TE SHPETUARIT E KOSOVES

• Zhvillimin e një kampanje të fuqishme të marrëdhënieve publike në bashkëpunim me aleatë që kanë përvojën dhe ekspertizën e duhur anekënd botës. Kampanja duhet të promovojë vlerat shqiptare dhe duhet të kundërshtojë propagandën serbe që paraqet shqiptarët si muslimanë ektremistë dhe Kosovën si vatër të fundamentalizmit në zemër të Evropës. Kjo kampanjë po ashtu duhet të sfidojë komunitetin ndërkombëtar që po vazhdon të kënaq Serbinë dhe po kapitullon para kërcënimeve të saj. Dhe, duhet të kthejë vëmendjen botërore tek viktimat e pafajshme shqiptare dhe boshnjake të luftrave agresive të Milosheviqit. Kampanja po ashtu duhet të insistojë që pranimi I Serbisë në BE duhet të kushtëzohet me respektimin e sovranitetit të Kosovës nga Serbia dhe me dorëzimin e Ratko Mladiqit në Tribunalin e Hagës.
  
• Marrjen e hapave të domosdoshëm për të vënë veriun nën kontrollin e Prishtinës. Thirrja e qeverisë për vendosjen e EULEX-it në partnership me qeverinë e Kosovës, BE-në, dhe SHBA-të ishte hapi i pare në këtë drejtim. Mirëpo, qeveria duhet që të vëjë rend në kufijtë veriror dhe të arrestojë të gjithë kontrabanduesit dhe krerët e strukturave paralele, dhe pastaj t’u ofrojë “karrota” atyre që bashkëpunojnë dhe “shkopinjë” atyre që rezistojnë.
  
• Ngritjen e cështjes së abuzimit të të drejtave të njerut nga ana e Beogradit ndaj shqiptarëve në Preshevë, Medvegjë, dhe Bujanoc. Gjerësa gjithëcka po bëhet për t’I kthyer serbët në Kosovë, asgjë nuk po bëhet për të korrektuar përzënien e shqiptarëve nga Lugina e Preshevës që ndodhi gjatë luftës dhe represionin e vazhdueshëm që ushtrohet ndaj atyre që ende jetojnë atje.
  
• Thirrjen për të themeluar një universitet shqiptar në Luginën e Preshevës, pasi që tani më veq po ndërtohet një universitet në veri që është një universitet serb.
  
  
  
• Kërkesën që Lugina e Preshevës të bëhet pjesë e Kosovës nëse Beogradi vazhdon të mbajë nën kontrollë komunat veriore të Kosovës, Zubin Potokun, Zvecanin, dhe Leposaviqin.
  
  
• Thirrjen për zbardhjen e fatit të mëse 2,000 shqiptarëve fati I të cilëve ende nuk dihet që nga lufta.
  

• Insistimin në riparimin e dëmeve të bëra nga Beogradi. Është shokuese që gjysma e fondit të privatizimit të ndërmarrjeve shtetërore (në vlerë prej mëse 550 milionë euro) do të shkojnë në Serbi. Duhet të ketë përpjekje maksimale për të ngritur cështjen e dëmeve që Serbia I ka shkaktuar KOsovës gjatë dhjetë viteve të okupimit, para se të diskutohet pjesa e fondeve të privatizimit që kinse I takojnë Serbisë.
  
• Insistimin që as edhe një euro të mos I kalojë Beogradit gjerësa Serbia të mos njohë pavarësinë e Kosovës.
  

• Marrjen me problemet e dhënies fund korrupsionit përmes sundimit të ligjit. Raporti i Paralajmërimit të Hershëm të UNDP-se dhe USAID-it i Shtatorit 2008 tregon se ka rritje në numrin e respondetëve që janë ballafaquar me zyrtare që kanë “kushtëzuar kryerjen e shërbimeve me marrjen e ryshfetit, dhuratave, apo favoreve tjera.” Investimet e huaja kaq të nevojshme për Kosovën do të vijnë vetëm atëherë kur ka sundim të plotë të ligjit. Gjithashtu, qeveria duhet të marrë nën kontrollë ndërmarrjet publike dhe të vendosë në to qeverisje korporative.
  

• Sfidimin e komunitetit ndërkombëtar që ose të implementojë plotësisht planin e Ahtisarit ose të zëvendësojë atë me demokraci të bazuar në sistemin një person - një vote dhe ne mbrojtjen e të drejtave të minoriteteve sipas standardeve të demokracive perëndimore.
  
  

• Unifikimin e partive politike në kundërshtim të planit gjashtë pikësh të OKB-së. Mosmarrëveshjet duhet lënë anash në përkrahje të një diplomacie të përbashkët dhe të mobilizmit të qytetarëve për të bërë demostrata paqësore. Nëse bëhet e nevojshme, edhe liderët e tanishëm duhet të japin dorëheqje në shenjë proteste (nëse vije deri aty).
  

Cmimi I Mosveprimit për Kosovën dhe Cështjen Kombëtare Shqiptare
Nuk është koha vetëm për elitën politike kosovare që të marrë një qëndrim proaktiv drejtë të ardhmës së Kosovës, por për të gjithë politikanët shqiptar në Ballkan që të ngrihen ndaj Beogradit dhe komunitetit ndërkombëtar—vecanërisht për ata në Shqipëri, për shkak të statusit të saj si shtet sovran me të gjitha mbrojtjet dhe mundësitë që ky status I sjellë. Fatkeqësisht, Tirana shumicën e kohës ka heshtur para planit gjashtë pikësh. Ndërkohë, politikanët shqiptarë në Maqedoni dhe Mal të Zi janë zënë ndërmjet tyre për cështje politike partiake dhe shumë prej tyre janë blerë nga elita qeverisëse sllave në këtë vende. Shumica e diasporas, që ka qenë kontribuese e madhe materiale dhe politike, thuajse ka rënë në gjumë tani duke menduar se Kosova është pavarësuar dhe asgje tjetër nuk nevojitet më, duke qenë politikisht e fragmentuar dhe duke qenë e fokusuar në interese individuale të lidhura me vendlindjet respektive të tyre në Ballkan.
Cmimi I mosveprimit shqiptar ka qenë ringjallja e kontrollës serbe mbi jetërat e njerëzve të cilët ka dashur krejtësisht t’I përzë apo eliminojë. Që kur lufta përfundoi nëntë vite më pare, problemi shqiptar në mas të madhe ka qenë problem I marrëdhënieve me publikun të cilit I kanë kontribuar edhe politikanët shqiptarë që kanë dështuar të përgatisin një kampanjë mire të organizuar në emër të viktimave të luftës. Ne nuk mund të harrojmë se ka shumë pak zyrtarë kyc në BE që e dijnë fare mire se cka përjetuan Bosnja dhe Kosova nën Milosheviqin, I cili bëri katër luftra agresive në Ballkan duke vrarë mëse 300,000 njerzë duke përfshirë edhe 12,000 shqiptarët e Kosovës, dhe duke zhvendosur mëse 4 milionë njerzë. Kur fushata e bombardimeve të NATO-s kundër Serbisë përfundoi në qershor 1999, Beogradi menjëherë filloi një fushatë të marrëdhënieve publike për krijuar një barazim falso në mes kriminelëve dhe viktimave të luftës. Ajo fushatë vazhdoi edhe gjatë gjykimeve në Hagë të Fatmir Limajt dhe Ramush Haradinajt. Së fundmi, serbët me sukses arritën t’I paraqesin shqiptarët si një grup njerzish të korruptuar që nuk e meritojnë shtetin. Të veshur me kostume të shtrenjëta, zyrtarët serbë janë paraqitur para komunitetit ndërkombëtar si krishterë dhe ekspertë politikë. Ata kanë për qëllim që të paraqesin Kosovën si një shtet të “muslimanëve të udhëhequr nga kriminelët.” Beogradi don që Kosova të eksplodojë që ai mandej të thot “e shihni, Kosova është një shtet I dështuar.”
Shqiptarët nuk mund të vazhdojnë të jenë pasivë, vecanërisht para kërcënimit të planit gjashtë pikësh të OKB-së. Politikanë shqiptarë duhet të insistojnë që komuniteti ndërkombëtar të respektojë sovranitetin e Kosovës, të njohë faktin se pas gjenocidit që ka ushtruar mbi shqiptarët Serbia ka humbur cdo të drejtë të intereferojë në punët e Kosovës, dhe të përgatisë një shteg përmes të cilit të gjitha shtetet e Ballkanit që I pranojnë vlerat e BE-se do të mund të bëheshin anëtare të saj. Nëse Kosova ndahet, duhet vënë re se Bashkimi Evropian ka thyer rregullat dhe vlerat e veta, sepse kjo ndarje do të ishte një triumf I dëshirës së Milosheviqit për të krijuar “Serbinë e Madhe” të bazuar në spastrime etnike. Para se kjo të ndodhë, BE duhet të ketë parasysh se ndarja mund të mos përfundojë me veriun. Nëse komuniteti ndërkombëtar dhe shqiptarët nuk e mbrojnë sovranitetin e Kosovës, serbët nga komunat tjera mund të shpërngulën në veri ose marrin kontrollin e Luginës së Preshevës duke përzënë shqiptarët nga shtëpitë e tyre atje.
Mbi të gjitha, ndarja dhe kontrolli I vazhdueshëm I Beogradit mbi të ardhmen e Kosovës do të shqipëronte fundin e një tentimi mëse 100-vjecar për të sjellur liri dhe drejtësi për shqiptarët ne Ballkan. Është e rendësishme të rikujtojmë paralajmërimin e Joe Biden të dhënë më 2002, kur kishte thenë se “ne jemi dëshmitarë të zvogëlimit të dritës mbi një vend (Ballkan) për të cilin na janë dashur mëse 500 vjetë për të fokusuar atë dritë.” Ai kishte kërkuar nga shqiptarët që të punojnë për të mos lënë fikjen e kësaj drite që vënë në pah padrejtësitë që iu janë bërë atyre dhe të punojnë zellshëm kundër propagandës serbe që I keqprezanton ata. Përndryshe, ai kishte thenë se “botës nuk do t’I interesojë nëse shtatë million shqiptarë po persekutohet” dhe se shqiptarët po vazhdojnë të mbesin në histori si figura të shahit që I lëvizin të tjerët.
Ossining, New York
22 Nëntor 2008
Shirley Cloyes DioGuardi është këshilltare për cështje të Ballkanit pranë Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane.