Suzana Kuqi: Ku ishte....

Ku ishte....

Nëse do t'a shkruaja mbi nje fletë
të bardhë, ne vend te vizave te drejta, do të vizatoja tela me gjëmba,
e do të shkruaja mbi to...


Doktori, ose herr Doktori, hoqi dorezat dhe doli nga laboratori. Nxorri paketën dhe ndezi
një cigare që filloi t'a tymoste lehtë. Pak më tej, ndën rrezet e një
dielli të zbehtë shqoi bardhësinë e trupave të xhveshur. Ishin vetëm
trupa ose më mirë skelete të shtrydhura nga çdo esencë që mund të të
kujtonte njerëzoren. Vuri buzën në gaz kur mendoi neverinë që i kishin
shkaktuar në fillim. Tashmë shumë prej tyre ishin “ish-kaviet e tij”.
Vetë Zoti i tyre i kishte pranuar flitë që në kohëra që nuk mbaheshin
mend, kafshë të vrara e të djegura në tempullin e tij. Ky ish më i
madhi që i bëhej, në sofër i servirej populli i “zgjedhur”. “I
zgjedhur”...?! Një valë urrejtjeje të paspjegueshme ju ngrit sërish.
Kish qenë ky qëllimi i eksperimenteve të tij, vërtetimi mbi pabarëzinë
e rracave, rraca e tij ishte superiore. Aq i bënte tani, të gjente se
ku i kishte rrënjët ajo urrejtje, atij i ishte dhënë një rast i
papërsëritshëm, kavie njerëzore. Duke tymosur qetë dhe me një hap po aq
të qetë, ju afrua grumbullit të trupave. Një çast qielli u hap duke
zbrazur një tufë rreze. Mbajti hapin. Nga grumbulli kish rrëshqitur
një ish-kavie e tij, një trupth, një kokë e rruar me sytë... Jo nuk
kish mundësi, pak orë më parë e kish mbi tryezë... I kish injektuar
substanca në sy për t'u ndryshuar ngjyrën. E nuk kish hequr dorë edhe
kur trupi i lidhur kish ngrirë e nuk jepte më shenja jete. I donte të
kaltër ata sy, si ajo e rracës së tij. Donte me çdo kusht të shikonte
se si dukej një fëmijë ebre me sy arianë që të kishin firmën e dorës së
tij. Jo se nuk kish fëmijë të tjerë ebrej me sy të kaltër, por sytë e
këtij fëmije, edhe se të erret kishin një ëmbëlsi... i ishin cingrisur
nervat që në fillim kur e kish parë, e më shumë kur ngjyra e tyre nuk
jipej. E tani ishin të kaltër. Apo ishte qielli që ishte reflektuar në
to? Era u ngrit e zhvendosi renë e errët të tymit të krematores duke
errësuar qiellin. Por sytë mbeten të kaltër. Ndezi një cigare tjetër pa
vënë re se re të errëta e të ngarkuara tashmë ishin mbi kokën e tij. Ja
arrita, mendoi, ja arrita...
- Ku je Zot !?- i
klithi sfidues qiellit me gjithë forcën e mushkërive. Pastaj shpërtheu
në të qeshura. Hodhi bishtin e cigares së mbaruar e me hapa të shpejtë
hyri në ndërtesën ku ndodhej laboratori i tij. Duhej të shpejtonte,
lufta ishte në mbarim e me të mbaronte dhe periudha e artë e
eksperimenteve. Disa pika shiu i njollosën këmishën e bardhë. Ishin të
errëta, shi i përzier me tym e hi që e kish ngritur era. Ktheu edhe një
herë kokën nga grumbulli i kufomave të cilën një skuadër të burgosurish
po e ngarkonin në karroca dore për të ushqyer gojën e zezë që villte
zjarr, të krematorit. Mbi një tezgë, si dy copa të pastra qielli,
shndrisnin sytë e fëmijës. Ju duk sikur dëgjoi klithmën e tyre
:
-Ku je Zot !?
Të njëjtat
me fjalët e tij, por toni ishte akuzues.



- o -
Shiu pikoi gjithë ditën. Bashkë me të hiri dhe dheu. Të
burgosurit, skelete ende lëvizës, hidhnin skelete të ngrirë në gojën
kuçedër. Asnjë mendim, asnjë ngurrim,u hiqnin ndonjë dhëmb floriri po
të kishin, e... Tashmë ishte një punë mekanike, ashtu do t'i hidhnin
edhe ata... pas pak çastesh apo pas pak ditësh. Ajo që i mundonte më
shumë, ishte ajo tokë që rigonte nga qielli. Asnje rreze dielli atë
ditë, e kur mungonte edhe ai... Veshi u kish kapur lajme të mira, nga
lindja po marshonin tanket për t'i liruar. Por edhe ky mendim u bënte
keq, u bënte t'u rrihte zemra e gjunjët t'ju këputeshin nga emocioni, e
po të binin në tokë... nuk do të pritnin as të jepnin frymë e do t'i
kallnin në atë gojë të zezë që villte zjarr. Edhe qielli ishte fshehur.
Zoti i tyre i kish braktisur...





- o -
Pas hekurave të dritares së ngushtë të barrakës,
një tjetër fëmijë ndoqi me sy trupin e vogël tek mbartej mbi karrocë.
Kish mbetur pa gojë, vëllai i tij binjak, me sy të ëmbël në gjyrë dheu
të errët, tani i kish të kaltër e shkëlqenin si dy copa të bukura
qielli. Dy qiej të vegjël aty poshtë, ju dukën atij, ndërsa toka kish
kalëruar e mbuluar qiellin e rigonte hirin e vdekjes. Holokausti,
banketi i perëndisë, e ai e pa veten si një grimcë të tij. Por a kish
nevojë qielli për të? A thua Zoti që e kish krijuar, nuk mund t'i
shkruante një fat tjetër? Nëna i kish thënë se nëse nuk ishte shkruar
që të rritej, do të bëhej një engjëll i bukur i qiellit. E përfytyroi
veten me krahë të brishta engjëlli. Por çfarë bëjnë ëngjëjt? Një
engjëll duhet të jetë i dashur, misioni i tij është të përhapë dashuri,
por ai... ku do t'a gjente atë dashuri... Tani që nuk e kishte më
vëllain e tij... sa e kish dashur... një vrull urrejtjeje ju ngrit për
gjithshka, jo vetëm për njerëzit e egër me uniformë, por për gjithshka,
për ato qenie të mjera që nuk ngjanin më si njerëz, për fatin, për
jetën... Jo për jetën, donte të jetonte. Kjo është çmenduri, të lindësh
për të jetuar dhe...
- Ku je Zot!?- pyeti ai,
- ku je fshehur?
Dhe mendja e tij e njomë dhe e mpirë u vu në lëvizje
për të kërkuar Zotin, për t'ju lutur që ta linte të jetonte. Ra
mbrëmja e ai u kot për gjumë. Cfarë e priste nesër? Herr Doktori kish
marrë dy çifte binjakësh atë ditë në barrake dhe kish fiksuar edhe atë.
U rrënqeth kur kujtoi atë çift binjakësh që Herr doktori i kish qepur
për t'i bërë siamezë. Nuk do t'i shihte më, vdisnin të gjithë. Ai
është i çmendur, mendoi, i çmendur dhe i frikshëm. Mos vallë do t'i
mbillte edhe atij në sy dy copa që do t'ja vidhte qiellit?... Ndoshta,
nëse vazhdonte kështu nuk do ta shihnin më qiellin, atë do t'a
kalëronte toka duke e varrosur pak nga pak në sytë e fëmijëve... Edhe
Zoti do të jetë çmendur... këtu në Aushwitz...


- o -

- Ku je Zot!? - mërmëriti lutës fëmija para
se të mbyllte sytë, e trurin ja përshkoi mendimi se ndoshta ishte e
fundit natë që sytë do t'i kishte në ngjyrën e dheut të murrmë. E
papritur e gjeti përgjigjen e cila mundohej të mos mjegullohej nga
gjumi. Zoti nuk është çmendur, kur toka kalëron qiellin...është
fshehur... fsheh turpin e tij...I gjithëfuqishmi... është aq i
fuqishëm... e aq i pafuqishëm kur ndesh çmendurinë njerëzore... Fëmija
përfytyroi veten në vend të Zotit tek kqyrte dhomat e shfarosjes.
Njerëz që shtynin njerëz, e që i lanin me gazin vdekjeprurës të
tokës...
- “Njerëz të çmendur, Luftë e
çmendur, Botë e çmendur...”- i oshëtiu në veshë një zë i
paidentifikuar, tek humbiste në honet e gjumit.




Shënim :
-
Ndryshimi i ngjyrës së syve, një prej shumë eksperimenteve të
zhvilluara në kampet famëkeqe naziste të përqëndrimit.
-
Shkruar për ditën e Memories, 27 Janar, por... a mjafton një ditë... Le
të kujtojmë Kosovën...
Fjala holokaust – i djegur
tërësisht- i referohesh sakrificave që u kërkohej të bënin ebrenjtë nga
perëndia e tyre Torah, kafshë të vrara e të djegura në altarin e
tempullit. Në fillim të shek XX ky term ju atribua masakrave dhe
katastrofave në shkallë të gjërë. Për shkak të kuptimit teologjik që
mbart kjo fjalë, shumë ebrej nuk e shohin të përshtatëshme në këtë
përdorim, e quajnë ofenduese të mendosh se vrasja e gjashtë milion
ebrenjve të ketë qenë “ofertë për Zotin”. Nga ana tjetër, populli i
tyre nuk u dogj i tëri, një pjesë i mbijetoi genocidit. Ndaj në vend të
saj përdorin fjalën Shoa.

27 Janar- Dita e Memories. A mjafton një ditë... Le të kujtojmë Kosovën.