Nexhat Rexha:Vargje me strukturë përmbajtësore
Faqja 1 e 1
Nexhat Rexha:Vargje me strukturë përmbajtësore
Vargje me strukturë përmbajtësore
(Theodor Damian, ”Shenja e Isarit” Botoi ”TipoMoldova” Iash, 2010, fq. 120)
Nexhat Rexha
Falë përkushtimit shpirtëror të poetit dhe përkthyesit Baki Ymeri, me vendbanim në Bukuresht, krahas vlerave shqiptare, lexuesit tonë po i krijohet mundësia të njohë për së afërmi edhe vlera të çmuara të kulturës rumune. Të ndërtosh ura nuk është punë e lehtë, por vullneti për të ripërtërirë e ruajtur traditën e krijuar nëpër shekuj, është thesar kulturor e ndërnjerëzor. Në vazhdën e veprave të zgjedhura të autorëve rumunë, kësaj radhe në gjuhën shqipe vjen me tërë shkëlqimin poetik edhe poeti Theodor Damian, i cili ka krijuar vepra të bujshme dhe ka hapëruar me rezultate të lakmueshme artistike. Përkushtime të realizuara me dashuri për të thënë fjalën e bukur e të sintetizuar në rrafshin organizativ e estetik. Autori i disa veprave letrare ka dëshmuar cilësinë e brendshme të vargut nëpër faqet e secilës poezi e varg.
Këtë herë, vepra ”Shenja e Isarit” komunikon me lexuesin shqiptar me ngrohtësi njerëzore dhe artistike. Fuqia e fjalës me figurën e zgjedhur depërton thellë në masën e gjerë, sepse metafora i jep fuqi idesë dhe ideshmëria përcakton artikulimin figurativ dhe krijon mbështetje në përditshmërinë poetike. Autori në poezinë e këtij vëllimi ka konkretizuar realitetin bashkëkohor, duke theksuar e dalluar të veçantën si në përmbajtje, poashtu edhe në shtjellimin e brendshëm duke i dhënë fuqinë narrative tërësisë kuptimore në tërësi vargut. Vëllimi poetik “Shenja e Isarit” ka një lidhje të fuqishme konvencionale që nga fillimi e deri në mbarim. Autori ka shtruar pjesë intime të përjetuar në një fazë të caktuar jetësore, por kjo nuk do të thotë se përjetimet në të shumtën e rasteve mund të shkrihen nëpër vepra e vargje. Mirëpo, lidhja e jetës me poezinë mund të marrin trajtën funksionale, nëse ato gërshetohen dhe harmonizojnë botëkuptimin njerëzor përmes reales dhe fuqisë magjike të fjalës që mund të prodhojë pena në ndërdijen e mendjes dhe zemrës.
Në këtë korelacin Theodor Damiani ka lidhur burimin e lumit Isar dhe shtegtimet e pandërprera të tij nëpër qytete e shtete, duke e fuqizuar atë në përfundimin e tij drejt rrugës së pakthim në thellësitë e detit. Këto dallgë të jetës nëpër të cilat kalojnë njerëzit si rrjedha e lumit Isar dhe e shume lumenjve të tjerë shpalosin dhembjet, ëndrrat për të bukurën dhe në një mënyrë a tjetër lidhin edhe fatet e njerëzve nëpër kohë. Në këtë vorbull të rrjedhës së jetës, ai ka shigjetuar skena nga më të ndryshmet, çka lexuesi mund të konstatojë se përjetimi poetik merr dimension sa real, po aq edhe funksional, sepse brendia e vargjeve krijon sensibilitet për atë që parashtron autori nëpër tërësinë e këtij vëllimi poetik. Komunikimi me mjekun qartëson lokalitetin e qytetit gjerman si një pjesë nëpër të cilën ka kaluar e përjetuar protagonisti (autori) i këtyre vargjeve: “Herr Profesor/ Kam dëgjuar se në ëndërr/Shërimi bëhet me fytyrën përpjetë/ Dhe duke shikuar nga horizonti.”
Pra, nëpër vargje krijohen ngjarje nga më të ndryshmet dhe ato marrin rolin shpërndarës, por gjithnjë në funksion të humanitetit njerëzor dhe edukativ, që pastaj poezia të marrë trajtën ekuilibrike, për të depërtuar në vlerën e përgjithshme dhe të kapshme në mesazhin e saj, aty ku depërton ajo. Në kuptimin e tërësishëm të veprës dominon arsyeja , e cila gjithnjë ka shtrirje kah e nesërmja, duke kërkuar të bukurën në mbështjetje të artikulimit për një të nesërme sa më reale. Kjo kërkesë shtrohet, për një mëngjes e ditë të re, sepse ai kërkon diellin, kërkon jetën, e në këtë kërkim ai gjen mbështetje atje ku “Zoti e shpërndau terrin/Nga drita/ E nxorri vdekjen prej meje/Dhe me tha/Të jap jetën që të jetosh/Dhe ta dish se Unë jam Zot i Zotit tënd/Dhe të mos kesh zotëra tjerë/Përveq Meje”.
Vargje këto me fuqi të madhe artistike dhe mesazhi del shumë funksional, sepse jeta kërkon mbështjetje për të ardhmen dhe vetëm në një qëllim të besueshëm. Kur qëllimi i njeriut bashkon idealin për të ruajtur jetën dhe asaj i jep porosi gjithsesi angazhimi dhe fisnikërimi për të ruajtur kuptimin e fjalës dhe ndjeshmërinë shpirtërore e arsyetojnë lindjen dhe vdekjen. Por këto dy pjesë, njëra e fillimit e tjetra e mbarimit kanë lidhje dhe besueshmëri në një koncept të qartë, e ai është besimi në jetë dhe në njerëzoren. Pra ”Shenja e Isarit” është një, dhe njeriu ka një jetë, por ajo ka edhe momentet nga më të ndryshmet të saj, në të ka ecje-ecje dhe nuk ka ndërprerje, por shtegtimi i brengave trazuese të jetës kërkon edhe engjëllin mbrojtës, e si mund të qëndrojë pranë teje ai mrbrojtës, autori e qartëson për bukuri përmes vargjeve këtë mesazh që ndërlidh botëkuptimin shpirtëror e filozofik me ngjyrime objektive.
Mirëpo, autori nëpër vargje shpalos të kaluarën dhe të ardhmen, sikur të vë para zgjidhjes së enigmës së quajtur gjeografi dhe njeriu nëpr kohë duhet të konstatojë esencën e glorifikimit të fjalës në të cilën mund të gjesh të saktësuar elementin konstatues e ndërlidhës të kohëve me ironinë që prodhon karakteri real apo imitues. Pra teologu e poeti Theodor Damian, dhembjen e kthen në dashuri dhe kjo dashuri ka marrë fuqinë, sa artistike po aq edhe universale, sepse në të dominon arsyeja dhe vullneti për të kaluar lirshëm njeriu nëpër të gjitha urat e ndërtuara mbi lumin Isar.
E tërë përmbajtja e vëllimit është e stolisur me akuarelin dhe simfoninë e variantit origjinal, që dhembjes dhe shtegtimit i japin pavarësinë e stabilitetit lirik dhe estetik me një komunikim sa aktual, po aq të rëndësishëm dhe edukativ e shenjues për fjalën e bukur artistike, duke shtruar në të gjitha format e saj vlerën artristike e universale si visar për lexuesin e të gjitha përkatësive gjuhësore. Autori ka kompletuar variantin e shprehur me një optikë të qasjes nga afërsia, sepse ai ka fokusuar dhembjen dhe dashurinë me qetësi shpirtërore. Pra, lirikat e ketij vëllimi rrezatojnë në të gjitha dimensionet karakterin identifikues si në përsosmërinë e vargut po ashtu edhe në brendinë e saj simbolike dhe sintagma qartëson ide stabilizuese. Dhe këtë qëllim autori e ka rrumbullakësuar me tërë strukturën e figurës funksionale dhe përmbajtësore. Përfundimisht mund të themi se Baki Ymeri ka realizuar një përkthim me vlera të larta, duke na e dhuruar një vepër të shkëlqyeshme aristike.
Agim Gashi- Administrator
- Numri i postimeve : 45955
Age : 70
Location : Kosovë
Registration date : 17/11/2008
Similar topics
» Nexhat Rexha:Ndjeshmëria në shpalosjen e arterieve emocionale
» Nexhat Rexha: Rrëmbim
» Nexhat Rexha: Enigma e kullave të boshatisura
» Nexhat Rexha: Shprishja e shtigjeve të ngrurta
» Nexhat Rexha: Artikulimi intim në ruajtjen e kujtesës
» Nexhat Rexha: Rrëmbim
» Nexhat Rexha: Enigma e kullave të boshatisura
» Nexhat Rexha: Shprishja e shtigjeve të ngrurta
» Nexhat Rexha: Artikulimi intim në ruajtjen e kujtesës
Faqja 1 e 1
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti përgjigjeni temave të këtij forumi
Tue Mar 14, 2017 8:17 pm nga Agim Gashi
» IDRIZ ZEQIRAJ - SHIPTARËT NUK JANË "ME BYTHË NË PRUSH", PËR TË FALUR TOKAT
Mon Feb 27, 2017 6:54 pm nga Agim Gashi
» Akuzat kundër Shefqet Krasniqit Prokurorisë ia kishte konfirmuar edhe BIK-u (Dokument)
Mon Feb 27, 2017 5:20 pm nga Agim Gashi
» Aktakuzë kundër imamit Shefqet Krasniqi
Mon Feb 27, 2017 4:32 pm nga Agim Gashi
» Zbulohen tensionet gjatë dialogut në Bruksel, Nikoliqi Thaçit: Ti je kriminel
Fri Feb 03, 2017 7:40 pm nga Agim Gashi
» Faruk Tasholli - RJEPENI NANËN
Fri Feb 03, 2017 12:22 pm nga Agim Gashi
» FAMILJA E HAKI IMERIT: AI U VRA NË KOHËN KUR NË PUSHTET ISHIN HASHIM THAÇI E REXHEP SELIMI
Wed Jan 25, 2017 12:39 am nga Agim Gashi
» AGIM GASHI - O NE TREN PËR MITROVICË
Wed Jan 18, 2017 11:08 pm nga Agim Gashi
» Vëllai i tij u pajtua me Thaçin, por ja si ishte kidnapuar Haki Imeri në Brojë e më pas ishte vrarë
Wed Jan 18, 2017 8:13 pm nga Agim Gashi
» Fadil Maloku:Aferim, Prokurori e Kosovës!
Wed Jan 18, 2017 8:00 pm nga Agim Gashi
» Djali i Haki Imerit del kundër axhës: Nuk ia fali Thaçit, nuk dua drejtësi kanunore
Wed Jan 18, 2017 7:12 pm nga Agim Gashi
» IDRIZ ZEQIRAJ:Copëza biografike dhe kujtime për Ibrahim Rugovën
Wed Jan 18, 2017 5:13 pm nga Agim Gashi
» Presidenti Thaçi i “lahet me 124 pleq” Imer Imerit se nuk ka gisht në vrasjen e vëllait të tij
Wed Jan 18, 2017 4:00 pm nga Agim Gashi
» Adem Salihaj akuza të rënda ndaj Hashim Thaçit, ja si po mundohet të shpërlahet nga krimet e shumta që ka bërë
Wed Jan 18, 2017 3:53 pm nga Agim Gashi
» Ndodh edhe ky skandal: Njeriu që grisi fotografinë e Presidentit Rugova merr certifikatën e veteranit të UÇK-së
Tue Jan 17, 2017 7:55 pm nga Agim Gashi
» BERAT ARMAGEDONI:Lamtumirë, Joshua i Pejës!
Tue Jan 17, 2017 12:15 am nga Agim Gashi
» Biografia e Presidentit Rugova - Biografi e shkurtër
Mon Jan 16, 2017 10:32 pm nga Agim Gashi
» ILIR MUHARREMI : Treni provokativ, artistët në gjumë
Sun Jan 15, 2017 11:32 pm nga Agim Gashi
» Përveç ROSU-së, ky është shqiptari që rrezikoi jetën për ta ndalur trenin e Serbisë
Sun Jan 15, 2017 9:53 pm nga Agim Gashi
» ENVER PETROVCI - IN MEMORIAM SEFEDIN NUREDINIT- SEFA
Sun Jan 15, 2017 9:07 pm nga Agim Gashi