Vera Pelaj: Intervistë me zonjën Flutura Açka‏

nga **Agim Gashi** Fri Jul 09, 2010 12:45 am

Me Flutura Açkën, në radion Blue Sky. Më 09.06.2010 - Prishtinë

Intervistë me zonjën Flutura Açka?

Nga Vera Pelaj

vera_era@yahoo.com[/size]

Intervista është realizuar me rastin e ardhjes se Flutura Açkes në Panairin e Librit në Prishtinë më 9 qershor në studion e radios "Blue Sky"

Vera Pelaj: Ju jeni botuese dhe drejtoni shtëpinë botuese “Skanderbeg books” në Tiranë. Me çfarë botimesh merrni pjesë në këtë panair?

Flutura Açka: Për mua është viti i 10-të që marr pjesë në Panairin e Librit në Prishtinë. Fillimisht erdha si një botuese modeste, me pak vepra. Por, dëshira për të qenë e pranishme, qoftë fizikisht, për të takuar miqtë e mi në Kosovë, ka qenë për mua gjithmonë një shtysë për të ardhur. Si të themi, panairin e librit e përdor si një pretekst për të qenë e pranishme edhe vetë këtu. Dhe, nga viti në vit, me rritjen e shtëpisë botuese, me dinamikën në përgjithësi të botimeve shqiptare, kanë shkuar edhe botimet “Skanderbeg books”. Vitet e fundit jam përfaqësuar më dukshëm me prozën bashkëkohore të huaj, me autorë të njohur tashmë për lexuesin shqiptar. Pra, disa nga autorët më të rëndësishëm të letërsisë sot në botë, një pjesë e tyre janë nobelistë, si Orhan Pamuk, J. M. Coetzee, Elfriede Jelinek, Doris Lessing, etj, por ka edhe shumë autorë të tjerë cilësorë. Këtë vit kam ardhur me një autor të përbotshëm japonez, me Haruki Murakami dhe dy romanet e tij “E dashur Sputnik” dhe “Krinika e zogut kurdisës”, dhe me një auor të rëndësishëm amerikan Philip Roth, me romanin e parë në shqip “Inati”. Në përgjithësi parapëlqej, siç e ka vënë re edhe lexuesi, të merrem me korpuse letrare. Të sjell për lexuesin shqiptar një pjesë të mirë të veprave të autorëve të mi, në mënyrë që lexuesi të krijojë një ide të plotë mbi profilin dhe kurbën letrare të autorit.

Vera Pelaj: Sa jeni e kënaqur me interesimin e qytetarëve për librin?

Flutura Açka: Unë nuk parapëlqej blerësin, sa pëlqej lexuesin dhe panairi është rast për të fituar lexues, dhe e shfrytëzoj këtë gjë. Për të propaganduar librin, për t’ia dhënë lexuesit ta shohë afër, pasi në panair lexuesi ka mundësi ta prekë, ta shohë. Nuk është e thënë ta blejë librin. Ndaj mendoj se stenda e “Skanderbag books”, është më shumë një stendë promovuese, sesa një stendë thjesht për të bërë ca para, dhe kaq.

Vera Pelaj: Çka u kërkua më shumë në panairin e Prishtinës?

Flutura Açka: Për arsye të vizitës së Orhan Pamuk këto javët e fundit në Shqipëri, më i kërkuari ishte Orhan Pamuk, dhe veçmas vepra e tij autobiografike “Stambolli, kujtime dhe qyteti”, por edhe autorë të tjerë, të cilët njihen nga lexuesi si Elfriede Jelinek me romanin e ri “Të përjashtuarit”. Si botuese veçoj se ndër veprat që kanë tërhequr më shumë interes, edhe përtej panairit, është “Rrëfim për dashurinë dhe errësirën” e Amos Oz, një vepër e mrekullueshme autobiografike. Më përkëdhel ideja që e kam botuar unë këtë libër.

Vera Pelaj: Meqë jemi te panairi i librit, a mund ta bësh një dallim mes interesimit të qytetarëve për librin mes Prishtinës dhe Tiranës?

Flutura Açka: Panairi i Prishtinës, në përmasë duket më i vogël se i Tiranës, ndoshta për shkak të hapësirës. Botuesit e Tiranës duhet të shpenzojnë për të ardhur këtu, sikurse të Kosovës kur vijnë atje dhe marrim një rrisk financiar dhe ka edhe një dozë mundimi. Të paktën deri tani ka qenë edhe më ë mundimshme për shkak të rrugës. Nga tani e tutje mund të them se botuesit në Shqipëri nuk kanë më arsye që të mos vijnë, megjithëse ka gjëra për të zgjidhur, siç janë çështjet doganore, apo barriera të kësaj natyre, me të cilat nuk është mirë të përballemi më. Së shpejti, besoj, do të vijë një kohë kur të hyjmë e të dalim fare lirshëm, në mënyrë që libri të mos ketë asnjë pengesë. Libri, besoj, është gjëja e parë me çka ne duhet të komunikojmë, sepse është gjuha. Ta mbajmë fort gjuhën edhe kulturën e përbashkët, së pari na e mundëson libri. Ne kemi një kulturë, por ajo duhet të lëvizë më shpejt e më shpesh mes nesh. Sa më shpejtë të lëvizë, aq më shumë do të krijojmë mundësi të integrohemi te njëri-tjetri. Problemi ynë i parë tani është të integrohemi te njëri-tjetri, të plotësojmë një shekull të mohuar mes nesh. Ne ende nuk po e bëjmë si duhet. Dikush më tha se pas 10 vjetësh në mes të Prishtinës do të flitet “tironçe”. Duket si shaka e me një dozë shpotie, por nuk ka asgjë për t'u trembur. Mua më duhet ndonjëherë të bëj “përkthyesen” për punonjësit e mi nga shqipja në shqip në Prishtinë. Pas dhjetë vjetësh as kjo nuk do të jetë e nevojshme. A nuk është ky integrim kulturor, i mohuar një shekull? Pasi ai shpirtërori nuk na mungon, gjë që e kemi provuar...

Vera Pelaj: Ju keni botuar në gjuhën shqipe librat e nobelistit Orhan Pamuk, dhe në muajin maj e sollët këtë nobelist edhe në Tiranë? Si e arritët këtë me Orhan Pamuk?

Flutura Açka: Ideja për të ardhur Pamuk në Shqipëri, ka qenë më herët sesa ta merrte Nobelin. Flas për fillimet e vitit 2006, ai duhej të vinte në maj të vitit 2006, por për shkak të disa shtyerjeve të vogla, u la që të vinte në nëntor të atij viti. Pa e ditur as ai dhe as ne, sigurisht, që ai do të ishte nobelisti i atij viti. Fati trokiti në derë për të, por edhe për botuesin e tij në shqip. Deri në atë çast kisha rriskuar, sepse e kisha blerë veprën e tij, emrin e tij dhe ndoshta mund të ndodhte të mos e merrte çmimin Nobel ose ta merrte pas 5 vitesh, të themi! Nga ai çast, Pamuk ka qenë ndër autorët më të dashur në vitrinën shqiptare. Ardhja e tij u konfirmua një muaj e gjysmë përpara se të vizitonte Shqipërinë, një kohë shumë e shkurtër për ta përgatitur një vizitë kaq të rëndësishme. Megjithatë, them se ia dolëm mbanë. Kam besim se “Skanderbag books” me këtë vizitë të Pamukut, i ka bërë një mik të mirë, një mik të madh Shqipërisë.

Vera Pelaj: Lexuesit shqiptar i keni sjellë edhe shumë autorë të huaj.

Flutura Açka: Po kemi sjellë autorë të huaj, ndoshta jo fizikisht ende. Një pjesë e tyre i janë përgjigjur ftesës sime për të ardhur vetë. Flas për autorë shumë të mëdhenj, të përbotshëm. Ka shprehur dëshirën Haruki Murakami, autor japonez më me famë sot, pretendent i çmimit Nobel vitet e fundit. Amos Oz, më ka dhënë fjalën që do të vijë në Shqipëri, por ende nuk janë përgatitur kushtet, pasi dua të kem disa vepra të Amos Oz para ardhjes së tij. Edhe ky është një autor jashtëzakonisht i dashur për lexuesin shqiptar. Edhe një autor tjetër anglez, shumë i rëndësishëm i ditëve tona, i cili ka hyrë në garën për çmimin Nobel, Ian McEwan. Kam sjellë tre romane të të tij “E shtuna”, “Sëmundje dashurie” dhe “Në bregun Chesil” dhe do të sjell edhe disa vepra të tjera në radhë. Te “Skandergeb boks” nuk ka asnjë autor pa të drejtë botimi, nuk e kam bërë kurrë dhe nuk do ta bëj kurrë. Çdo autor që vjen në shqip nga “Skanderbag books”, duhet të jetë një autor i përfaqësuar me dinjitet. Pra, i blerë, i kontratuar, për të ardhur më të gjithë hijeshinë e dinjitetin që kërkon marrëveshja me një autor. Duke qenë edhe vetë autore, e kuptoj se sa e rëndë është të botohesh pa e ditur se kush të boton, si po të boton dhe madje pa e ditur fare që po të boton dikush. Shqipëri ka lexues për këta autorë, madje të vëmendshëm ndaj letërsisë së tyre, që do të thotë se lexuesi shqiptar më në fund është njësh me lexuesin e botës. Dhe mua më vjen mirë që “Skanderbag boks” sadopak ka kontribuar t'i afrohemi Evropës në këtë pikë.

Vera Pelaj: Meqë jemi te nobelistët, ju duke i njohur shumë mirë vlerat e veprave të tyre, qoftë të atyre që e kanë marrë çmimin Nobel, qoftë të atyre që janë pretendentë për këtë cmim, siç e thatë edhe ju, po për shqiptarët, mendoni se kemi dhe ne shkrimtarë që mund ta fitojnë këtë çmim?

Flutura Açka: Do të kishte qenë shumë mirë për Shqipërinë, jo vetëm për Shqipërinë, ta kishte marrë Kadare këtë çmim. Dhe mbase ka ende mundësi ta marrë. Ai është ende pretendent dhe është një autor që e meriton. E ka merituar shumë më herët me veprat më të hershme, sesa me veprat që po botohen vitet e fundit, që janë më shumë vepra satelite. Edhe po të mos e marrë çmimin Nobel, ai e ka marrë çmimin e lexuesit, të kritikës botërore. Jo se çmimi Nobel është vula përfundimtare për të klasifikuar shkrimtarin më të mirë, por ky çmim duket se i jep njëfarë statusi shkrimtarit, siç i ka dhënë deri më tani autorëve të mi si: Doris Lesingut, Pamukut, Jelinekut, Coetzees, ose siç do t'i japë ndonjërit prej listës së botimeve tona, që unë besoj që do ta marrë shumë shpejt. Veç Kadaresë, ndonjë emër tjetër nuk e di, ndoshta është ende herët për të përmendur ndonjë emër tjetër.

Vera Pelaj: T'i kthehemi krijimtarisë suaj. Keni të botuar disa libra në prozë dhe poezi, por romani juaj i fundit është titulluar “Ku je”? Një roman që i kushtohet Drita Çomos, vajzës së një ish-funksionareje në kohën e Enver Hoxhës. Ju jeni e para që keni shkruar për të. Pse e morët këtë detyrë për të vënë në pah jetën e Drita Çomos?

Flutura Açka: Drita Çomo është shtysa për ndërtimin e njërit prej karaktereve të romanit “Ku je”, sepse “Ku je” është roman me disa shtresime. Drita Çomo lëvrin në romanin tim. Jam inspiruar nga ditari i saj, kam qenë redaktorja e tij. Kam punuar me nënën e saj, me zonjën Belishova gjatë përgatitjes së botimit të tij. Drita Çomo më shumë më ka ndihmuar të ndërtoj një lloj traktati personal të njeriut me vdekjen e vet, pasi, siç del dhe nga ditari i saj, ka qenë një vajzë e brishtë, shumë sensitive, por shumë koshiente për vdekjen e saj. Jam përpjekur të mbaj një ekuiibër mes njerëzores dhe përtej njerëzores, për të thënë se vdekja para dashurisë është hiçmosgjë.

Vera Pelaj: Pse titulli “Ku je”?

Flutura Açka: Titulli paraprak ka qenë “Kuja”, një koncept jo shumë i largët me “Ku je?” dhe normalisht “kuja” rrjedh nga “ku je?”. Unë përdora “Ku je?”, sepse m’u duk se i fliste më mirë lexuesit. “Ku je?” më erdhi si një kujë e brendshme imja si dëshmitare e një epoke skëterrore të diktaturës. Titulli është thjeshtë një konvencion. Mund ta ndryshosh titullin, por vepra mund të mos ketë lidhje me titullin. Megjithatë ndonjeherë titulli është pragu për të hyrë në një vepër dhe unë vendosa të jetë “Ku je?”, si një thirrje, e jo thjesht një pyetje, për njeriun, për mungesën. Një thirrje në zbraztësi. Ku je, ku është dashuria, ku je njeri, ku je shpirt, ku je vdekje... të gjitha këto thirrje që ne i bëjmë në jetën e përditshme, më kanë munduar. Në të kam filozofinë time të lirisë, kam terheqjen time ndaj teorisë së Anarkisë, si një e çarë drite në kushtet e izolimit, thelbin ekzistencial të artistit, fatin e tij në diktaturë, thelbi sinestetik i ndërveprimit të arteve te njeriu, ndjenja e mbijetesës dhe ruajtja e thelbit të dashurisë.

Vera Pelaj: Në romanin tuaj ka shumë personazhe, por duke ju referuar kohës që përcjell, nuk del në pah asnjë perzonazh negativ?

Flutura Açka: Ma kanë thënë dhe njerëz të tjerë, se si është e mundur të jepet një skëterrë përmes një uji kaq të pastër ku sillen këta personazhe. Nuk kam bërë ndonjë gjë enkas, sepse vazhdoj të besoj se në thelbin e njeriut, sado të mundohet në subkoshiencë nga e keqja, them se dominanca është e mira. Fakti që njeriu në çaste të caktuara pushtohet nga e keqja, ndodh, besoj, më së shumti, për shkak të kushteve a të padijes. Njeriu është viktimë ose rrjedhojë e atyre kushteve ku gjendet. Dhe këta personazhe, që pavarësisht thelbit të tyre të mirë, në momente të caktuara sillen jashtë natyrës së tyre njerëore, për shkak të atij indoktrinimi. Nuk i justifikoj, por përpiqem të bëj një shpjegim njerëzor.

Vera Pelaj: Pasi ju e promovuat romanin “Ku je” dhe u kuptua se ia keni dedikuar Drita Çomos, më pas edhe Kadareja tha se edhe romani i tij “E penguara” i është kushtuar asaj. Sa është e vërtetë kjo?

Flutura Açka: Nuk shoh realisht ndonjë pikë lidhjeje. Kur libri doli në qarkullim ndesha edhe me skeptikë, veçmas mes kritikëve. Nuk e kuptova çudinë që iu shkaktua ndonjërit, a thua se temat janë monopol i ndokujt! Shkrimtarët janë të lirë të shkruajnë për temat e tyre, qofshin këto njëmend të njëjta, të pavarur nga njëri-tjetri. Dhe i japin lexuesit dy gjëra krejt të ndryshme. Në rastin e Drita Çomos, kjo “përplasje” tregon se sa e pasur është tema, madje edhe karakteri në fjalë. Fundja krahasimi, edhe pse ndonjëherë dyshues (flas për njerëz që gjykojnë á priori dhe nuk i kanë lexuar të dy romanet), nuk më pengon fare. Sikur “Ku je?” të qe botuar më pas se “E penguara”, nuk besoj se do të kishte ndonjë dritëshkurtër që të mendonte se kam shkruar 400 faqe për 4 ditë?

Vera Pelaj: Ju shkruani edhe poezi dhe keni disa përmbledhje. Sa mendoni që vlerësohet poezia sot tek shqiptarët, sepse thuhet që poezia lexohet më pak?

Flutura Açka: Poezia gjithmonë është lexuar më pak, historikisht ëshë lexuar më pak, madje kam një frikë nga populizmi që mund t’i ndodhë poezisë. Një poezi që pëlqehet nga kushdo, kam frikë që nuk është poezi e vërtëtë. Poezia është art elitar. Me këtë nuk jam që poezia të vetëmbyllet, por në përgjithësi poezia edhe në botë lexohet më pak. Unë kam dëgjuar miqtë e mi në Nju Jork që botojnë 500 kopje. Mendoni që në Shqipëri mund të shesës lirisht një mijë kopje të një vëllimi poetik?! Do të thotë se poezia lexohet shumë te ne. Kjo lidhet më tepër me natyrën tonë të ndjeshme, pasionale, të lidhur fort me folklorin. Poezia lidhet me emocionin dhe pa këtë emocion nuk mund të shkruash poezi. Ndryshe nga proza që e shkruan i ftohtë, me poezinë ke krejt të tjera raporte. Poezinë shqipe e shoh si vazhdim i gjithë asaj pasurie poetike që kemi, pasi jemi komb me një pasuri shumë të madhe poetike. Flas e nisur nga folklori ynë, ku ka vargje aq të madhërishme.

Vera Pelaj: Ju njiheni si botuese e suksesshme, si arritët ta krijoni “Skanderbeg books” dhe çfarë vështirësish hasni si botuese?

Flutura Açka: Sigurisht, nuk është e thjeshtë. Të jesh botues në Shqipëri është një gjë shumë e vështirë dhe jo vetëm në Shqipëri. Një botues në kushtet shqiptare, nëse vertetë i ndjek të gjitha to që quhen rregulla biznesi, e ka të vështirë të hyjë në lojë, sepse loja është shumë e egër. Atmosfera, kushtet në të cilat ai punon, janë pothuajse shumë të vakëta. Mendoni një infrastrukturë të dobët e shpërndarjes së librit, libraritë shqiptare pas diktarurës në Shqipëri, pothuajse akoma nuk e kanë marrë veten, nuk kanë as kushte minimale t'i ofrojnë lexuesit shërbim. Kioska të këqija, të shëmtuara. Një lexues, jo vetëm që nuk mund ta prekë librin, por as mund ta shohë dot. Ka një kaos në ligjshmërinë e librit. Deri vonë kemi qenë pa ligjin e librit, pa ligjin e copyright, pa kurrfarë mbështetje. Edhe pse në këto kushte, botuesit shqiptarë e kanë mbajtur gjallë thelbin e kulturës shqiptare veçanërisht librin.

Vera Pelaj: A e ka nivelin e duhur letërsia shqipe sot? Kur them letërsia shqipe, kuptohet në të gjitha trevat shqiptare.

Flutura Açka: Mua më bren shqetësimi se botoj më pak letërsi shqipe dhe më shumë letërsi të huaj. Ndoshta kjo ka të bëjë dhe me profilin tim personal, mbase jam më shumë e dhënë pas prozës bashkëkohore provokative, asaj ku autorët nuk i ngjajnë njëri-tjetrit. Nuk më pëlqen të bie në ndonjë lloj vaniteti letrar. Dua të sjell autorë të panjohur për lexuesin shqiptar, dhe ua rekomandoj në mënyrën se si i përceptoj unë. Nganjëherë duket sikur e kam kufizuar “Skanderbeg books” me shijet e mia. Por, fundi i fundit, “Skanderbeg books” do të ketë profilin tim, sikurse një shtëpi tjetër botuese parapëlqen për shembull, letërsinë e bulevardit, trillerin, monografinë, memoaristikën... Që t’i kthehem pyetjes tuaj për letërsinë shqipe, autorët shqiptarë i kam ndjekur veçanërisht letërsinë e re. Ne tanimë nuk jemi brez i ri. Një brez 40 vjeçar, nuk mund të quhet brez i ri. Atëherë kur do të merret kritika me këtë brez? Në qoftë se janë profiluar shkrimtarë të rinj, janë profiluar për shkak të lexuesit, dhe kjo është një gjë shumë e mirë, që do të thotë se lexuesi shqiptar ka qenë shumë i vëmendshëm ndaj letërsisë. Nëse nuk të pëlqen, nuk të merr. Unë kam botuar libra të disa autorëve shqiptarë, ia kam paraqitur lexuesit dhe jam përpjekur ta integroi te ai. Ka patur raste kur lexuesi ka refuzuar. Shoqëria shqiptare duhet të kishte qenë më e vëmendshme me autorët “punëtorë”. Nuk them që shteti të të mbaj ty me bukë, por në fund të fundit, shoqëria e ka për detyrë ta ruajë atë pasuri kulturore që quhet talent, qoftë ky shkrimtari, muzikanti, piktori, etj. Kur do t’i shkruajë veprat, kur brezi im është i detyruar të punojë, të mbijetojë... atëherë ç’farë pritet nga kjo letërsi? Shkrimtari e ka për detyrë të ulet, të mbyllet në studion e tij, tek ajo dhoma e tij e veçantë, të shkruajë, të shkruajë, të shkruajë... Shkrimtarin nuk e bën koha, por e stimulon koha dhe që të realizohesh si shkrimtar në kushtee e sotme shqiptare, është shumë e vështirë.

Vera Pelaj: Diçka për fund...

Flutura Açka: Në Kosovë vij me shumë dashuri, sepse këtu kam lexues të veprës sime. Ndoshta nuk i takoj dot të gjithë, por e di që këtu më blejnë, më kanë pranuar. Para se të mendohej autostrata Kosovë-Shqipëri, unë shkrova romanin “Hiri”, që e kam konceptuar si një autostradë shpirtërore tonën, këtej e andej kufirit, si mënyra ime e vetme e të shpjeguart të kësaj dashurie. Dua ta them një sekret të vogël. Pas botimit të librit tim me poezi “Tri vjeshta larg”, i cili nuk kishte dalë ende nga shtypshkronja, libri im hyri në Kosovë, në kohën kur vetëm zogjtë hynin. Flora Brovina, me kujdesin e saj shembullor i solli në Kosovë dhe si një poeteshë dhe grua dhe atdhetare, u kujdes për to. Ajo ia dha një gazetari apo një kritiku, nuk e di saktë se kujt, dhe para se libri të dilte në tregun shqiptar, në gazetën “Rilindja” të Kosovës, është botuar një shkrim ku paralajmëronte ardhjen e një poeteshe të re në letërsinë shqipe. Këtë lajm e kam parë gjithnjë si një ogur të mirë dhe fatsjellës. Dhe i jam shumë mirënjohëse Kosovës...isht 20 vitet e fundit. Më ka interesuar të di edhe ku jam unë vetë në raport me kolegët e mi. Dhe kam vënë re se autorët pas viteve 90-të e kanë pasur shumë të vështirë të profilizohen. Kritika shqiptarë ka qenë e çorientuar, për shkak se kritika e vjetër nuk ka mundur dot të gjej çelësin për të hyrë në letërsinë e re. Por, edhe kritika e re ka përtuar të hyjë në letërsinë e re. Ne tanimë nuk jemi brez i ri. Një brez 40 vjeçar, nuk mund të quhet brez i ri. Atëherë kur do të merret kritika me këtë brez? Në qoftë se janë profiluar shkrimtarë të rinj, janë profiluar për shkak të lexuesit, dhe kjo është një gjë shumë e mirë, që do të thotë se lexuesi shqiptar ka qenë shumë i vëmendshëm ndaj letërsisë. Nëse nuk të pëlqen, nuk të merr. Unë kam botuar libra të disa autorëve shqiptarë, ia kam paraqitur lexuesit dhe jam përpjekur ta integroi te ai. Ka patur raste kur lexuesi ka refuzuar. Shoqëria shqiptare duhet të kishte qenë më e vëmendshme me autorët “punëtorë”. Nuk them që shteti të të mbaj ty me bukë, por në fund të fundit, shoqëria e ka për detyrë ta ruajë atë pasuri kulturore që quhet talent, qoftë ky shkrimtari, muzikanti, piktori, etj. Kur do t’i shkruajë veprat, kur brezi im është i detyruar të punojë, të mbijetojë... atëherë ç’farë pritet nga kjo letërsi? Shkrimtari e ka për detyrë të ulet, të mbyllet në studion e tij, tek ajo dhoma e tij e veçantë, të shkruajë, të shkruajë, të shkruajë... Shkrimtarin nuk e bën koha, por e stimulon koha dhe që të realizohesh si shkrimtar në kushtee e sotme shqiptare, është shumë e vështirë.

Vera Pelaj: Diçka për fund...

Flutura Açka: Në Kosovë vij me shumë dashuri, sepse këtu kam lexues të veprës sime. Ndoshta nuk i takoj dot të gjithë, por e di që këtu më blejnë, më kanë pranuar. Para se të mendohej autostrata Kosovë-Shqipëri, unë shkrova romanin “Hiri”, që e kam konceptuar si një autostradë shpirtërore tonën, këtej e andej kufirit, si mënyra ime e vetme e të shpjeguart të kësaj dashurie. Dua ta them një sekret të vogël. Pas botimit të librit tim me poezi “Tri vjeshta larg”, i cili nuk kishte dalë ende nga shtypshkronja, libri im hyri në Kosovë, në kohën kur vetëm zogjtë hynin. Flora Brovina, me kujdesin e saj shembullor i solli në Kosovë dhe si një poeteshë dhe grua dhe atdhetare, u kujdes për to. Ajo ia dha një gazetari apo një kritiku, nuk e di saktë se kujt, dhe para se libri të dilte në tregun shqiptar, në gazetën “Rilindja” të Kosovës, është botuar një shkrim ku paralajmëronte ardhjen e një poeteshe të re në letërsinë shqipe. Këtë lajm e kam parë gjithnjë si një ogur të mirë dhe fatsjellës. Dhe i jam shumë mirënjohëse Kosovës...

Mon	Tue	Wed	Thu	Fri	Sat	Sun
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30