Kastriot Myftaraj: Të vërtetat e panjohura të sigurimit të shtetit

nga **Agim Gashi** Tue Jul 14, 2009 1:21 pm

Të vërtetat e panjohura të sigurimit të shtetit

Nga Kastriot Myftaraj

Shqipëria është i vetmi nga vendet ish-komuniste ku nuk është shkruar një libër që të tregojë historinë e Sigurimit të Shtetit dhe ta analizojë veprimtarinë e tij. Policia sekrete e kohës së komunizmit vazhdon ende ta ruajë me sukses sekretin e punëve të veta, edhe 14 vite pasi supozohet se është shpërbërë. Kjo nuk është një gjë e rastit, madje është një provë e fuqisë që ka pasur Sigurimi i Shtetit mbi shoqërinë shqiptare. Sigurimi i Shtetit shqiptar ka qenë me siguri policia më sekrete në historinë e policive sekrete të shekullit XX, pasi ajo qe aq sekrete saqë nuk ekzistonte as një ligj për krijimin, organizimin dhe funksionim e saj. Sigurimi i Shtetit vepronte vetëm mbi bazën e një platforme të Komitetit Qendror të PPSH. Por Komiteti Qendror, nga pikëpamja formale, nuk ka pasur fuqi legjislative. Atë e kishte vetëm Kuvendi Popullor.

Enver Hoxha dhe PKSH, që me krijimin e saj në 1941 kopjoi modelin komunist jugosllav. Enver Hoxha dhe PKSH e kopjuan me besnikëri blueprint-in e Titos në ndërtimin e strukturave të pushtetit komunist që gjatë luftës në mbledhjet e Pezës, Labinotit, Helmësit, Përmetit dhe Beratit, të sjellë nga emisarët jugosllavë Miladin Popoviq, Dushan Mugosha dhe Velimir Stoiniq.

Por, në një mënyrë sa të cuditshme aq edhe domethënëse ky imitim i komunistëve shqiptarë, deri në vitin 1946, ka një anomali në fushën e shërbimeve sekrete dhe kjo jo në sensing se komunistët shqiptarë kanë zhvilluar një model të ndryshëm nga ai jugosllav, por se e kanë vënë veten nën juridiksionin e strukturave respektive jugosllave. Kjo përbënte një devijim nga modeli jugosllav, pasi në Jugosllavi, që në vitin 1941 lidershipi komunist partizan krijoi dy struktura inteligjence:

1) Sherbimin e Zbulimit të Ushtrisë Popullore Clirimtare dhe Forcave Partizane (NOV dhe PO), sipas direktivës të dhënë nga komandanti supreme Josip Broz Tito. Sherbimi i Zbulimit kishte dy seksione, Seksionin e Informacionit dhe Seksionin e Kundërspiunazhit.

2)Sherbimi i Sigurimit

Sipas versionit zyrtar të historiografisë komuniste, shërbimi sekret komunist shqiptar u krijua nga Komiteti Qendror i PPSH në vitin 1943. Si datë e krijimit të Sigurimit të Shtetit mbahet 20 marsi vitit 1943, kur me vendim të KQ të PKSH u krijua Sherbimi Qendror i Informacionit. Në 30 prill 1943, Komiteti Qendror PKSH u dha komiteteve qarkore një urdhër për krijimin e seksioneve të Shërbimit të Informacionit. Nuk është e vështirë që të kuptohet se kjo strukturë e krijuar nga lidershipi komunist partizan shqiptar i korrespondonte vec një seksioni të Shërbimit të Zbulimit të strukturave partizane jugosllave, saktësisht Seksionit të Informacionit. Në Shqipëri nuk u krijua në këtë kohë as Shërbimi i Zbulimit dhe as Sherbimi i Sigurimit. Pse? I vetmi shpjegim është se Enver Hoxha dhe lidershipi komunist në këtë kohë e vunë Shqipërinë nën juridiksionin e agjensive të inteligjencës komuniste jugosllave. Sherbimi i Informacionit partisan shqiptar funksiononte si një pjesë e një departamenti të Shërbimit të Zbulimit Jugosllav, saktësisht e Seksionit të Informacionit.

Në prill 1943, me vendim të Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Nacional-Çlirimtare dhe Forcave Partizane Jugosllave (NOV dhe POJ), u krijua Komisioni për të luftuar “kolonën e pestë” dhe “terrorizmin”. Porn ë Shqipëri nuk u krijua një homolog i tij gjë që nuk ka një shpjegim tjetër vec atij se kjo strukturë jugosllave e kishte dhe Shqipërinë nën juridiksionin e vet.

Në shtator 1943, strukturat komuniste jugosllave të inteligjencës u riorganizuan dhe si rezultat u krijua Seksioni për Sigurimin e Popullit (OZN). Kjo qe policia sekrete e bërthamës së pushtetit komunist që Titoja pati ngritur që gjatë luftës. Policia sekrete që ngriti Tito gjatë luftës quhej “Sigurimi Popullit” dhe kjo qe e kuptueshme pasi shteti nuk qe ende në duart e komunistëve. Pas sesionit të dytë të AVNOJ-t në nëntor 1943, në varësi të OZN kaluan të gjitha agjencitë e zbulimit dhe kundërzbulimit të ushtrisë partizane jugosllave. Asgjë e ngjashme me OZN nuk u krijua në Shqipëri në vjeshtën e vitit 1943, cka nuk ka tjetër shpjegim vec atij se territory shqiptar konceptohej të qe nën juridiksionin e OZN.

Në 13 maj 1944, saktësisht 11 ditë para se Enver Hoxha dhe PKSH të organizonin Kongresin e Përmetit sipas modelit jugosllav, Titoja e shndrroi OZN në OZNA, domethënë Departamenti për Sigurimin e Popullit. Kjo qe një strukturë e krijuar sipas modelit të policisë sekrete sovjetike mbi principe ushtarake dhe ku qenë bashkë zbulimi dhe kundërzbulimi. OZNA kishte këtë juridiksion: punën zbuluese politike ofensive kundrejt vendeve të huaja dhe territoreve të pushtuara, mbrojtjen kundërzbuluese të territoreve të kontrolluara nga forcat partizane, luftën kundër “armikut të brendshëm”. E megjithatë, në Kongresin e Përmetit, pak ditë më vonë, Enver Hoxha dhe PKSH, kopjuan të gjitha krijimet e reja të komunistëve në sferën e pushtetit, me përjshtim të shërbimit sekret. Asgjë e ngjashme nuk u krijua në Shqipëri. Pse?

Kjo pyetje ka vetëm një përgjigje. Enver Hoxha dhe PKSH me vetëdije nuk e krijuan një shërbim sekret (“Sigurimi Popullit”), sepse përsa përket sferës që mbulonte shërbimi sekret, Shqipëria komuniste që po ndërtonte Enver Hoxha dhe PKSH mbulohej nga shërbimi sekret jugosllav, OZNA. Kështu e patën gjetur më konvenuese jugosllavët. Shefi i parë i OZNA-s në Shqipëri ka qenë Dushan Mugosha, ish- dërguari i PKJ në Shqipëri që nga viti 1941, i cili pas luftës u bë gjeneral UDB-s.

Kur komunistët shqiptarë morën pushtetin në nëntor 1944, ata ende nuk patën krijuar një shërbim sekret dhe vazhduan mos ta krijonë ende dhe për mjaft kohë.

Drejtoria e Mbrojtjes së Popullit (DMB) forcë speciale e OZNA-s
Historiografia komuniste është përpjekur ta mbulojë këtë të vërtetë lakuriqe skandaloze me një gjethe fiku, duke thënë se Sigurimi i Shtetit në vitet 1944-46 vepronte pas emërtimit “Drejtoria e Mbrojtjes së Popullit” (DMB), njohur ndryshe si forcat e ndjekjes. Por, kjo strukturë nuk qe një shërbim sekret, por qe vetëm një forcë e armatosur speciale që kryente operacione për asgjesimin e kundërshtarëve politikë të regjimit. Ajo kishte në varësi Divizionin e Mbrojtjes së Popullit, të përbërë prej 5000 vetësh, cili qe krijuar sipas modelit sovjetik, që e kopjuan dhe jugosllavët, që pranë policisë sekrete (atëhere NKGB) të atashoheshin forca speciale operative të armatosura, në mënyrë që shërbimi sekret të mbulonte me forcat e veta dhe sferën inteligjente dhe atë ushtarake të operacioneve. Është e qartë se DMB qe forcë speciale ushtarake e një shërbimi sekret, por ku qe dhe kush qe shërbimi sekret shqiptar? Shërbim sekret shqiptar nuk kishte në atë kohë. Shqipëria mbulohej nga OZNA dhe DMB qe një forcë speciale në varësi të OZNA-s. Si i pari Drejtor Drejtorisë së Mbrojtjes së Popullit ka qenë Koci Xoxe, cili në atë kohë qe nr. 2 në PKSH pas Enver Hoxhës. Zëvendësdrejtor DMB qe Nesti Kerenxhi, cili më pas do të bëhej zëvendësministër Punëve të Brendshme.

Në këtë kohë DMB qe një strukturë e pavarur që nuk varej nga Ministria e Punëve të Brendshme (në krye të së cilës që nga maji vitit 1944 qe Haxhi Lleshi), në varësi të së cilës qenë vetëm forcat policore.

Një provë e fuqishme për tezën se Enver Hoxha dhe PKSH pranuan që Shqipëria të qe nën juridiksionin e shërbimit sekret jugosllav qe fakti se menjëherë pas ardhjes së Enver Hoxhës në pushtet, në Tiranë, arkivi sekret Ministrisë së Punëve të Brendshme të shtetit shqiptar, ku përfshihej dhe arkivi shërbimit sekret shqiptar të kohës së paraluftës dhe të luftës, të njohur si Zyra Sekrete në vitet 1922-40 dhe Zyra Politike në vitet 1940-44, u çua në Beograd. Ky veprim dëshmon qartë se qendra nga varej Shqipëria sa përket shërbimit sekret qe Beogradi dhe OZNA. Arkivi i shërbimeve sekrete shqiptare të paraluftës dhe luftës, me të rënë në duart e partizanëve shqiptarë, u vu nën mbikqyrjen e rreptë të të dërguarve të OZNA-s, të cilët e siguruan dhe e çuan në Beograd ku gjendet edhe sot e kësaj dite. Dhënia e arkivit të shërbimit sekret një vendi tradicionalisht armiqësor, një ngjarje kjo pa precedent në historinë botërore, është një nga tradhëtitë më të rënda që Enver Hoxha dhe regjimi komunist drejtuar prej tij, u kanë bërë shqiptarëve kudo që janë. Mbi bazën e të dhënave që morën nga ky arkiv jugosllavët hartuan me ngut lista të zeza me emra shqiptarësh që qenë të vendosur në rezistencën kundër sundimit sllav dhe zbatuan në genocidin e madh që komunistët jugosllava bënë në Kosovë dhe në trevat e tjera shqiptare në Jugosllavi, në dhjetor 1944-maj 1945, ku u vranë 50 mijë shqiptarë.

Pse Sigurimi Shtetit u mbajt nga Enver Hoxha si një shërbim sekret ilegal?
Me ardhjen e komunistëve në pushtet në Jugosllavi dhe themelimin e Republikës Federale Popullore të Jugosllavisë, në mars 1946 OZNA u riorganizua, duke u shndrruar në Administrata e Sigurimit të Shtetit (UDB). Prej këtej fjala UDBa. Me anë të një ligji të nxjerrë nga Skupshtina (parlamenti komunist) shërbimi sekret partizan krijuar në kohën e luftës, u shndrrua nga Sigurim Popullit (OZNA) në Sigurim Shtetit, akronimi të cilit qe DB (Drzhavna Bezbednost- Sigurimi i Shtetit). Sipas modelit sovjetik u bë përqëndrimi organeve të diktaturës së proletariatit në kuadrin e Ministrisë së Brendshme (SMUP). Sigurimi Shtetit u bë një drejtori e SMUP. Prej këtej emri UDB-a (Drejtoria e Sigurimit të Shtetit në serbisht). Ky ndryshim u bë për faktin se tashmë komunistët jugosllavë patën ardhur në pushtet dhe tashmë ata e kishin shtetin nën kontroll kështu që termi “Sigurim Shtetit” mund të përdorej në vend të atij “Sigurim Popullit”.

vijon

nga **Agim Gashi** Tue Jul 14, 2009 1:22 pm

Në këtë kohë, sipas modelit jugosllav bëhet edhe në Shqipëri e njëjta gjë. U krijua Drejtoria e Sigurimit të Shtetit, që ishte në varësi të Ministrisë së Punëve të Brendshme. Por, çuditërisht, ndryshe nga rasti jugosllav, krijimi kësaj strukture nuk u bë me një ligj të Kuvendit Popullor, por vetëm me një vendim të Komitetit Qendror të PKSH. Pse kjo mangësi? Me siguri për faktin se krijimi i shërbimit sekret shqiptar, Sigurimi i Shtetit është bërë nga Enver Hoxha pas urdhërit që dhanë sovjetikët, të cilët, ndërsa në atë kohë donin që institucionet e shtetit shqiptar të qenë nën varësinë e jugosllavëve, nuk donin megjithatë që një strukturë kaq e rëndësishme si policia sekrete të mungonte krejt në Shqipëri, çka do t’ u jepte jugosllavëve një kontroll më të madh se ai që qenë të prirur t’ u lejonin sovjetikët. Kjo duke u nisur dhe nga fakti se, sipas modelit që zbatohej në atë kohë në vendet e sferës sovjetike, administruesi i partisë komuniste (sekretari organizativ), mbante njëherësh dhe postin e ministrit të punëve të brendshme, domethënë të shefit të Sigurimit të Shtetit. Kështu, që në këtë kohë, sekretari organizativ i PKSH, Koci Xoxe, u bë dhe ministër i brendshëm, domethënë shef i Sigurimit të Shtetit. Kjo qe një gjetje shumë konvenuese për jugosllavët dhe posaçërisht për homologun e Xoxes, serbin Aleksandër Rankoviq, pasi Xoxe, një sllav ortodoks, shihej si një njeri i lobit ser btë lidershipit komunist jugosllav dhe në fakt qe një puppet strings e Rankoviqit dhe një krijesë e emisarëve serbë në Shqipëri.

Gjithsesi, jugosllavët, të cilët patën planifikuar bashkimin e Shqipërisë me Jugosllavinë, nuk qenë të kënaqur me krijimin në Shqipëri të Sigurimit të Shtetit. Për ta relativizuar këtë zhvillim të ri, ata i kërkuan Enver Hoxhës që krijimi i shërbimit sekret mos të legalizohej nga Kuvendi Popullor, në mënyrë që në të ardhmen të qe më thjeshtë abrogimi tij. Dhe Enver Hoxha ua plotësoi dëshirën jugosllavëve. Për organizimin dhe funksionimin e sherbimit sekret regjimi komunist shqiptar nuk nxorri asnjë lloj ligji, por vetëm një platformë të Komitetit Qendror të PKSH të vitit 1947, pra post factum, që u ripërtëri disa herë dhe në periudhën e mëvonshme dhe shërbeu si bazë për punën e këtij shërbimi deri në vitin 1991.

Pse u asgjesuan dosjet e të dënuarve si agjentë të spiunazheve të huaja?
Sipas platformave të njëpasnjëshme të KQ të PKSH (PPSH) mbi bazën e të cilave vepronte Sigurimi i Shtetit, një nga detyrat kryesore të këtij sherbimi qe lufta kundër veprimtarisë agjenturore në Shqipëri të spiunazheve të huaja. Për luftën e Sigurimit të shtetit kundër spiunazheve të huaja u ngrit një propagandë e madhe gjatë kohës së regjimit komunist, sikur Sigurimi i Shtetit qe duke arritur suksese madhështore në luftën kundër agjenturës së shërbimeve sekrete perëndimore e lindore, amerikane, sovjetike, britanike, italiane, greke, jugosllave, gjermanoperëndimore, polake etj. Një nga gjërat që të intrigon në këtë propagandë është se nuk përmendej shërbimi më i fuqishëm i bllokut sovjetik, STAS-i gjermanolindor, i cili shpesh përdorej nga KGB sovjetike si një instrument për të vepruar në botën e jashtme, në mënyrë që mos t’ i ndotte duart vetë. Por, gjëja që të habit më shumë është se regjimi komunist, në fund të ekzistencës së vet, asgjesoi dosjet që mbulonin këtë sferë, pra luftën kundër spiunazheve të huaja që vepronin në drejtim të Shqipërisë.

Me urdhërat 1-7 të datës 12 shkurt 1991, ministri brendshëm Hekuran Isai, urdhëron që të asgjesohen:

“Dosjet për krimet e parashkruara, dosjet e përpunimit 2A dhe 2B të agjitacionit dhe propagandës, tentativës së arratisjes, të agjentëve në shërbim të zbulimeve të huaja. Dosjet e tjera të asgjesohen me listë të veçantë”.

Një nga gjërat që të habit në këtë urdhër është se regjimi po asgjesonte edhe dosjet për çështjet penale të të dënuarve si agjentë të shërbimeve të huaja sekrete në Shqipëri. Në Shqipëri qenë dënuar mijëra njerëz si agjentë të shërbimeve sekrete amerikane, OSS dhe CIA, të shërbimeve sekrete britanike SIS dhe MI 6, të shërbimit sekret grek, që Sigurimi Shtetit vazhdonte ta quante Asfalia, edhe pse ai që prej vitit 1952 quhej QYP, e prej vitit 1986 quhej EYP, të shërbimeve sekrete italiane SISMI e SISDE, të shërbimit sekret jugosllav UDB, që sigurimi i Shtetit vazhdoi ta quante UDB edhe pse pas Sesionit të Katërt Plenar të PKJ në 1966, UDB u transformua në Sherbimi i Sigurimit të Shtetit (SDB), të shërbimit sekret sovjetik, KGB etj.

Në Shqipëri, në kohën e diktaturës komuniste regjimi pati dënuar me mijëra njerëz si agjentë të këtyre shërbimeve sekrete të huaja. Madje, shumë ish-sigurimsa, që shkruajnë sot, kanë dashur që ta bëjnë apologjinë e Sigurimit duke thënë se ai ka luftuar kundër spiunazheve të huaja, duke e vënë theksin tek UDB, me të cilën në fakt Sigurimi shqiptar ka qenë në bashkëpunim të ngushtë, apo edhe me shërbimin sekret grek e atë sovjetik.

Në rast se Sigurimi i Shtetit ka luftuar vërtet kundër agjenturave të huaja e sidomos kundër shërbimit sekret jugosllav, grek e sovjetik, dosjet me praktikat e kësaj lufte ishte dashur që të ruheshin në mënyrë që kjo luftë t’ u dëshmohej brezave të ardhshëm. Por, e vërteta është se lufta e Sigurimit të Shtetit kundër agjenturave të huaja dhe sidomos këtyre që përmenda, ka qenë fiktive dhe etiketa agjent jugosllav, grek apo sovjetik u vihej njerëzve që dënoheshin me akuza politike për t’ i rënduar edhe më tepër. Se sa fiktive qe kjo luftë kuptohet dhe nga fakti se, edhe pse që prej vitit 1952 sherbimi sekret grek quhej QYP (Qentriko Ypiresia Pliroforion), në Shqipëri vazhdonin të dënoheshin njerëz si bashkëpunëtorë të shërbimit secret grek, që në akt-akuzat e tyre figuronte me emrin e vjetër Asfalia!? E njëjta gjë ndodhte edhe me agjentët e sherbimit sekret jugosllav. Edhe pse shërbimi sekret jugosllav që prej vitit 1967 nuk quhej më UDB, por SDB, në Shqipëri Sigurimi Shtetit vazhdonte të zbulonte agjentë të UDB, pra një sherbimi sekret tashmë inekzistent dhe këta dënoheshin sit ë tillë. Natyrisht që me këtë gjë regjimi Enver Hoxhës donte t’ u thoshte serbëve dhe grekëve se ne nuk e kemi seriozisht luftën kundër jush, por vetëm për qëllime propagandistike, prandaj rrini të qetë.

Asgjesimi i dosjeve që lidhen me luftën kundër spiunazheve të huaja ka vetëm një shpjegim, se kërkoheshin që të mbuloheshin gjurmët e së vërtetës se lufta kundër spiunazheve të huaja ka qenë vec një truk propagandistic dhe se asnjëherë spiunazhet e huaja perëndimore dhe lindore nuk kanë vepruar seriozisht për ta përmbysur regjimin komunist shqiptar (me përjashtim të veprimtarisë së CIA-s dhe MI 6 në vitet 1949-1953), pasi regjimi komunist shqiptar mbijetonte mbi bazën e kompromiseve gjeopolitike të dy superfuqive.

Një tjetër aspekt kurioz i këtij asgjesimi dosjesh është periudha kur ka ndodhur ky proces. Urdhëri për asgjesimin e tyre është dhënë në 12 shkurt 1991 dhe kuptohet që për asgjesimin e tyre janë dashur disa javë, kjo dhe për faktin se ajo ka qenë një periudhë shumë e turbullt (pas tetë ditësh u rrëzuan monumentet e Enver Hoxhës) kur Sigurimi i Shtetit qe shumë i impenjuar në cështje të tjera. Asgjesimi, në rastin më të mirë, ka zgjatur disa javë, cka do të thotë se ai është bërë në kohën e qeverisë Nano 1, që erdhi në fuqi në 22 shkurt 1991, pra dhjetë ditë pas daljes së urdhërit dhe është zbatuar nga ministry i brendshëm i qeverisë Nano1, Gramoz Ruci, sot sekretar i përgjithshëm i PS. Nano dhe Ruci nuk mundet mos ta kuptonin se cfarë qe duke u bërë dhe ata me vetëdije të plotë kanë vazhduar që ta bëjnë këtë krim shtetëror, cka qe asgjesimi i këtyre dosjeve tejet të rëndësishme.

Korrik 2008

Mon	Tue	Wed	Thu	Fri	Sat	Sun
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30

Kastriot Myftaraj: Të vërtetat e panjohura të sigurimit të shtetit

Kastriot Myftaraj: Të vërtetat e panjohura të sigurimit të shtetit

Re: Kastriot Myftaraj: Të vërtetat e panjohura të sigurimit të shtetit