Ibrahim Feimi: Terrorizmi si formë e kriminalitetit bashkohor

Kisha, tek ne, të krishterët që janë prezentë, ortodoksët, katolikët, protestantët e rrymave të ndryshme, kanë qenë gjithnjë të vëmendshëm me vëllezërit e fesë muslimane, në shoqëri, miqësi e vepra të ndërsjellta, të dobishme. Në përgjithësi, nuk ka, duke i marrë në bllok qëndrimet ekstreme, sepse një njeri apo një grup mund të quhet ekstremist, kur e lëndon apo e sulmon dikë tjetër dhe kjo fatmirësisht, nuk ka ndodhur dhe shpresojmë se kështu do të jetë. Prandaj, terrorizmi tek ne nuk e ka bazën në fe. Por është politika që e nxit dhe i jep hov. Të tilla ka pasur dhe ka, duke i ngjitur emrin e vet, këtyre lloj terrorizmash, si terrorizëm fashist, terrorizëm nazist, etj, apo terrori i zonave të caktuara, pa i vënë mbiemër fetar, e cila fyen ndjenjat fetare të qindra milionë njerëzve. Terroristët nuk duhen emërtuar të lidhur me pikëpamje fetare, as muslimanë, as të krishterë, protestantë apo budistë, por në ba! zë të formës së dhunës që përfaqësojnë, mbas së cilës ngjall klimë frike, pasigurie, që fillon lart e deri poshtë. Në qoftë se individë apo grupe të caktuara terroriste, kryesojnë akte të tyre, edhe pse pjesëtarë të tyre kanë përkatësi fetare, nuk është e drejtë që aktin e tyre t’ia faturojnë kësaj përkatësie. Elementët apo grupet terroriste janë shmangur nga parimet themelore të moralit fetar. Kjo nuk gjen asnjë mbështetje as në Kuran e as në Bibël.Mbështetësit e akteve të terrorizmit mbartin me vete edhe emrin e forcës politike apo kriminale që përfaqësojnë.Fryma e terrorit fillon që në qelizën bazë të shoqërisë, në familje. Atje nuk duhen kultivuar e lejuar shfaqje të terrorit psikologjik dhe aq më pak të terrorit fizik ndaj pjesëtarëve të familjes, të vegjëlve e të mëdhejve. Një baba pijanec terrorizon familjen. Një i droguar, gjithashtu. Në institucione, si në shkolla, për rregull e qetësi të ! njohur, një alarm i rremë, terrorizon qindra vetë, e cila k! ërkon r regulla të brendshme të forta.Terrori është i lidhur edhe me ndjenja terroriste. Ndjenjat nxiten e kultivohen. “Tritoli” nuk zgjidh probleme, por ligji, rregulli, ballafaqimi, bindja. Ndjenja e terrorit kultivohet kur familjarët bisedojnë thuajse natë për natë se si zgjidhen problemet me vetëgjyqësi, atëherë kjo frymë ushqen edhe pjesëtarët e rinj të familjes, adoleshentët, etj. Kjo ngjitet edhe më tej, në vepra të tjera me karakter presioni e terrori “ndaj kundërshtarëve” ç’ka i shërben terrorizmit. Edhe në pikëpamje ligjore, si edhe fetare, kjo zgjidhje bie ndesh me bindjet Kuranore e të Biblës.
Epoka e tranzicionit, bashkë me prirjet e shëndosha të ndjenjave që edukon familja, shoqëria, shkolla, të cilat e karakterizojnë njeriun, përgjithësisht, po shoqërohet edhe me ringjallje ose huazime të disa dukurive negative, që gjithashtu kanë vend tek ne, të përsëritura por në përmasa të vogla ku zë vendin e vet edhe ndjenja e hakmarrjes, e cila ndonjëherë materializohet edhe në veprime barbare. Hakmarrja ekziston tek shqiptarët në nivelin më klasik, të egër e barbar. Kjo ndjenjë nuk është karakteristike vetëm për ne shqiptarët, ku në zona të ndryshme të trojeve tona shqiptare ka shtrirje në nuanca e pamje plagësh të hershme, por ndeshet edhe në popuj e vende të ndryshme të Ballkanit, si dhe në të katër anët e globit.Njeriu është një qenie biosociale shumë e komplikuar. Tek ai shfaqen ndjenja të shumta: të dashurisë, atdhedashurisë, të së bukurës, ndjenja solidariteti për njëri- tjetrin, të humanizmit e deri tek! konsolidimi i sjelljes se konsoliduar,instiktet e jetes dhe vdekjes etj. Por të gjitha fillojnë nga familja. Paqja dhe lufta, ka thënë Nënë Tereza, fillojnë në familje. Ne kemi raste konkrete të terrorit në familje të cilat, të mbyllur ngujuar me vite shkëputen nga jeta normale, ekonomike, sociale, arsimore e kulturore. Jetojnë në ditë e vite të vështira të terrorizuar nga frika se gjaksi do të zbrazë pushkën në trupin e tyre. Por, zakoni i hakmarrjes nuk duhet mbajtur si normë morale e shoqërisë sonë në etapën e tanishme kur funksionon shteti ,kushtetuta, ligjet, kur pretendohet se egzistojnë të drejtat themelore të njeriut, siç është e drejta për të jetuar, për t’u ushqyer, per të punuar, për të mësuar, për të luajtur etj. Gradualisht, është zvogëluar karakteri kolektiv i shpagimit të gjakut, duke kaluar nga fisi në shtëpi, duke insistuar që edhe kjo të kaloi direkt tek fajtori a fajtorët, pra duke shmangur situatën! e terrorit të fiseve e familjeve të tëra, për krime e dë! me që a to nuk i kanë bërë. Kurani jep porosi që të mos merret çdo gje e trashëguar nga breznitë por ato që janë të dobishme e bashkohore. “Të imitosh në mënyrë të verbër traditat e të parëve kur ato janë të dëmshme është gabim i madh… Trashëgimi i traditave të të parëve që janë në dobi të njeriut, duhen rruajtur e respektuar…Gjurmimi i hakmarrjes kundër dorazit që mbyt tjetrin pa kurrfarë të drejte e arsye është obligimi i bashkësisë, por në mënyrë dhe masë të drejtë, e jo në mënyrë revanshiste…” Kurani zgjon ndër njerëz ndjenjën vllazërore, duke e quajtur shumë sevap faljen e gjakut. Edhe në Bibël, në Dhjatën e re, në kreun “Ungjilli sipas Mateut” , në një nëntitull të veçantë trajtohet “Mësimi për hakmarrjen”, ku falja ka rrugëzgjidhjen e vet shumë humane. Është i qartë roli i madh edukativ i fesë edhe i klerikëve tek ne në mënjanimin e kësaj ndjenje të egër, antihumane, anticivilizu! ese, që krijon edhe terrorizmin e njerëzve. Njëkohësisht, optika fetare mbështet legjislacionin që keqbërësit të përgjigjen para ligjit dhe organizmave të tij për dëmet, të këqijat e krimet që kanë bërë ndër njerëzit.Në këtë kuadër ka ndikimin e vet të fuqishëm edhe hakmarrja në fushën politike. Hakmarrja në fushën politike, përveç një mori formash që shfaq në jetën sociale, që mund të kenë edhe shpjegime politike, merr një shtrirje shumë të komplikuar të dukshme e të padukshme. Ajo mund të ngjitet aq lart, sa mund të shkojë edhe në zhdukjen fizike, por pa u përzier me gjakmarrjen, me rrjedhoja që mund të vazhdohen si gjakmarrje.Kjo është e lidhur me luftën për realizimin e synimeve të caktuara politike, që kundërshtohen ose pengohen nga individë ose forca të veçanta politike, ndaj të cilave shfaqen ndjenja të një lufte hakmarrëse me karakter politik. Kjo mund të zhvillohet edhe midis grupeve shoqërore, mid! is forcave të veçanta politike, të brendëshme e të jashtm! e, të c ilat kërkojnë e përpiqen të përdorin hakmarrjen për synime politike ose ekonomike.
Në këtë fushë, ka hapësira të mëdha për të punuar me individë e mosha të caktuara, shkolla, familja, shoqëria, si dhe forcat politike, në kuadrin e pluralizmit politik, të thellimit të proçeseve demokratike, të mbështetjes së forcave të shëndosha që luftojnë terrorin e terrorizmin, që luftojnë terroristët e vërtetë në vend e jashtë tij, kudo në botë, duke forcuar pa rreshtur veprimin e organizmave të specializuara shtetërore, si dhe gjallërimin e komuniteteve për mbështetjen e ligjit e të veprimit të tij.