Pesë ish-zyrtarëve serbë, 96 vjet për krime në Kosovë

Nikola Shainoviç dëgjon verdiktin e gjykatës

Pesë ish-zyrtarëve serbë, 96 vjet për krime në Kosovë


Nga Express më 26.02.2009 në ora 14:36

(Update) Pesë ish-zyrtarë lartë politikë, ushtarakë dhe policorë të Serbisë dhe ish-Jugosllavë janë dënuar me 96 vjet nga Gjykata e Hagës, për krime kundër njerëzimit të kryera në Kosovë në vitin 1999. Ndërkohë Milan Milutinoviç, ish-President u Serbisë, u lirua nga të gjitha akuzat.

Ish-zëvendëskryeministri jugosllav, Nikola Shainovië, ish-gjenerali i Ushtrisë Jugosllave, Nebojsha Pavkoviç dhe gjenerali i policisë serbe, Sreten Lukiç, u dënuan secili me nga 22 vjet burgim për krime kundër njerëzimit dhe shkelje të ligjeve ose zakoneve të luftës.

Gjenerali i Ushtrisë jugosllave, Vladimir Lazareviç dhe shefi i Shtabit të Përgjithshëm, Dragoljub Ojdaniç u gjetën fajtor për një numër akuzash, për ndihmë dhe nxitje të deportimit dhe transferimit me forcë të popullsisë shqiptare etnike të Kosovës. Ata do të vuajnë nga 15 vjet burgim.

Prokuroria kishte akuzuar gjashtë ish-zyrtarët e lartë serbë për krime të kryera gjatë një fushatë të terrorit dhe dhuna e drejtuar kundër popullsisë shqiptare etnike e Kosovës në fillim të vitit 1999.

Ata akuzoheshin se kanë marrë pjesë në një ndërmarrje të përbashkët kriminale, përfshirë shpërngulje, vrasje, persekutime me forcë dhe transferime të shqiptarëve të Kosovës, qëllimi i të cilit ishte të ndryshojë ekuilibrin etnik në Kosovë për të garantuar kontroll të vazhdueshëm nga autoritetet serbe.

Duke analizuar provat e gjyqit, Dhoma e Gjykatës gjeti se ka pasur një fushatë të gjerë të dhunës të drejtuara kundër popullsisë civile shqiptare të Kosovës gjatë rrjedhës së goditjet ajrore të NATO-s-RFJ-së që filloi në më 24 mars 1999. Kjo fushatë u realizua nga ushtria dhe forcat e policisë të Ministrisë së Brendshme (MPB) nën kontrollin e autoriteteve serbe dhe RFJ-së, të cilët ishin përgjegjës për dëbimet masive të civilëve shqiptarë të Kosovës nga shtëpitë e tyre, si edhe për vrasjen e incidenteve, sulmeve seksuale, dhe i qëllimshëm shkatërrimin e xhamive.

"Veprimet e qëllimshme të këtyre forcave shkaktuan largimin e së paku 700,000 shqiptarëve nga Kosova në këtë periudhë të shkurtër, midis fundit të marsit dhe fillimit të qershorit 1999”, deklaroi kryesuesi Iain Bonomi, në sallën e gjyqit.

Krime të tilla është vërtetuar se kanë ndodhur në 13 komuna të Kosovës: Rahovec, Prizren, Skenderaj, Suharek?, Pej?, Mitrovicë, Prishtin?, Gjakov?, Gjilan, Ferizaj, Kaçanik, Deçan dhe Vushtrri.

Dhoma e gjyqit ka konkluduar se qëllimi i kësaj ndërmarrjeje të përbashkët kriminale ishte që me përdorimin e dhunës dhe të terrorit të detyrohet një numër i konsiderueshëm i shqiptarëve të Kosovës të largohen nga shtëpitë e tyre dhe jashtë kufijve, me qëllim që autoritetet shtetërore për të ruajtur kontrollin mbi Kosovën.

Kjo fushata e dhunës që u drejtua kundër shqiptarëve të Kosovës në mes të marsit dhe qershorit 1999 u realizua duke shfrytëzuar burimet e rëndësishme të shtetit, thuhet në aktgjykimin e dhomës gjyqësore.

Dhoma e Gjyqit numëroi elemente të tjera në mbështetje të ekzistencës së ndërmarrjes së përbashkët kriminale. Ato përfshijnë ngjarjet që shpien deri në konflikt; armatosjen e civilëve joshqiptare në Kosovë dhe në të njëjtën kohë çarmatimin e shqiptarëve të Kosovës; mosangazhim në negociatat e tetorit 1998 për t'i dhënë fund krizës së Kosovës; shkelje e marrëveshjeve nga ana e RFJ-së dhe autoriteteve serbe; dhe fshehje e trupat e shqiptarëve të Kosovës të vrarë nga forcat e UJ-së dhe MPB-së.

Sipas Dhomës së Gjykatës, Shainoviç, Pavkoviç dhe Lukiç morën pjesë në këtë ndërmarrje të përbashkët kriminale dhe dhanë kontribut të rëndësishëm për ekzekutimin e saj.

Sipas aktgjykimit, Shainoviç ishte "një nga bashkëpunëtorët më të afërt dhe më të besuar të ish-presidentit të RFJ-së, Miloseviç” dhe ka pasur një ndikim të madh mbi ngjarjet në Kosovë.

Shainoviç u shpall fajtor për deportim, transferim me forcë, vrasje dhe persekutim, krime kundër njerëzimit dhe shkelje të ligjeve ose zakoneve të luftës. Ai u dënua me 22 vjet burg.

Nebojsha Pavkoviç ishte komandant i UJ-së për Korpusin e Prishtinës dhe të Nishit dhe për këtë arsye "kishte komandën substanciale de jure dhe de facto mbi forcat e UJ në Kosovë më 1998 dhe 1999". Pavkoviç u dënua me 22 vjet burgim për deportim, transferim me forcë, vrasje dhe persekutim si një krim kundër njerëzimit dhe shkelje të ligjeve ose zakoneve të luftës.

Dhoma e Gjykatës ka provuar se Sreten Lukiç ishte de facto komandant i forcave të MPB-së në Kosovë nga mesi i 1998 deri në mes të vitit 1999, si dhe një urë midis veprimeve të MPB-së në terren në Kosovë dhe politikës në Beograd. Ai u dënua me 22 vjet burg.

Për Dragoljub Ojdaniçin, Dhoma ka provuar se si Shef i Shtabit të Përgjithshëm, ai ushtronte komandën dhe kontrollin mbi të gjitha njësitë dhe organet e UJ-së. “Ojdaniç ka dhënë ndihmë praktike, inkurajim, mbështetje morale apo pjesëtarëve të UJ-së, për të cilët ai e dinte se kanë për qëllim të kryejnë deportim dhe transferim me forcë”.

Mbi këtë bazë, ai u shpall fajtor për ndihmim dhe nxitje të kryerjes së deportimeve dhe transferimeve me forcë dhe u dënua me 15 vjet burgim.

Vladimir Lazareviç, Komandant i Përgjithshëm i Korpusit të Prishtinës, nuk ishte domosdoshmërisht në dijeni të të gjithë vendim-marrjeve politike që u zhvilluan në Beograd dhe nuk mori pjesë në takime të nivelit të lartë atje, ka konkluduar Dhoma.

Megjithatë, Lazareviç ishte mbështetës i ndërmarrjes kriminale nëpër Kosovë nga Ushtri jugosllave dhe forcat e policisë, të cilat me sulmet e gjera dhe sistematike kundër shqiptarëve. Me akuzat për ndihmë dhe nxitje të deportimeve dhe transferimeve me forcë, Lazareviç u dënua me 15 vjet burgim.

Ndërsa Dhoma e Gjykatës konsideron se Prokuroria nuk ka vërtetuar se ish-presidenti serb, Milan Milutinoviç, ka dhënë kontribut të rëndësishëm në ndërmarrjen e përbashkët kriminale, e as që kishte aktuale kontroll mbi veprimet e forcave të UJ-së dhe MPB-së në Kosovë.

Milutinoviç nuk kishte kontroll direkt mbi UJ-në, një institucion federal, ka konkluduar Dhoma. “Në praktikë, ky ishte Milosheviçi, ndonjëherë e quajtur 'Komandanti Suprem', i cili ushtronte autoritetin mbi komandën e UJ gjatë fushatës së NATO-s”.

Për këtë arsye, Milutinoviç u lirua nga të gjitha akuzat. Të dënuarve do t’u llogaritet koha e kaluar në paraburgim.