkonte të zvogëlonte kohën
e udhëtimit për atje.
- Mos e shikon gjë, mikun, miken tënde të vijë në këmbë, e ngacmoi babai.
- Ata nuk dinë gjë fare që jemi këtu.
- Atherë si do ti gjëjmë, tha nëna?
- Kemi adresën. Me makinë dhe drejt e te dera.
-
Andej është Shqipëria, ndryshoi bisedën babai. Arbëreshët, kur u
lindnin fëmijët i kthejnë me fytyrë nga lindja, ja si sot. Andej është
prejardhja e tyre. Në çdo lindje të re, ata, u kujtojnë pasardhësve
rrënjët e tyre. Dielli u shfaq i plotë.Lumturia dhe e jëma shikonin me
kureshtje lindjen e tij. Sa më shumë që e vështronin, dielli, zmadhohej
si një fëmijë i vogël që ngrihet më këmbë e tërheq kureshtjen e të
rriturve.
Te dera e shtëpisë që kërkonin u gjëndën shpejt. Rrugët ishin të gjëra, me hapësirë,
të
rrethuara nga lulishte të krasitura bukur. Kudo binte në sy një
pastërti e rrallë. Deti lëshonte një fllad dhe një aromë me shijen e
shëllirës. Lumturia i ra ziles së telefoni.
- Alo! Përgjigjia ishte e menjëhershme. Lumturie, ti je?
- Po, unë jam!
- Sa mirë që më more. Si jeni nga Greqia, prindrit si janë?
- Nuk jemi në Greqi!
- Po ku?
- Te porta e derës suaj, ja, tani po i bie ziles. Lumturia shtypi butonin e saj.
Dera
vonoi të hapej. Pas pak, nëpër shkallë u dëgjuan hapat e nxituar të të
zotit të shtëpisë. Dy kanatet u hapën, si dy krahë të mëdhej
mikpritës.Në ekranin e saj u shfaq një vajzë e gjatë me flokë të
lëshuara mbi supe, sytë e kaltër si dy zambakë të mëdhej. Ishte e
veshur me fustan të bardhë nusësie.
- Kosovë!
- Lumturi!
Vajzat po putheshin me njëra tjetrën.
Prindrit
e Lumturisë kishin mbetur si të kallkanosur. Ata, kishin ardhur me
mendimin e një dashurie. Tani të shokuar shikonin herë njërën dhe herë
tjetrën. Kosova i përqafoi të dy prindrit , pastaj ashtu
të përqafuara me njëra tjetrën ngjitën shkallët e shtëpisë. Pas vinin
krushqit e Lumturisë, ngarkuar me peshën e të papriturës dhe të
panjohurës.
Si mund të shprehen me fjalë ato çaste. Prindrit e Kosovës ishin aty, sikur prisnin të ndodhte ajo që ndodhi.
- Më fal, por pse dolët me fustan nusërie, pyeti nëna e Lumturies.
- Sepse sot kami dasëm.
- Martohesh, ah, ç’rastësi e këndshme, babai nuk po e mbante gëzimin.
- Jo unë!
- Po kush?
-
Kosova! Ka përvjetorin e dytë të dasmës së saj. Sot të gjithë miqtë i
presim me fustan të bardhë.Babai mikpritës u ngrit në këmbë.
- Të trashëgohet!
Të dy burrat u përqafuan si të ishin vëllezër.
- Si u njohët ju të dyja, pyeti nëna e Kosovës!
Lumturia fillojë të tregojë rrugën e gjatë të njohjes së motrës së saj:
-
Ishim në shqipëri at’herë. Jetonim në Kukës. Era e luftës ndihej kudo.
Era barut, zjarr dhe napalm. Natën rrija në dritare dhe shikoja
shkëlqimin e predhave që binin matanë kufirit.
Babai punonte dhe jetonte në greqi.
Të gjithë ishin mbërthyer në kafazin e gojës së saj. Vajza fliste e emocionuar, sikur ngjarjet
po ndodhnin në ato çaste.
- Një mëngjes, mes flakës dhe tymit, shikoj në parvazin e ballkonit një pëllumb.
Nëpër mollzat e faqeve të Kosovës filluan të rridhnin rrëketë e lotëve.
- Si! Dhe nuk më ke thënë gjë? Mos motër! U larguam pa asnjë rrobë në trup. Ujkonja Serbi, kafshonte pa mëshirë ku të mundte trupin e vuajtur të Kosovës martire.
-
E mora në duar, dridhej i tëri. Shkëlqimi i syve i kishte humbur, zëmra
i rrihte me forcë. Kishte frikë, por dhe dëshirë për një dorë të
ngrohtë. E mora, ishte i lehtë, vetëm puplat i kishin mbetur. Në këmbën
e majtë kishte të lidhur një fjongo, në një letër ishin shkruar këto
fjalë, Lumturia hapi letrën dhe lexoi : “ Ti që shpëton jetën e
pëllumbit tim, je jeta ime, motra ime, vëllai im”, më poshtë ca
iniciale që at’herë nuk i kuptoja, por më von mësova që ishte një
imeil. Imeil-i i Kosovës. Letrën ja la në dorë Kosovës.Pas një viti
ikëm në Greqi me familjen.
- Pëllumbin!? Kosova shpërtheu në dënesë.
Ishin të rritura por edhe fëmijë njëkohësisht. Kjo dukej lehtë në fytyrat e tyre të ngarkuara nga emocionet.
- E mora me vete. Më pas të shkruajta në imeil dhe u lidhëm.
- Por për pëllumbin nuk më shkruajte kurrë!
- E mbajta të fshehtë!
- Më pas? Ishin prindrit e Kosovës që pyesnin.
- Mbaruam bashkë shkollën e mesme në Greqi. Tani vazhdojmë Universitetin.
- Si është ? Ke ndonjë fotografi?
- Jo, nuk kam.
- Sa keq!
- Nuk kam fotografi, por kam orgjinalin.
- Vërtet ?
- Shtëpia ishte kthyer në një libër fantastiko – shkencor.
- Ku e ke?
- Te makina!
Vajzat zbritën të vinin te makina. Kishin gërshetuar duart dhe fluturonin nëpër shkallë.
Edhe ne tani e morëm vesh, tha babai i Lumturisë. Nuk na e tregoi kurrë sekretin e dashurisë së saj.
- T’u rrojë Lumturia, uruan të zotët e shtëpisë.
- Të na rrojë Kosova, në shekuj dita e dasmës së saj.
Vajzat po ngjisnin shkallët me pëllumbin në duar. Nga gjokset e të gjithëve, pëllumbat e urimit, fluturuan në tufë e të lirë mbi qiellin e kaltër, në Rimini.
Rimini
Nga Pilo Zyba
Vid,
vid, vid, e thirri Lumturia pëllumbin e saj të vogël, ai hapi krahët si
parashutë dhe u ul në pëllëmbët e duarve. Filloi të gugiste e të
çukiste me sqep farëzat e lulediellit. Ngrinte kokën përpjetë dhe e
shikonte në bebe të syrit sikur e pyeste “ Hë, kemi ndonjë të re, nga
universiteti, nga shoqet? Patjetër që më thirre për diçka, ende nuk
është koha për të ngrënë”!
Gezuar ditlindjen... Kosovë
Lumturia,
i përkëdheli kostumin e bardhë të puplave, gushën gri, sqepin e kaltër,
e ktheu nga vetje dhe filloi ti fliste, ashtu si bënte gjithnjë, me
ëmbëlsi. Pëllumbi, linte farëzat, kthente sytë e kaltër nga vajza dhe
mërrte qëndrim. Shumë herë kur i pëlqente biseda, bënte një rrotullim
në piruetë me gu, gu, gu, dhe qëndronte përsëri.Por këtë herë,
përkëdheljet dhe sytë e vajzës ishin të gëzuar, në thellësi të tyre
kishte një lëngëzim, si mjaltë peme në kohën e çeljes së sythave.
Pëllumbi,
fryu gushën, çukiti farat që kishin mbetur dhe qëndroi, po priste që Lumturia ti fliste.
- Nuk ka më fara! E di pse të thirra ?
Pëllumbi
lëvizi këmbët në pëllëmbët e duarve, sikur, ato që mendonte, kërkonte
ti shkruante në duart e Lumturisë, që e shikonte pa ja ndarë
vështrimin. Dukej sikur shprehej, “ E kuptova që diçka ka ndodhur, e
kuptoj në vështrimin tënd që është diçka e gëzushme”. Pëllumbi jetonte
pranë saj prej 6 vjetësh. Dinte me saktësi, kur
trishtohej, kur gëzohet. Dy petalet e buzëve të saj, ai, i lexonte me
lehtësi, si mund të lexohet qartë fletorja e madhe e hapësirës nga
flatrat e zogjve. Pëllumbat janë si njërzit,
fluturojnë si mendimet, si dëshirat e tyre. Kraharorët i kanë të
vegjël, po kështu dhe krahët, por, fluturimet i kanë të gjata.
-
Do ikim! Po, po, do ikim me pushime në Itali. Mos më shiko ashtu si i
hutuar, deri tani dëshirat e mia kanë fluturuar vetëm me krahët e
ëndërrës dhe të tuat, por, tani do fluturojmë të dy bashkë. Do vemi ta
takojmë, po, po, do ta takojmë. Do ta puthim, do ta puthim me gjithë
fuqinë e shpirtit. Kam plot 6 vjet që këtë dashuri e mbaj të kyçur
këtu, dhe me dorën e djathtë i ra kraharorit. Si thua, do gëzohet kur
të na shikojë? Do ti shkojmë papritur, si një kartolinë në ditë
festash. Me morsën e sqepit tënd do trokasim te porta e shtëpisë.
Pëllumbi
e shikonte në dritën e syrit. Ai, ia dinte të gjitha tiparet, flokët e
gjatë gështënjë që i binin mbi supe, hundën e shtypur, kullumbritë e
syve dhe shushurimën e zërit nëpër pyllnajën e flokëve. E çukiti me
sqep në vetull.
- Do më nxjerrësh sytë!
Në fakt, pëllumbi, pa një qime floku që i binte përpara syve.E çukiti dhe e hoqi, si duket i ngjante me një re, me një re që nuk e linte të vështronte shikimin e syrit të saj.
- Ç’far bën? Si do vemi në Itali me një sy, pastaj, na duan me një sy?
Pëllumbi
kërceu sikur bënte balet. Hapi krahët, bëri një rrotullim dhe, qëndroi
si një mjelmë me sqepin poshtë krahut të djathtë.
- Mos ik! Kam shumë për të thënë! Sot nuk do flëmë gjithë natën. Do bëjmë gati plaçkat,
dhuratat.
Në
duart e vajzës u derdhën një tufë e tërë me pëllumba. Kështu i kishte
mësuar. Kur ushqente pëllumbin e saj u hidhte dhe të tjerëve. Ishin
shokët dhe shoqet e tij. Gjatë ditës që ajo ishte në Universitet,
pëllumbit i bënin shoqëri. Pëllumbi i saj hapi krahët, gu, gu, gu, i
përplasi dhe i përzuri të mos uleshin në bordurin e ballkonit. Dukej
sikur u thoshte, “ Ikni, nuk është momenti, na lini vetëm, duam të
bisedojmë”. Por ata nuk pranonin, donin të mërrnin pjesë në gëzimin e
tyre.
Lumturia, mbushi
një grusht mirësie me luledielli dhe ua shpërndau. Në çast, fëshfërima
e rrahjeve së krahëve krijojë një fllad dhe muzikalitet të ëmbël e të
harmonizuar. Gugitjet, shprehnin një botë. Një botë, që e kuptonte dhe
e lexonte vetëm shpirti i Lumturisë. Erashkat e krahëve të tyre, ishin
bërë pjesë e qiellit të saj. Ajo, i dashuronte këto fluturime si
rrallëkush.
Gu, gu, e përmëndi Sqepkaltri, kështu e kishte pagëzuar pëllumbin e saj.
Lumturia
u kthye në botën e tij. Kishte gjashtë vjet që jetonte me të. Dy gjëra
të shtrënjta kishte kur kaloi pikën kufitare të Kakavijës, pashaportën
për të vërtetuar identitetin dhe
pëllumbin,
Sqepkaltrin, dashurinë e vetme nga vëndlindja, Kuksi. Në shkollën e
mesme dhe të lartë, Sqepkaltrin e njihnin të gjithë shokët dhe shoqet e
saj. Lumturia dinte gjuhën e tij, fluturimet, gugitjet, deri te të
fshehtat që Lumturia mbante në zëmrën e saj.Ishte 14 vjeç
kur u takuan për herë të pare. Që at’herë nuk u ndanë më. Tani ishte 20
vjeç. Sqepkaltrin kishte vëlla, shok, motër. Ajo i tregonte pëllumbit
gjithçka, në krahët e bardhë të tij si fletore, i dukej se shkruante
ditarin e jetës. Lumturia, i fliste Sqepkaltrit për fluturimet e saj,
për dashurinë, për ëndërrat. Ai, nuk fliste, por gugiste, kjo gugitje
ishte një pohim. Ajo, kishte e zgjedhur pëllumbin e saj, ai nuk ja
nxirte sekretet, ishte besnik. Fjalët e saj nuk ua thashte as
pëllumbeshave, me të cilat fluturonte bashkë pullazeve të dashurisë.
***
Ankona
Kur
ankoruan në brigjet e Ankon –ës, në bregdetin italian po binte mbrëmja.
Disku i florinjtë i hënës rrotullohej në orbitën e diellit dhe detit.
Thellë, thellë në det, hëna, dukej se po lahej e shoqëruar nga prushi i
dashurisë së yjeve që përkundeshin në valë, si vajzat në ëndërrimet e
dasmave.
Ankona,
ishte një qytet bregdetar si Saranda, por me shtëpi të vjetra të
ndërtimit Romak. Ato sa vinin e dukeshin më qartë, në fund u dukën dhe
muret e kalasë në kodren e djathtë të qytetit. Atoparlantët njoftuan
për zbritjen. Posagjerët fotografonin, mërrnin me kamera çastet për ti pasur me vete në ekspozitën e kujtimeve.
- Zbrisni në këmbë sa të marr makinën, tha babai. Ndaloni te pika doganore për vulat.
Lumturia
pa me kureshtje barkun e madh të vaporit. Ai mbante brënda kaq dashuri,
binte dhe mërrte kaq shumë kujtime. Dhjetra makina e qindra njerëz. Një paradë e tërë përshtypjesh
shpërndaheshin në portin e madh e mikpritës të tij. U afruan te doganjeri e po prisnin babanë.
-
Hapni bagazhet! Doganjeri ishte një mesoburrë me flokë pak të bardhë në
zonën e veshëve. Kishte një zë të ëmbël e të trashë si violençel në
notën, Re, bemol maxhor.
Babai hapi dyert dhe bagazhin.
- Ooo, no, sinjore! Ç’është ky pëllumb? Sëmundja e shpendëve nuk na lë ta kalojmë, duhet dokument mjekësor.
Babai
me nënën mbetën të habitur. Ata nuk e kishin parë, Lumturia e kishte
marrë me vete pëllumbin në një kafaz të vogël. Panë njëri tjetrin.
- Po tani, moj bijë, si do tja bëjmë ? Pse e more me vete?
- Pse nuk na the?
- Të paktën ti kishim nxjerrë një leje.
Lumturia bëri një hap përpara. Hapi çantën dhe nxori një letër.Në të ishte dhe fotografia.
- Ç’far është kjo, pyeti, babai?
- Letra e mjekut, sqaroi vajza.
- I paske marrë masat dhe nuk na tregove, gjithnjë e saktë bija ime, buzëqeshi nëna dhe pa të shoqin.
- Bravo, bravo, sinjorita! Doganjerit i pëlqeu e pa pritura. Vuri vulat, dhe bëri me shënjë
që të lëronin radhën.
- Edhe kur të të martojmë, Sqepkaltrin do ta bëjmë pajë me vete, e ngacmoi e jëma.
- Jo! Djali që do marri dhe Sqepkaltrin do paguaj, qeshi babai. Ai është më shumë se një pajë.
Lumturia, nuk e kishte mëndjen. Ajo mendonte takimin që kishte ëndërruar.
-
Baba! Ku do flëmë sonte, në Rimini? Prindërve ua kishte sqaruar, në
Itali vinte për në këtë qytet. Në të kishte një dashuri gjashtëvjeçare.
- Jo, sonte do flëmë te e dashura ime e parë!
Nënë e bijë mbatën me gojën të hapur!
- Baba! Vajza i tërhoqi vëmëndjen.
Nëna shikonte herë të shoqin dhe herë të bijën.
- Po, erdhi koha që ta dini dhe ju.
- Mamasë nuk i ke thënë kurrë ?
- Jo, Lumturia ime, nuk i kam thënë. Ndoshta, ajo nuk donte ta ndante dashurinë. Nëna jote gjithë jetën ka qënë pak xheloze, ndaj e kam mbajtur të fshehur.
- Të fshehur !?
- Po, bija ime. Kam qënë 14 vjeç at’herë.
- Po ajo, vajza pyeste pa e kuptuar se pse?
Ajo nuk e di! Thoshin që është shekullore.
Nënë e bijë nuk po kuptonin asgjë. Shikonin njëra tjetrën, me sytë dhe gojën në gjëndje habitore.
- Sonte jam i ftuar të flë në prehrin e saj.
- Sa vjet kanë kaluar që atherë, baba?
- Po ja, sot jam 53 vjeç po të heqim 14, sa mbeten?
- Tridhjetenëntë baba ! 39 vjet e ke ruajtur dashurinë për të?
- Po bija ime, po! Dhe më e çudiçmja është se nuk e kam takuar dhe nuk e kam parë sanjëherë.
- At’herë si e dashurove, baba?
Gruaja
kishte mbetur si busti i gdhëndur prehistorik. Fytyra e saj kishte
marrë ngjyrën e verdhë në të mermertë, vështrimi i ishte shtuar, ndërsa
goja i ishte prerë.
- Ja, ndodh edhe kështu! Njeriu mund të mbajë të fshehur një dashuri edhe për 39 vjet,
edhe për gjithë jetën. Vjen pastaj një çast që shpërthen e i thotë të gjitha.
- Po familja?
- Familja ka dashurinë e saj.
- Baba, të lutem! Nuk erdhëm në Itali!... Vajza dukej që ishte e emocionuar.
-
Kam një dëshirë të zjarrtë ti puth sytë, gushën, të përkëdhel
kraharorin e saj. Ti bëj të gjitha ato që i kam ëndërruar, që në rininë
time të hershme. Edhe dheu ndoshta nuk do më treste pa i provuar këto
emocione.
Në
sytë e së shoqes u shfaqën retë e para të shqetësimit. Ata i ngjanin
një cikloni, që sa vinte e ngarkohej nga reshjet, furtuna pritej të
shpërthente nga çasti në çast.
- Fare hapur, për këtë na paske prurë në Itali? Nëna, fliste me gjysëm zëri.
- Po, tha ai. Për këtë, dhe takimin e dashurisë së vajzës sime të vetme.
- Vajza ka moshën, ti çfar ke?
- Edhe unë kam moshën, grua! Dashuria nuk ka moshë! Ajo të rrëmben, të rinon, të ngren në botën e shtatë hemisferave.
Vajzë e bijë nuk e kishin parë kurrë të fliste në këtë mënyrë.
- Si e ka ëmrin baba ?
-
San Marino! San Marino! Nuk i heq dot nga mëndja ato pulla poste me
fotot e saj, katrore, drejtkëndshe, trekëndshe! Të bukura, të
mrekullushme! Me kalanë me tre kulla të larta, pallatin mbretëror,
universitetit. Ato rrugica, ato pemë, që i mbart në shpirt, sot erdhi
dita ti shoh, të shëtis në rrugët e saj, të marr një tufë me kujtime të
gjalla, që më ngjet se më shtojnë jetën.Dikur jepja dhjetë pulla të
tjera për një San Marino, sot nuk do jap më. Ëndërrën e kaq viteve
erdhi koha ta bëj relitet.
- Baba! San Marino është e dashura juaj?
- Po bija ime! Pse ta fsheh!
E
shoqja u zgjat nga sedilja e prapme dhe e puthi në faqe. Ato çaste
ishin për të një torturë shpirtërore që nuk e kishte menduar kurrë.
Lumturia,
hidhej si vogëlushe dhe bënte kollotumba në sediljen e parë. Ajo nuk e
kishte menduar kurrë dashurinë e të jatit veç nënës së saj.
Ndërkohë 45 kilometrat kishin ikur pa u kuptuar fare.
- Në fillim do zëmë hotel, tha babai. Pastaj programin e bëjmë vetë.
San Marino
***
Të nesërmen u ngritën herët. Hipën në kullën e sahatit. Porsa kishte filluar të agonte.
Topi i zjarrtë i diellit po dilte nga deti. Ishte i qeshur, i veshur me rrobe të kuqe.
San
Marino është një qytet shtet. Ndërtuar mbi një kodër, me një kala
piktoreske. Ky shtet 36 mijë banorësh ka 3.5 miljon turistë në vit. Tej
në thellësi, shtrihet përgjatë Adriatikut qyteti i lashtë e i ri,
Rimini.
Lumturia, vuri syrin te teleskopi i madh, e drejtoi nga qyteti, sikur kërkonte të zvogëlonte kohën
e udhëtimit për atje.
- Mos e shikon gjë, mikun, miken tënde të vijë në këmbë, e ngacmoi babai.
- Ata nuk dinë gjë fare që jemi këtu.
- Atherë si do ti gjëjmë, tha nëna?
- Kemi adresën. Me makinë dhe drejt e te dera.
-
Andej është Shqipëria, ndryshoi bisedën babai. Arbëreshët, kur u
lindnin fëmijët i kthejnë me fytyrë nga lindja, ja si sot. Andej është
prejardhja e tyre. Në çdo lindje të re, ata, u kujtojnë pasardhësve
rrënjët e tyre. Dielli u shfaq i plotë.Lumturia dhe e jëma shikonin me
kureshtje lindjen e tij. Sa më shumë që e vështronin, dielli, zmadhohej
si një fëmijë i vogël që ngrihet më këmbë e tërheq kureshtjen e të
rriturve.
Te dera e shtëpisë që kërkonin u gjëndën shpejt. Rrugët ishin të gjëra, me hapësirë,
të
rrethuara nga lulishte të krasitura bukur. Kudo binte në sy një
pastërti e rrallë. Deti lëshonte një fllad dhe një aromë me shijen e
shëllirës. Lumturia i ra ziles së telefoni.
- Alo! Përgjigjia ishte e menjëhershme. Lumturie, ti je?
- Po, unë jam!
- Sa mirë që më more. Si jeni nga Greqia, prindrit si janë?
- Nuk jemi në Greqi!
- Po ku?
- Te porta e derës suaj, ja, tani po i bie ziles. Lumturia shtypi butonin e saj.
Dera
vonoi të hapej. Pas pak, nëpër shkallë u dëgjuan hapat e nxituar të të
zotit të shtëpisë. Dy kanatet u hapën, si dy krahë të mëdhej
mikpritës.Në ekranin e saj u shfaq një vajzë e gjatë me flokë të
lëshuara mbi supe, sytë e kaltër si dy zambakë të mëdhej. Ishte e
veshur me fustan të bardhë nusësie.
- Kosovë!
- Lumturi!
Vajzat po putheshin me njëra tjetrën.
Prindrit
e Lumturisë kishin mbetur si të kallkanosur. Ata, kishin ardhur me
mendimin e një dashurie. Tani të shokuar shikonin herë njërën dhe herë
tjetrën. Kosova i përqafoi të dy prindrit , pastaj ashtu
të përqafuara me njëra tjetrën ngjitën shkallët e shtëpisë. Pas vinin
krushqit e Lumturisë, ngarkuar me peshën e të papriturës dhe të
panjohurës.
Si mund të shprehen me fjalë ato çaste. Prindrit e Kosovës ishin aty, sikur prisnin të ndodhte ajo që ndodhi.
- Më fal, por pse dolët me fustan nusërie, pyeti nëna e Lumturies.
- Sepse sot kami dasëm.
- Martohesh, ah, ç’rastësi e këndshme, babai nuk po e mbante gëzimin.
- Jo unë!
- Po kush?
-
Kosova! Ka përvjetorin e dytë të dasmës së saj. Sot të gjithë miqtë i
presim me fustan të bardhë.Babai mikpritës u ngrit në këmbë.
- Të trashëgohet!
Të dy burrat u përqafuan si të ishin vëllezër.
- Si u njohët ju të dyja, pyeti nëna e Kosovës!
Lumturia fillojë të tregojë rrugën e gjatë të njohjes së motrës së saj:
-
Ishim në shqipëri at’herë. Jetonim në Kukës. Era e luftës ndihej kudo.
Era barut, zjarr dhe napalm. Natën rrija në dritare dhe shikoja
shkëlqimin e predhave që binin matanë kufirit.
Babai punonte dhe jetonte në greqi.
Të gjithë ishin mbërthyer në kafazin e gojës së saj. Vajza fliste e emocionuar, sikur ngjarjet
po ndodhnin në ato çaste.
- Një mëngjes, mes flakës dhe tymit, shikoj në parvazin e ballkonit një pëllumb.
Nëpër mollzat e faqeve të Kosovës filluan të rridhnin rrëketë e lotëve.
- Si! Dhe nuk më ke thënë gjë? Mos motër! U larguam pa asnjë rrobë në trup. Ujkonja Serbi, kafshonte pa mëshirë ku të mundte trupin e vuajtur të Kosovës martire.
-
E mora në duar, dridhej i tëri. Shkëlqimi i syve i kishte humbur, zëmra
i rrihte me forcë. Kishte frikë, por dhe dëshirë për një dorë të
ngrohtë. E mora, ishte i lehtë, vetëm puplat i kishin mbetur. Në këmbën
e majtë kishte të lidhur një fjongo, në një letër ishin shkruar këto
fjalë, Lumturia hapi letrën dhe lexoi : “ Ti që shpëton jetën e
pëllumbit tim, je jeta ime, motra ime, vëllai im”, më poshtë ca
iniciale që at’herë nuk i kuptoja, por më von mësova që ishte një
imeil. Imeil-i i Kosovës. Letrën ja la në dorë Kosovës.Pas një viti
ikëm në Greqi me familjen.
- Pëllumbin!? Kosova shpërtheu në dënesë.
Ishin të rritura por edhe fëmijë njëkohësisht. Kjo dukej lehtë në fytyrat e tyre të ngarkuara nga emocionet.
- E mora me vete. Më pas të shkruajta në imeil dhe u lidhëm.
- Por për pëllumbin nuk më shkruajte kurrë!
- E mbajta të fshehtë!
- Më pas? Ishin prindrit e Kosovës që pyesnin.
- Mbaruam bashkë shkollën e mesme në Greqi. Tani vazhdojmë Universitetin.
- Si është ? Ke ndonjë fotografi?
- Jo, nuk kam.
- Sa keq!
- Nuk kam fotografi, por kam orgjinalin.
- Vërtet ?
- Shtëpia ishte kthyer në një libër fantastiko – shkencor.
- Ku e ke?
- Te makina!
Vajzat zbritën të vinin te makina. Kishin gërshetuar duart dhe fluturonin nëpër shkallë.
Edhe ne tani e morëm vesh, tha babai i Lumturisë. Nuk na e tregoi kurrë sekretin e dashurisë së saj.
- T’u rrojë Lumturia, uruan të zotët e shtëpisë.
- Të na rrojë Kosova, në shekuj dita e dasmës së saj.
Vajzat po ngjisnin shkallët me pëllumbin në duar. Nga gjokset e të gjithëve, pëllumbat e urimit, fluturuan në tufë e të lirë mbi qiellin e kaltër, në Rimini.
Rimini
Agim Gashi- Administrator
- Numri i postimeve : 45955
Age : 70
Location : Kosovë
Registration date : 17/11/2008
Faqja 1 e 1
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti përgjigjeni temave të këtij forumi
Tue Mar 14, 2017 8:17 pm nga Agim Gashi
» IDRIZ ZEQIRAJ - SHIPTARËT NUK JANË "ME BYTHË NË PRUSH", PËR TË FALUR TOKAT
Mon Feb 27, 2017 6:54 pm nga Agim Gashi
» Akuzat kundër Shefqet Krasniqit Prokurorisë ia kishte konfirmuar edhe BIK-u (Dokument)
Mon Feb 27, 2017 5:20 pm nga Agim Gashi
» Aktakuzë kundër imamit Shefqet Krasniqi
Mon Feb 27, 2017 4:32 pm nga Agim Gashi
» Zbulohen tensionet gjatë dialogut në Bruksel, Nikoliqi Thaçit: Ti je kriminel
Fri Feb 03, 2017 7:40 pm nga Agim Gashi
» Faruk Tasholli - RJEPENI NANËN
Fri Feb 03, 2017 12:22 pm nga Agim Gashi
» FAMILJA E HAKI IMERIT: AI U VRA NË KOHËN KUR NË PUSHTET ISHIN HASHIM THAÇI E REXHEP SELIMI
Wed Jan 25, 2017 12:39 am nga Agim Gashi
» AGIM GASHI - O NE TREN PËR MITROVICË
Wed Jan 18, 2017 11:08 pm nga Agim Gashi
» Vëllai i tij u pajtua me Thaçin, por ja si ishte kidnapuar Haki Imeri në Brojë e më pas ishte vrarë
Wed Jan 18, 2017 8:13 pm nga Agim Gashi
» Fadil Maloku:Aferim, Prokurori e Kosovës!
Wed Jan 18, 2017 8:00 pm nga Agim Gashi
» Djali i Haki Imerit del kundër axhës: Nuk ia fali Thaçit, nuk dua drejtësi kanunore
Wed Jan 18, 2017 7:12 pm nga Agim Gashi
» IDRIZ ZEQIRAJ:Copëza biografike dhe kujtime për Ibrahim Rugovën
Wed Jan 18, 2017 5:13 pm nga Agim Gashi
» Presidenti Thaçi i “lahet me 124 pleq” Imer Imerit se nuk ka gisht në vrasjen e vëllait të tij
Wed Jan 18, 2017 4:00 pm nga Agim Gashi
» Adem Salihaj akuza të rënda ndaj Hashim Thaçit, ja si po mundohet të shpërlahet nga krimet e shumta që ka bërë
Wed Jan 18, 2017 3:53 pm nga Agim Gashi
» Ndodh edhe ky skandal: Njeriu që grisi fotografinë e Presidentit Rugova merr certifikatën e veteranit të UÇK-së
Tue Jan 17, 2017 7:55 pm nga Agim Gashi
» BERAT ARMAGEDONI:Lamtumirë, Joshua i Pejës!
Tue Jan 17, 2017 12:15 am nga Agim Gashi
» Biografia e Presidentit Rugova - Biografi e shkurtër
Mon Jan 16, 2017 10:32 pm nga Agim Gashi
» ILIR MUHARREMI : Treni provokativ, artistët në gjumë
Sun Jan 15, 2017 11:32 pm nga Agim Gashi
» Përveç ROSU-së, ky është shqiptari që rrezikoi jetën për ta ndalur trenin e Serbisë
Sun Jan 15, 2017 9:53 pm nga Agim Gashi
» ENVER PETROVCI - IN MEMORIAM SEFEDIN NUREDINIT- SEFA
Sun Jan 15, 2017 9:07 pm nga Agim Gashi