Zogby: Berisha, ndërroi imazhin e Shqipërisë

Zogby: Berisha, ndërroi imazhin e Shqipërisë

Pas fitores së Partisë Demokratike në zgjedhjet e korrikut 2005, emri dhe imazhi i Shqipërisë filluan të ndryshojnë me shpejtësi, duke u kthyer në vëmendjen e kompanive ndërkombëtare për testimin e opinionit publik në prag zgjedhjesh.




Xhon Zogby thotë se, përfundimi me sukses i sondazheve elektorale në Shqipëri tregon se vendi ka hyrë në një epokë të re përsa i përket studimit të opinionit.

Xhon Zogby thotë se, përfundimi me sukses i sondazheve elektorale në Shqipëri tregon se vendi ka hyrë në një epokë të re përsa i përket studimit të opinionit. Në një intervistë për revistën britanike "Research", Zogby thotë se, kompania e tij ishte në gjendje të bënte një exit-poll të saktë për zgjedhjet parlamentare më 28 qershor, gjë që dëshmon mjaft për nivelin e demokracisë dhe gatishmërinë e Shqipërisë për reforma, një vend ku zgjedhjet e mëparshme janë kritikuar nga vëzhguesit. "Mund të shohësh ndryshime të jashtëzakonshme në vende si Shqipëria, në kuptimin se ky vend tashmë ka një treg të lirë, një qeveri më të lirë dhe që ka sjellë një atmosferë ku njerëzit ndihen të lirë të shprehin opinionin e tyre", thotë Zogby. Sam Rodgers, koleg i Zogby-t, që menaxhoi projektin e sondazhit thotë se, atje ka shumë organizata që do të kryejnë sondazhe në zgjedhjet e ardhshme. Praktika e sondazheve në Shqipëri është thuajse një terren i pashkelur, me një histori të shkurtër vetëm disavjeçare. Sondazhet e para elektorale në vend u bënë vetëm në zgjedhjet parlamentare të vitit 2005. E shkuara e errët e sundimit të vendit nga diktatura brutale komuniste kishte ndrydhur shprehjen e opinionit publik, duke detyruar qytetarët të mos e shprehin atë që mendonin. Gjatë periudhës së regjimit komunist, shprehja e mendimit kundër autoriteteve dënohej me persekutim, syrgjynosje, burgim e deri në pushkatim. Rënia e komunizmit në fillim të viteve `90 u hapi rrugën ndryshimeve demokratike në vend, ku filluan të kultivohen vlerat e të drejtave të njeriut, lirisë së shprehjes së mendimit. Shqipëria ishte në rrugën e duhur drejt këtyre vlerave deri në vitin 1997, kur eksponentë të regjimit komunist të grumbulluar tashmë në pasardhësen e Partisë Komuniste, rrëzuan me dhunë qeverinë e zgjedhur në mënyrë demokratike. Kjo rrënoi shpresat e shumë shqiptarëve, të cilët kishin përjetuar dhunën më të egër gjatë 50 viteve të diktaturës komuniste, duke mos guxuar të shprehin mendim tjetër përveç atij që u diktonte partia e vetme në vend. Që nga viti 1997 deri në vitin 2005, Shqipëria nuk përbënte ndonjë interes për asnjë kompani vendase apo të huaj për të bërë sondazhe në zgjedhjet lokale apo të përgjithshme, për faktin e vetëm se qeveria socialiste krijoi idenë e bazuar se do t'i manipulonte vazhdimisht ato. Në vitin 2005, një kompani sondazhesh me qendër në Kosovë, "Gani Bobi International", do të bënte sondazhin e parë për zgjedhjet parlamentare, duke i hapur rrugën në këtë mënyrë kësaj praktike në Shqipëri. Megjithatë, asnjë kompani e huaj nuk shfaqi interes për sondazhe në Shqipëri në atë kohë, për faktin e vetëm se dyshohej se qeveria e atëhershme e drejtuar nga Partia Socialiste po ushtronte dhunë mbi opinionin publik dhe rrjedhimisht, qytetarët nuk do të shprehnin hapur qëndrimet e tyre. Një sondazh i zhvilluar në kushte të tilla do të rrënonte edhe reputacionin e kompanisë më të mirë në botë në fushën e sondazheve. Pas fitores së Partisë Demokratike në zgjedhjet e korrikut 2005, emri dhe imazhi i Shqipërisë filluan të ndryshojnë me shpejtësi, duke u kthyer në vëmendjen e kompanive ndërkombëtare për testimin e opinionit publik në prag zgjedhjesh. Sondazhe u zhvilluan për herë të parë edhe për zgjedhjet lokale në vitin 2007. Në zgjedhjet parlamentare të 2009, praktika e sondazheve zgjerohet me dy kompani të huaja, përveç disa kompanive vendase. Zogby International me qendër në SHBA dhe IPR Marketing me qendër në Itali, organizuan sondazhe disa javë para zgjedhjeve dhe exit-polle menjëherë pas votimit. Të gjitha sondazhet, qoftë ato të zhvilluara nga kompani vendase, qoftë nga kompani të huaja nxirrnin fituese Partinë Demokratike në zgjedhjet e 28 qershorit, gjë që u konfirmua më pas edhe nga vetë zgjedhësit shqiptarë.