Sokol Demaku: Statuja e Skenderbeut qendron krenare në Borås të Suedisë

nga **Agim Gashi** Thu Jun 18, 2009 2:04 pm

Foto nga Mimoza Veliu, dhurate shkolles

Sokol Demaku: Statuja e Skenderbeut qendron krenare në Borås të Suedisë U1_SokolDemaku

Statuja e Skenderbeut qendron krenare në Borås të Suedisë

Nga Sokol DEMAKU

Çdo lexues që mediton sado pak për titullin e këtij shkrimi, thellohet në kujtesën e tij për ta kujtuar dhe njohur më tepër jetën e mergimtarit dhe gyrbetqarit shqiptar në perendim. Kjo është një histori e shkrutër rreth punës dhe respektit që populli shqiptar në perendim ka nga vendësit, respektin që keta njerëz kanë, ndjenjen e sigurisë që këta njerëz kanë në vendet ku ata jetojne dhe veprojnë.
Unë këtu do ndalem për një njeri, për një përson që ndjen dhe ka respekt për të huajt, por me tepër unë do ndalem tek respekti qe ky njeri ka ndaj shqiptarëve.
Fjala është këtu për Per Kettisen drejtor i shkolles fillore gjashtë vjecare “Fjärdinskolan” nga qytiti Borås i Suedisë.
Kisha dëgjuar për këtë njeri edhe më herët, që në fakt ky ruan diçka në vete për shqiptarët dhe fëmijët shqiptarë që vijojnë mësimet në këtë shkollë. Do shkruaj këto radhë duke kontribuar sado pak në vlerat e tij humane dhe njerëzore, që rrallë i hasim sot në realitetet bashkohore.
E duke patur si postulat atë çfarë ai ndjen për shqiptarët unë u ndala dhe kerkova nga ky që ti bejë një vizitë në zyrëne tij në “Fjärdingskolan” që të mësoj më shumë për ketë person, për shqiptarët në Borås dhe fëmijët shqiptar që vijojnë mësimet në këtë shkollë.
Me të hyrë në lokalet e shkollës me ra në sy një fotrografi formati 50 x 50 me mbishkrim në shqip dhe nënshkrim ”kosovarja Mimoza Veliu”, e pastaj me të hyrë në zyrën e drejtorit në tavolinën e punës qendronte krenare statuja e Heroit Kombëtar Skenderbeut.
Këto me shtuan edhe më kurreshtjen për këtë shkollë dhe punën që bëhet në te dhe ja se cka mësova lidhur me të gjitha keto dhe të tjera.
Tash e tri vite në tavolinën e punës në zyrëne tij në “Fjärdingskolna” qendron krenare statuja e heroit tonë kombëtar Skenderbeut. Qendron statuja e një figure legjendare shqiptare, të cilën ky me krenari e mabnë në tavolinën e punës së tij. Qendron krenare kjo statujë për të cilën vet Per Kettisen ka fjalë miradie edhe pse më herët ndoshta kishte degjuar vetëm emrin Skenderbe, por jo edhe me tepër për këtë figurë të njohur historike të popullit shiqptar.
Si erdhi kjo statujë këtu dhe ç’do të thot kjo për mërgimtarët dhe nxëniesit shqiptar që jetojnë në Borås?
Për këtë do të mësoni më shumë nga biseda qe ne zhvilluam me Per Kettisen drejtor i shkollës fillore gjashtëvjecare“Fjärdingskolan” nga Borås i Suedisë.
Le të bëjmë një digresion. Nuk do ta harroj kurrë deri sa të kem jetën atë ditë madhështore, në 2007-të, kur tek ne në Borås erdhen për vizitë pedagogë nga shkolla fillore “Demokracia” e qytetit Durrës nga Shqipëria. Me rastinë kësaj vizite nga ana e pedagogëve të kesaj shkolle mora si dhuratë kete statujë të cilën e kam simbol krenarie të shkollës dhe keshtu qendron në tavolinën e punës në zyrën time. Takimi me ta për mua ishte një takim i jashtëzakont, për mua ishte një statisfaksion që mu dha rasti të prisja, në shkollën ku unë udheheqë, pedagogë nga një vend për të cilin ne dim shumë pakë dhe kemi pasur shumë pak kontakte me njerëz nga atje dhe pse në qytetin tonë kemi shumë ardhacakë shqiptar nga Kosova dhe nga vet Shqipëria.
Këtë shenim e gjetëm në web faqën e Komunës së Brämhult ku edhe graviton”Fjärdingdskolan:
Fjärdingskolan har en stor andel elever med albanska som modersmål och rent allmänt finns många invånare i Borås med albanska ursprung.
Tanken är att besöket skall mynna i ett samarbete mellan de båda skolorna och tanken är också att personal från Fjärdingskolan skall besöka skolan Albanien. Många aktiviteter stod på det späckade veckoschemat. Gästerna fick naturligtvis besöka och titta på undervisningen på Fjärdingskolan samt samtala med elever, som också medverkade som tolkar vid några tillfällen. Utöver detta stod bl.a. en genomgång av det svenska skolsystemet, besök på Bodaskolan, besök med Fjärdingselever på Navet samt korvgrillning i den svenska naturen på programmet. (Anders Kihl) ”
"Fjärdingskolan ka një përqindje të lartë të nxënësve shqiptar ku fëmija si gjuhë amtare kanë gjuhën shqipe dhe në përgjithësi ka shumë njerëz që jetojnë në Borås me origjinë shqiptare.
Ideja është se vizita duhet të çojë në një bashkëpunim në mes të dy shkollave dhe se ideja është që stafi ”Fjärdingskolan” të vizitoj Shqipërinë. Shumë aktivitete ishin planifikuar me orar javor gjatë vizitës së pedagogëve shqiptar. Mysafirët natyrisht vizituan Fjärdingskolan, zhvilluan biseda me nxënësit shqiptar, të cilët gjithashtu morën pjesë në të gjitha aktivitetet dhe si përkthyes në disa raste. Përveç kësaj ishte me interes edhe prezentimi i sisitemit shkollor, si dhe ndër të tjera vizita në Bodaskolan, vizita me nxënësit e Fjärdingskolan në Navet dhe një darkë në natyrën sudeze me sallam në skarë që ishte parapa në këtë program. (Anders Kihl) "
Ndersa ja se cka ka shenuar ne ditarin e tij ditor drejtori i shkolles “Demokracia” nga Durrësi:
“5 shkurt 2007. Në orën 9:00 është planifikuar takimi i parë me stafin drejtues të shkollës dhe me drejtorin e përgjithshëm. Mjedise të pastra dhe të ngrohta, pavarësisht se jashtë era luan me dëborën e hirtë. Prezantim dhe njohje e të dy grupeve. Vjen takimi me kolektivin e mësuesve në një mjedis relaksues ku nuk mungonte gjithë shtypi i ditës dhe informacione të tjera. Pritja e parë e ngrohtë dhe miqësore. Pas pak rrethohemi nga shumë nxënës shqiptarë të cilët nuk do të na ndahen për gjith kohën. Nuk janë pak, por 64, nga 350 nxënës që ka shkolla. Vazhdojnë vizitat në institucionet parashkollore, çerdhet e kopshtet me fëmijë nga mosha 6 muaj deri në 6 vjeç. Në çerdhe ishin të pranishme edhe nënat e fëmijëve jo suedezë dhe u mësohej falas suedisht, bile dhe paguheshin për kohën e qëndrimit në shkollë. Qëllimi ishte që të integrohej sa më shpejt edhe nëna në komunitetin suedez. Interesante për ne ishte fakti që në Suedi nuk funksiononte arsimimi privat. Çdo fëmijë i huaj kishte të drejtë të mësonte gjuhën amtare. Arsimi ishte falas në çdo sherbim. Në arsimin e detyrueshem nuk kishte sistem vlerësimi me nota dhe nuk kishte mbetje në klasë. Përdoreshin vetëm 3 vlerësime në fund të klasës së 6-të dhe të 9-të (“mirë”, “shumë mirë” dhe “shkëlqyeshëm”). Çdo lloj komunikimi midis drejtorisë, mësuesit, nxënësit, prindit etj, bëhej nëpërmjet kompjuterit. Kudo mbizotëronte respekti për njëri/tjetrin, pavarësisht moshës, prejardhjes, pikpamjeve dhe mendimeve. Kjo ishte shumë e lexueshme në çdo mjedis.
E enjte, datë 7 shkurt, ora 17:00. Salla mbushet plot me nxënës dhe prindër shqiptarë. Të gjithë duan të thonë diçka, të shprehin falëmderimet e tyre. Të gjithë fëmijëve shqiptarë të shkollës është menduar t’u jepet dridhen nga emocioni, marrin librat dhe shprehin falënderimin në mënyrën e tyre. Dhe kontaktet vazhduan për 6 netë, kontakte të paharrueshme në një nga një libër artistik. Janë dhe 10 “Abetare” dhe 10 “Histori e Shqipërië” që do t’u jepen mësuesve të gjuhës shqipe për t’i përdorur.
Në sallën ku ne u pritëm ditën e parë, u mblodhëm përsëri ditën e fundit për të bërë bilancin e për të pritur falënderimet dy palëshe. U dakordua dhe u hartua programi i punës për të ardhmen i institucioneve tona shkollore i cili synon një bashkëpunim 3 deri 10 vjeçar në fushën e shkëmbimit të ideve dhe përvojave me shkëmbime të zgjeruara vizitash me nxënës dhe mësues për ta realizuar projektin “UDHA E SHKRONJAVE”. (Nga ditari i Avdyl Buçpapaj, drejtor i shkollëes 9-vjecare “Demokracia” Durrës). ”

Une bëra përshkrimin e një momenti shumë me rëndësi për Fjärdinskolan por në pergjithësi edhe për shqiptarët që jetojnë në këtë regjion e ky është momenti i vizitës së pedagogëve shqiptar nga Durrësi në Borås.
Por ja si e përshkruan Per Kettisen ate se si ka arritur që në tavolinën e punës se tij të gjendet statutja e Kryetrimit legjendar shqiptar Skenderbeut.
”Po kjo statujë vjen nga qyetit i Durrësit, është një dhuratë nga pedagogët e shkollës fillore ”Demokracia”, të cilën unë e cmojë shumë, spese kjo është një simbol qendrese në një kohë tek vet shqiptarët sa unë kam mund me kuptue nga leximet dhe hulumtimet që kamë bërë për Skenderbeun. Unë në fillim nuk kam pasur shumë njohuri për këtë figurë shqiptare, pothuajse ka qenë i panjohur për mua por edhe për bashkëkombasit e mi, është figurë e panjohur, por tani për mua dhe për ata të cilët janë bashkëpunëtor të mi këtu në këtë shkollë e me gjerë Skenderbeu nuk është i panjohur por është një figurë madheshtore shqiptare. Prandaj edhe ka zenë vend në tavolionën time të punës dhe do qendrojë këtu përderisa të funksionoj ”Fjärdinskolan”.
Të gjihtë më pyesin kur vijnë në vendin tim të punës në zyrën time se e kujt është ajo statujë që qendron aq krenare në tavolinën time të punës, e unë me krenari fillojë rrefimin për te.
Se ai është Skenderbeu, një figurë legjendare e shqiptarëve në kohë, i cili ruajti dhe mbrojti me sukses kulturën, traditën dhe gjuhën shqipe.
Më duhet tu them se shkolla në të cilën drejtojë une është një shkolle fillore gjashtë klasëshe krysisht me nxënës ardhacak të mbi 12 nacinaliteteve, ku këtu fliten mbi 12 gjuhë por dominante është gjuha shqipe ku është edhe numri më i madh i fëmijëve shqiptar.
Unë mburrem me ketë dhe jam krenar që fëmijët shqiptar kanë mundësi të komunkojnë në shqip por edhe të tjerët në gjuhët e tyre edhe pse mësimi kuptohet zhvillohet në gjuhën suedeze”.
Shkolla të cilën unë drejtoj me duhet të them se ka marrëdhenje shume të mira me shoqatën shqiptare ”Qendra Kulturore Shqiptare Migjeni” në Borås, ne zhvillojmë aktivitet të përbashkëta me fëmijët shqiptar, ku ne, fëmija dhe prindërit jemi të kënaqur me punën dhe aktivtetet tona.
Për këtë deshmon më së miri ”Mirënjohja” ndarë nga ana e QKSH ”Migjeni” ”Fjärdingskona”, për kontrubitin që jep kjo shkollë në ruajtjen dhe kultivimin e gjuhës, kulturës dhe traditës shqipe tek fëmijet shqiptar, e kjo n ena është ndarë me rastin e festimit të tre vjetorit të themelimit të QKSH ”Migjeni” në Borås.
Kjo ”Mirënjohje” qendron e varur në hyrjet ë lokaleve të kesaj shkolle. Eshtë kënaqësi të ndihesh si i yti në mese të këtilla, të ndjehesh si në shtëpinë tende, kur anë kand do gjesh dicka shqip, dicka cka edhe fëmijët i benë me të sigurt dhe të ndjehen si në shtëpi. Në anën tjeter të murit qendron e varur fotografija me mbishrimin ”Dhuartë Fjärdingskolan nga Mimoza Veliu, fotografe shqiptare”, dhuruar Fjärdingskolan në maj 2007 për kontrubutin që jep kjo shkollë në arsimimin e dhe edukimin e fëmijëve shqiptar në Borås. Është një fotografi e një vajze kosovare që kërkon ajrin e freskët kërkon lirinë.
Per Kettisen flet me kënaqësi për fëmijët shqiptar, bashkëpunimin e shkollës me familjet shqiptare, mendoi se komuniteti shqiptar ka luajtur një rol konstruktiv dhe si qëllim thelbësor ka pasur dhe ka bashkimin e potencialit intelektual të mergatës në Suedi, për organizime në fusha dhe drejtime të ndryshme në bashkëpunim me institucionet dhe shoqatat suedeze e më gjërë.
Ne kemi një komunikim dhe bashkëpunim solid me shqiptarët qe jetojnë dhe veprojnë në komunën tonë në përgjithësi.
Mendoj se këta nxënës shqiptar këtu në Borås që i vijojnë mësimet në ”Fjärdingskolan” janë ambasador të Kosovës dhe Shqipërisë në Borås, janë pasqyrë reale e kombit shiqptar me të cilët ju duhet të krenoheni sikur që krenohemi edhe ne me ta. Prandaj statuja e Skenderbeut në tavolinën time të punës është një shenjë respekti për shqiptarët.
Dëshira ime është që në sezonin e ardhm mësimor së bashku medisa pedagog nga kjo shkollë të vizitojmë Shqipërin ose Kosovën, në mënyrë që të njihemi më përseafërmi me vendlindjen e fëmijëve shqiptar nxënës në shkollën tonë, kushtet e jetesës, kushtet e shkollimit dhe keshtu.
Besoj se kjo dëshirë e imja dhe shumë kolegëve të mi pedagog nga shkolla ku punojë do plotësohet dhe ne do jem atje.
Sokol Demaku: Statuja e Skenderbeut qendron krenare në Borås të Suedisë U1_foto1

Sokol Demaku: Statuja e Skenderbeut qendron krenare në Borås të Suedisë U1_foto1

Sokol Demaku: Statuja e Skenderbeut qendron krenare në Borås të Suedisë U1_foto2

Sokol Demaku: Statuja e Skenderbeut qendron krenare në Borås të Suedisë U1_1

Pedagod nga Durresi ne Fjärdingskolan

Mon	Tue	Wed	Thu	Fri	Sat	Sun
					1	2
3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23
24	25	26	27	28	29	30