Kosova, vend i vogël me resurse të mëdha

nga **Agim Gashi** Sat Aug 29, 2009 2:55 am

Fakte ekonomike për Kosovën, shteti më i ri në botë. Sipas disa të dhënave të Bankës Botërore, pasuritë minerale sillen rreth 19 miliardë dollarë.

Kosova, vend i vogël me resurse të mëdha Kosova10

Kosova, vend i vogël me resurse të mëdha Kosova10

TREGUES TE KOSOVES
Kosova: 10. 877 km2
GDP: 2. 4 miliardë, 1200 per capita
Monedha: Euro
Papunësia: rreth 40%
Buxheti 2008: 1. 027 miliarde

Shteti i sapokrijuar në botë, vetëm me 10. 877 kilometra katrorë dhe me pak më shumë se dy milionë banorë, ka një pasuri të konsiderueshme nëntokësore ende të paeksploatueshme sa duhet.
Pasuria e saj më e madhe vlerësohet të jetë qymyri, i cili përmban bazën kryesore të zhvillimit të burimeve energjetike.Sipas ekspertëve të xehetarisë, këto rezerva gjenden në kushte ideale të shfrytëzimit. Baseni i Rrafshit të Kosovës, me një sipërfaqe prej 160 kilometrash katrorë dhe me trashësi shtrese 55 metra, është më i madh i llojit të vet, është burim më stabil për prodhim të energjisë elektrike. Jo më pak i rëndësishëm është edhe baseni i Rrafshit të Dukagjinit, me sipërfaqe 120 kilometra katrorë dhe shtresë qymyri prej 35 metrash të trashë. Të dhënat e përafërta që vijnë nga analiza vendëse, serbe dhe ndërkombëtare theksojnë se Kosova ka 8 - 14 miliardë tonë qymyr. Sipas disa të dhënave të Bankës Botërore, pasuritë minerale sillen rreth 19 miliardë dollarë. Ndërkaq, vlera e patundshmërive në Kosovë, sipas të dhënave zyrtare serbe, është rreth 220 miliardë dollarë.
Rezervat e aluminit dhe të zinkut, sipas të dhënave të publikuara nga Oda Ekonomike, vlerësohen të jenë rreth 40 milionë tonë, ndërsa rezervat e nikelit dhe të kobaltit vlerësohen në rreth 13 milionë tonë, magnezit në mbi 5 milionë. Gjithashtu në Kosovë ka edhe minerale të rralla, si kadmium, indium, talium, germanium etj., por ende nuk ka hulumtime të qëndrueshme për vendndodhjen e tyre, ashtu si edhe rezerva të konsiderueshme të arit, platiniumit, bakrit e elemente tjera të çmuara.
Kosova është nga vendet evropiane me moshë më të re, rreth 25 vjet, por që ka një papunësi përreth 45-50 për qind dhe që tregu i punës shtohet gati me rreth 30 mijë punëkërkues të rinj në vit, me një administratë publike, në të cilën janë të punësuar rreth 120.000 veta. Sipas të dhënave të Ministrisë së Punës dhe të Mirëqenies Sociale, në muajin shkurt 2007 janë regjistruar 330.196 punëkërkues.
Bilanci tregtar është mjaft negativ. Sipas Entit Statistikor, eksporti mujor është rreth 13 milionë euro, ndërsa importi 120 - 150 milionë euro. Të dhënat për GDP-në janë të ndryshme, ndërsa mesatarja sillet rreth 2.4 miliardë euro, me rreth 1200 euro për frymë (GDP per capital), me një buxhet të konsoliduar për vitin 2008 rreth 1 miliard e 24 milionë euro. Numri i bizneseve të regjistruara është i ndryshëm edhe nga vetë të dhënat zyrtare dhe ato sillen nga 56- 72 mijë. Sipas institutit ekonomik "Riinvest, të hyrat e përgjithshme nga diaspora janë rreth 320 milionë euro, apo përafërsisht 14 për qind e Bruto prodhimit vendor (BPV).
Ndërkaq, për FMN-në, përqindja e pjesëmarrjes së diasporës në GDP-në e Kosovës është më e madhe dhe ajo arrin në rreth 18 për qind. Për Komisionin Evropian janë vetëm rreth 13 për qind. Fondi Monetar Ndërkombëtar, në raportin e muajit nëntor, ka vlerësuar se në rajon Shqipëria ka rritje më të madhe të Bruto- Prodhimit Kombëtar (GDP), ndërsa Kosova, me një GDP prej 2.4 miliardë eurosh dhe me një rritje reale prej 4. 5 për qind, nuk shënon ndonjë bilanc pozitiv në treguesit makroekonomikë.
Nuk ka të dhëna për investimet e huaja direkte, ndërsa autoritetet në Prishtinë shpesh i fusin edhe paratë e privatizimit dhe thonë se këto investime kalojnë 700 milionë eurot. Ekspertët dhe institucionet ekonomike vlerësojnë se ambienti për një biznes të mirëfilltë duhet të përmirësohet, sidomos sa i përket furnizimit me energji elektrike, si një parakusht elementar për zhvillim stabil, politikës fiskale, përmirësimit të infrastrukturës rrugore e hekurudhore, edukimit cilësor profesional të profileve të ndryshme industriale dhe të=sundimit të ligjit. (nga HASAN SALIU, G. Lajm, Kosove)

Mon	Tue	Wed	Thu	Fri	Sat	Sun
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30